Σαν σήμερα 21 Αυγούστου: Ένα αόρατο νέφος σκοτώνει 1.700 ανθρώπους στον ύπνο τους στη λίμνη Νίος

Ήταν 21 Αυγούστου του 1986, όταν το Καμερούν βίωσε μια από τις πιο παράξενες και τρομακτικές τραγωδίες της σύγχρονης ιστορίας. Στα βορειοδυτικά της χώρας, η γαλήνια επιφάνεια της ηφαιστειακής λίμνης Νίος έγινε το σκηνικό ενός «αόρατου θανάτου». Μέσα σε λίγες ώρες, περίπου 1.700 άνθρωποι και χιλιάδες ζώα βρέθηκαν νεκροί, δίχως καμία προειδοποίηση.

Το βράδυ εκείνο, η φύση απελευθέρωσε τη μυστική της δύναμη. Τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα (CO2) ξέφυγαν από τα βάθη της λίμνης, δημιουργώντας ένα άχρωμο και άοσμο νέφος που απλώθηκε στα γύρω χωριά. Το βαρύτερο από τον αέρα αέριο κατέβηκε στις κοιλάδες, σφραγίζοντας σπίτια και δρόμους. Άνθρωποι που κοιμόντουσαν δεν ξύπνησαν ποτέ, ενώ ζώα βρέθηκαν σωριασμένα στο έδαφος σαν απόκοσμη εικόνα μετά από πυρηνικό πλήγμα.

Ένας από τους επιζώντες, ο Τζόζεφ Νκουέιν, περιέγραψε την εμπειρία του ως εξής:
«Δεν μπορούσα να μιλήσω. Έχασα τις αισθήσεις μου. Άκουσα την κόρη μου να αναπνέει περίεργα… όταν προσπάθησα να πάω στο κρεβάτι της, κατέρρευσα. Όταν ξύπνησα, η κόρη μου ήταν ήδη νεκρή και οι γείτονές μου όλοι άψυχοι».

Οι επιστήμονες μίλησαν για ένα σπάνιο φυσικό φαινόμενο, γνωστό ως limnic eruption. Η πίεση στον βυθό της λίμνης, πλούσιας σε διοξείδιο του άνθρακα λόγω της ηφαιστειακής δραστηριότητας, διαταράχθηκε πιθανότατα από κατολίσθηση ή σεισμό. Το αποτέλεσμα ήταν η μαζική έκλυση του αερίου: υπολογίζεται ότι 100.000 – 300.000 τόνοι CO2 εκτοξεύθηκαν στην ατμόσφαιρα με ταχύτητα σχεδόν 100 χλμ./ώρα, σε ένα αόρατο κύμα που κάλυψε απόσταση 25 χιλιομέτρων.

Η εικόνα που αντίκρισαν οι διασώστες θύμιζε σκηνικό μεταποκαλυπτικής ταινίας: δέντρα καμένα, νερά της λίμνης βαμμένα κόκκινα από το σίδηρο που οξειδώθηκε, χωριά σιωπηλά γεμάτα νεκρούς. Ρεπόρτερ της εποχής έκαναν λόγο για τοπίο που «έμοιαζε με το πέρασμα νετρονικής βόμβας».

Η λίμνη Νίος δεν ήταν η μόνη με αυτόν τον κίνδυνο. Οι λίμνες Monoun (επίσης στο Καμερούν) και Kivu (στα σύνορα Κονγκό – Ρουάντα) κρύβουν παρόμοιες απειλές. Μετά την τραγωδία, διεθνείς επιστήμονες ανέπτυξαν συστήματα «εκτόνωσης» του αερίου, εγκαθιστώντας σωλήνες που απελευθερώνουν ελεγχόμενα το CO2, ώστε να μην επαναληφθεί το ίδιο φονικό σενάριο.

Η καταστροφή της λίμνης Νίος παραμένει μέχρι σήμερα ένα από τα πιο σπάνια και ακατανόητα φυσικά φαινόμενα.

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1821: Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος καταλαμβάνει την Ακρόπολη των Αθηνών, σε μία από τις πιο εμβληματικές στιγμές της Ελληνικής Επανάστασης.

1866: Σε γενική συνέλευση των Κρητών στα Σφακιά αποφασίζεται η ένωση της Μεγαλονήσου με την Ελλάδα, δίνοντας το έναυσμα στην Κρητική Επανάσταση. Η εξέγερση σημαδεύει την ιστορία του νησιού, διαρκεί έως το 1869 και καταλήγει ανεπιτυχώς, ωστόσο ενισχύει το εθνικό όραμα και την αγωνιστική παράδοση των Κρητών.

1911: Ο διάσημος πίνακας του Λεονάρντο ντα Βίντσι «Μόνα Λίζα» εξαφανίζεται από το μουσείο του Λούβρου, προκαλώντας παγκόσμια αναστάτωση και μία από τις πιο διάσημες αστυνομικές έρευνες στην ιστορία της τέχνης.

1926: Εκδηλώνεται το κίνημα του Γεώργιου Κονδύλη, που οδηγεί στην ανατροπή της δικτατορίας του στρατηγού Θεόδωρου Πάγκαλου. Το πραξικόπημα σηματοδοτεί το τέλος μιας ταραγμένης περιόδου, με τη χώρα να επιστρέφει σε κοινοβουλευτική διακυβέρνηση και να οδηγείται σε αδιάβλητες εκλογές.

1950: Σχηματίζεται στην Ελλάδα κυβέρνηση υπό τον Σοφοκλή Βενιζέλο, σε μία κρίσιμη περίοδο ανασυγκρότησης μετά τον Εμφύλιο.

1959: Ο Πρόεδρος Ντουάιτ Αϊζενχάουερ υπογράφει εκτελεστικό διάταγμα που ανακηρύσσει επίσημα τη Χαβάη ως 50η Πολιτεία των Ηνωμένων Πολιτειών, ολοκληρώνοντας τη διαδικασία ένωσης και γράφοντας νέο κεφάλαιο στην ιστορία της χώρας.

1960: Ιδρύεται βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα στην Ελλάδα με ετήσια παραγωγή 250.000 τόνων, που θα παίξει σημαντικό ρόλο στη βιομηχανική ανάπτυξη της χώρας.

1967: Συλλαμβάνεται από τη Χούντα ο Μίκης Θεοδωράκης, γεγονός που προκαλεί ανησυχίες για τη ζωή του και διεθνή κινητοποίηση υπέρ της απελευθέρωσής του.

1970: Ιδρύεται ο Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδας (ΟΣΕ), που αναλαμβάνει τη διαχείριση του εθνικού σιδηροδρομικού δικτύου.

1975: Οι ΗΠΑ αίρουν τη 12ετή απαγόρευση εξαγωγής προϊόντων στην Κούβα.

1984: Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λος Άντζελες η Άννα Βερούλη βρίσκεται ντοπαρισμένη μετά τα προκριματικά του ακοντισμού, σκιάζοντας τη μεγάλη της καριέρα.

1986: Ο Αόρατος Θάνατος στο Καμερούν: Η τραγωδία της λίμνης Νίος κοστίζει τις ζωές 1.700 ανθρώπων. Στις 21 Αυγούστου 1986, μια άγνωστη μέχρι τότε φυσική καταστροφή σόκαρε το Καμερούν και τον υπόλοιπο κόσμο. Στα βορειοδυτικά της χώρας, η ηφαιστειακή λίμνη Νίος μετέτρεψε μια ήσυχη νύχτα σε εφιάλτη, όταν απελευθερώθηκαν ξαφνικά τοξικά αέρια, κυρίως διοξείδιο του άνθρακα (CO2), από τα βάθη της. Η έκλυση του αερίου, χωρίς καμία προειδοποίηση, σχημάτισε ένα αόρατο νέφος θανάτου που κατέκλυσε τα γύρω χωριά.

1992: Ο σοβιετικός ηγέτης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ δηλώνει ότι επανέκτησε τον πλήρη έλεγχο μετά από πραξικόπημα 60 ωρών, που εκδηλώθηκε από σκληροπυρηνικούς κομμουνιστές και το οποίο κατέρρευσε μετά την έντονη λαϊκή αντίδραση.

1995: Η Χριστίνα Θαλασσινίδου κερδίζει το χάλκινο μετάλλιο στη συγχρονισμένη κολύμβηση στους Πανευρωπαϊκούς Αγώνες της Βιέννης, χαρίζοντας μεγάλη διάκριση στην Ελλάδα.

2000: Το ρωσικό υποβρύχιο Kursk βυθίζεται στη Θάλασσα του Μπάρεντς με τραγικό απολογισμό 118 νεκρούς ναύτες.

2003: Ο φονικός καύσωνας στη Γαλλία αφήνει πίσω του πάνω από 10.000 νεκρούς, ενώ στην Πορτογαλία οι απώλειες ξεπερνούν τους 1.300, σε μία από τις χειρότερες θερμοκρασιακές κρίσεις της Ευρώπης.

2004: O Πύρρος Δήμας, κατακτά το χάλκινο μετάλλιο και γίνεται ο μοναδικός αρσιβαρίστας με τρία χρυσά (1992, 1996, 2000) και ένα χάλκινο (2004).

2004: Η Σοφία Μπεκατώρου και η Αμαλία Τσουλφά κατακτούν το χρυσό μετάλλιο στα σκάφη τύπου 470 της ιστιοπλοΐας, στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας. Την ίδια μέρα, η Τασούλα Κελεσίδου στέφεται αργυρή ολυμπιονίκης στη δισκοβολία.

Γεννήσεις

Θάνατοι

Εορτολόγιο

Ιούδας, Ιουδήθ

Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι

Διεθνής Ημέρα Μνήμης και Τιμής στα Θύματα της Τρομοκρατίας