Επίσκεψη-αστραπή στο Μογκαντίσου έκανε ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών Μπαν Κι Μουν, μετά από τρία χρόνια, σε αυτή τη χώρα της ανατολικής Αφρικής που βρίσκεται εδώ και δύο δεκαετίες σε εμφύλιο πόλεμο. 

Ο Μπαν Κι Μουν, συνοδευόμενος από τον πρόεδρο της Παγκόσμιας Τράπεζας Τζιμ Γιονγκ Κιμ, συναντήθηκε με τον πρόεδρο της Σομαλίας Χάσαν Σέιχ Μοχάμουντ, μέσα στην βάση της στρατιωτικής αποστολής της δύναμης της Αφρικανικής Ένωσης στη Σομαλία (AMISOM).

«Είμαστε εδώ για να πούμε στους Σομαλούς ότι δεν είναι μόνοι και ότι θα διπλασιάσουμε τις προσπάθειές μας για να τους βοηθήσουμε να προστατεύσουν τις προόδους οι οποίες επιτεύχθηκαν τα τελευταία χρόνια», δήλωσε ο Μπαν, σύμφωνα με μια κοινή ανακοίνωση του ΟΗΕ και της ΠΤ.

Οι επικεφαλής των δύο διεθνών οργανισμών πάντως δεν βγήκαν από τη βάση της AMISOM, το διεθνές αεροδρόμιο στο Μογκαντίσου.

Οι Σομαλοί ισλαμιστές αντάρτες της οργάνωσης Σεμπάμπ χάνουν ένα προς ένα τα προπύργιά τους στην κεντρική και τη νότια Σομαλία τα τελευταία χρόνια αλλά έχουν επίσης πολλαπλασιάσει τις επιχειρήσεις αντάρτικου τύπου, ιδίως τις επιθέσεις με οχήματα παγιδευμένα με εκρηκτικά εναντίον σημαντικών κρατικών στόχων -το προεδρικό μέγαρο, το κοινοβούλιο- στο Μογκαντίσου.

Η επίσκεψη του Μπαν ακολουθεί εκείνη, τον Αύγουστο, μιας αντιπροσωπείας πρεσβευτών των κρατών-μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Και αυτοί επίσης παρέμειναν μέσα στη βάση της AMISOM, η οποία είναι βαριά οχυρωμένη και αυστηρά φρουρούμενη.

Κατά τη διάρκεια εκείνης της επίσκεψης, στις αρχές του Σεπτεμβρίου, ειδικοί του ΟΗΕ είχαν προειδοποιήσει ότι επικρατεί δραματική ανθρωπιστική κατάσταση στη χώρα, η οποία συνεχίζει να σπαράσσεται από τον εμφύλιο πόλεμο που διαρκεί πάνω από δύο δεκαετίες.

Στα όρια του λιμού

Η προηγούμενη επίσκεψη του Μπαν Κι Μουν στο Μογκαντίσου, το 2011, ήταν η πρώτη που πραγματοποίησε ένας Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών στη χώρα αυτή μέσα σε σχεδόν είκοσι χρόνια. Είχε σημειωθεί ενώ ο ΟΗΕ είχε κηρύξει επίσημα τη χώρα σε κατάσταση λιμού -μια κρίση από την οποία έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 250.000 άνθρωποι.

Σύμφωνα με το Γραφείο του ΟΗΕ για τον Συντονισμό όσον αφορά τις Ανθρωπιστικές Υποθέσεις (OCHA), περίπου 218.000 παιδιά κάτω των πέντε ετών συνεχίζουν ως σήμερα να είναι θύματα του φαινομένου του υποσιτισμού στη Σομαλία, ενώ συνολικά, πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι επιβιώνουν σε συνθήκες οι οποίες είναι στα όρια του λιμού.

Ο ΟΗΕ τονίζει πως στερείται των χρηματοοικονομικών μέσων για να συμβάλει στην αντιμετώπιση αυτής της ανθρωπιστικής καταστροφής: δεν έχει λάβει παρά μόλις το ένα τρίτο από τα 933 εκατ. δολάρια τα οποία είχε ζητήσει για τον σκοπό αυτό.

Η Σομαλία δεν έχει ισχυρή κεντρική κυβέρνηση μετά την πτώση του καθεστώτος του προέδρου Σιάντ Μπαρέ το 1991, μετά την οποία επικράτησε χάος στη χώρα. Έκτοτε τη χώρα λυμαίνονται πολέμαρχοι, ισλαμιστικές ένοπλες ομάδες και συμμορίες.

Η σημερινή κυβέρνηση, την οποία υποστήριξε η διεθνής κοινότητα η οποία την θεωρούσε ως μια ελπίδα να επιστρέψει η ειρήνη και ένας αποτελεσματικός κρατικός μηχανισμός, αλλά πλέον έχει απογοητεύσει τους υποστηρικτές της, οι οποίοι καταγγέλλουν, όπως συνέβαινε και με προηγούμενες κυβερνήσεις, τα φαινόμενα διαφθοράς στις τάξεις της και τις εσωτερικές της συγκρούσεις για την εξουσία.

Η επίσκεψη του Μπαν Κι Μουν και του Τζιμ Γιονγκ Κιμ σημειώθηκε εξάλλου έπειτα από μια σφοδρή επίθεση του προέδρου εναντίον του πρωθυπουργού του, του Αμπντιουάλι Σέιχ Άχμεντ, τον οποίο κατηγόρησε ότι προχώρησε σε ανασχηματισμό χωρίς να τον συμβουλευθεί.

Η κυβέρνηση, η οποία βρίσκεται στην εξουσία από το 2012, δεν έχει, όπως και οι προκάτοχές της, εδραιώσει την εξουσία της πέραν του Μογκαντίσου και της περιφέρειάς της. Σε πολλές περιοχές της χώρας οι Σεμπάμπ και πολέμαρχοι μάχονται για να επιβάλουν τον δικό τους νόμο.

Η επίσκεψη του ΓΓ του ΟΗΕ και του προέδρου της ΠΤ στο Μογκαντίσου εντάσσεται σε μια περιοδεία τους στο Κέρας της Αφρικής, στο πλαίσιο της οποίας μετέβησαν ήδη στην Αιθιοπία.

Τους δύο ηγέτες συνοδεύουν αντιπροσωπείες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Αφρικανικής Ένωσης, της Αφρικανικής Τράπεζας Ανάπτυξης, της Ισλαμικής Τράπεζας Ανάπτυξης και της Διακυβερνητικής Αρχής για την Ανάπτυξη (IGAD).

Κατά την έναρξη αυτής της περιοδείας, την Δευτέρα, οι διεθνείς αυτοί οργανισμοί δεσμεύθηκαν να εκταμιεύσουν πάνω από 8 δισεκ. δολάρια για την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης και την βελτίωση της κατάστασης όσον αφορά την ασφάλεια στο Κέρας της Αφρικής.