Προσβάσιμοι και μέσω των δημόσιων συγκοινωνιών είναι πλέον οι μνημειακοί χώροι στο πρώην γερμανοναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Μαουτχάουζεν της ‘Ανω Αυστρίας όπου χιλιάδες άνθρωποι έπεσαν θύματα της ναζιστικής θηριωδίας στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ανάμεσα τους και 3.700 Έλληνες 

Οι μνημειακοί χώροι στο πρώην γερμανοναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Μαουτχάουζεν της ‘Ανω Αυστρίας, όπου, 3.700 Έλληνες, μαζί με πολλές δεκάδες χιλιάδες άλλους ανθρώπους, υπήρξαν θύματα της ναζιστικής θηριωδίας στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, είναι πλέον προσβάσιμοι με δημόσια μέσα συγκοινωνίας και σε άμεση σύνδεση από τον κεντρικό σταθμό της πόλης Λιντς, κάτι που θα διευκολύνει στο μέλλον την επίσκεψη για χιλιάδες προσκυνητές.

Η περιφερειακή γραμμή λεωφορείων 361 αναχωρεί τέσσερις φορές την ημέρα από τον τερματικό σταθμό λεωφορείων στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό στο Λιντς και έπειτα από μία διαδρομή 36 λεπτών της ώρας φθάνει στη νέα στάση «Mauthausen KZ-Memorial» μπροστά στην είσοδο των πρώην εγκαταστάσεων του στρατοπέδου και του νέου μουσείου.

Χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο

Μέσα στο 2019 είχαν επισκεφθεί το Μαουτχάουζεν και το διπλανό «παράρτημα» του ναζιστικού στρατοπέδου συγκέντρωσης στο Γκούζεν, πάνω από 290.000 προσκυνητές και η διευθύντρια των μνημειακών χώρων Μπάρμπαρα Γκλιούκ ελπίζει πως αυτή η τάση θα συνεχιστεί και θα ενισχυθεί τώρα με τη δυνατότητα της άμεσης πρόσβασής τους με την σύνδεση με τα δημόσια μέσα συγκοινωνίας.

Όπως τονίζουν σε κοινή ανακοίνωσή τους ο πρόεδρος της τοπικής Βουλής του ομόσπονδου κρατιδίου της ‘Ανω Αυστρίας Βόλφγκανγκ Στάνεκ και ο υπουργός Υποδομών της τοπικής κυβέρνησης Γκιούντερ Στάινκελερ, η νέα απευθείας σύνδεση με λεωφορείο ανταποκρίνεται στο αυξανόμενο ενδιαφέρον για επισκέψεις του μνημειακού χώρου του στρατοπέδου συγκέντρωσης.

Λόγω της πρόσφατης αύξησης του αριθμού των περιπτώσεων κορονοϊού στη γειτονική περιοχή Περγκ, ενδέχεται να ακυρωθούν κάποιες ομαδικές επισκέψεις και να κλείσουν οι κτιριακές εγκαταστάσεις (μουσείο), ωστόσο προσβάσιμοι θα παραμένουν οι εξωτερικοί χώροι, οι οποίοι, δύο εβδομάδες από το άνοιγμα για μεμονωμένους επισκέπτες, έχουν ανοίξει από την 1η Ιουνίου και για προσκυνητές σε μικρές ομάδες μέχρι δέκα ατόμων.

Η πανδημία του κορονοϊού και τα σχετικά περιοριστικά μέτρα κατέστησαν αδύνατη την πραγματοποίηση των φετινών τελετών μνήμης που προγραμματίζονταν για την Κυριακή 10 Μαΐου, με την ευκαιρία μάλιστα της συμπλήρωσης 75 χρόνων από την απελευθέρωση του γερμανοναζιστικού στρατοπέδου συγκέντρωσης

Στις τελετές, τόσο στο Κεντρικό Μνημείο του Μαουτχόυζεν όσο και στα μνημεία των δεκάδων χωρών που είχαν εκεί τα θύματά τους, αναμένονταν, όπως κάθε χρόνο, δεκάδες επίσημες αντιπροσωπείες και πολλές χιλιάδες προσκυνητές από όλη την Ευρώπη, παρούσας της πολιτειακής και πολιτικής ηγεσίας της Αυστρίας, με επικεφαλής τον ομοσπονδιακό πρόεδρό της Αλεξάντερ Βαν ντερ Μπέλεν.

Την παραμονή των προγραμματισμένων τελετών, ο Αυστριακός ομοσπονδιακός πρόεδρος είχε μεταβεί μόνος στο Μαουτχάουζεν, όπου κατέθεσε στεφάνι στο κεντρικό μνημείο του στρατοπέδου, απευθύνοντας μήνυμα που μεταδόθηκε τηλεοπτικά την επομένη, στο πλαίσιο του μεγάλου αφιερώματος της δημόσιας Αυστριακής Τηλεόρασης, για τα 75 χρόνια από την απελευθέρωση του στρατόπεδου συγκέντρωσης.

Μετά την ανακοίνωση, αρχές Απριλίου, της ματαίωσης των τελετών, η Αυστριακή Επιτροπή Μαουτχάουζεν είχε ετοιμάσει ένα μεγάλο επετειακό αφιέρωμα, με ιστορικό υλικό, συνεντεύξεις και καταθέσεις «ψυχής» επιζώντων του στρατοπέδου, στελεχών των τότε συμμαχικών δυνάμεων που συμμετείχαν στην απελευθέρωσή του.

Σε συνεργασία με την Αυστριακή Ραδιοτηλεόραση (ORF), το αφιέρωμα, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, το οποίο προβλήθηκε το μεσημέρι της 10ης Μαΐου από το Τρίτο Πρόγραμμα της δημόσιας Αυστριακής Τηλεόρασης και την ιστοσελίδα της Επιτροπής, περιλάμβανε επίσης μηνύματα εκπροσώπων αντιστασιακών οργανώσεων και πολιτικών ηγετών, για την 75η επέτειο απελευθέρωσης του στρατοπέδου, την 5η Μαΐου 1945.

Στο ελληνικό μνημείο στο πρώην ναζιστικό στρατόπεδο εξόντωσης, ο Ελληνισμός τιμά κάθε χρόνο τη μνήμη των 3.700 θυμάτων του, με τρισάγιο, ομιλίες, καταθέσεις στεφάνων, παρουσίαση του μνημειώδους έργου του Μίκη Θεοδωράκη «Μαουτχάουζεν», και με εκπροσώπηση της ελληνικής πολιτείας, που σε πλέον ανώτερο επίπεδο υπήρξε εκείνη τον Μάιο του 2015, στην 70ή επέτειο, με την τότε πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων Ζωή Κωνσταντοπούλου.

Το στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Μαουτχάουζεν, έξω από το ομώνυμο χωριό 170 χιλιόμετρα δυτικά της Βιέννης, ιδρύθηκε από τους Γερμανούς ναζιστές, πριν από 82 χρόνια, τον Αύγουστο του 1938 –λίγους μήνες μετά την προσάρτηση της Αυστρίας στο γερμανοναζιστικό Τρίτο Ράιχ στις 12 Μαρτίου 1938– αρχικά για να μεταφερθούν εκεί κρατούμενοι από το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Νταχάου και μετά από το ‘Αουσβιτς.

Μέχρι την απελευθέρωσή του, πάνω από 206.000 κρατούμενοι από όλη την Ευρώπη, γνώρισαν στο Μαουτχάουζεν ό,τι πιο απάνθρωπο μπορεί να συλλάβει ο ανθρώπινος νους, και για τους 122.797 από αυτούς –ανάμεσά τους και 3.700 Ελληνες– η απελευθέρωση ήλθε πολύ αργά, αφού είχαν ήδη αφήσει στα κρεματόρια του Μαουτχάουζεν την τελευταία τους πνοή.

Μετά τον πόλεμο οι εγκαταστάσεις του ναζιστικού στρατοπέδου συγκέντρωσης μετατράπηκαν σε μουσείο και τόπο προσκυνήματος με μνημεία των χωρών που είχαν εκεί τα θύματά τους και κάθε χρόνο, στην επέτειο απελευθέρωσής του, συρρέουν στο Μαουτχάουζεν πολλές χιλιάδες προσκυνητές από τα πέρατα της Ευρώπης, αλλά και οι ελάχιστοι πλέον εν ζωή από τους επιζώντες του.

Ο κορυφαίος Έλληνας μουσικοσυνθέτης Μίκης Θεοδωράκης μελοποίησε το μνημειώδες έργο του, «Μαουτχάουζεν», το 1965 σε ποίηση του εκλιπόντα το 2011, μεγάλου θεατρικού συγγραφέα και ακαδημαϊκού Ιάκωβου Καμπανέλλη, ο οποίος υπήρξε για δυόμιση χρόνια κρατούμενος στο ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης και ένας από τους ελάχιστους επιζώντες του.

Ο Μίκης Θεοδωράκης, έχοντας δίπλα του τον Ιάκωβο Καμπανέλλη, είχε πρωτοπαρουσιάσει το «Μαουτχάουζεν» στον τόπο του μαρτυρίου στο πρώην ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης, τον Μάιο του 1988, σε μια ιστορική συναυλία του με τη Μαρία Φαραντούρη, την Ανατολικογερμανίδα Γκίζελα Μάι και την Ισραηλινή Ελινόαρ Μοάβ-Βενιάδη (στα ελληνικά, γερμανικά και εβραϊκά, αντίστοιχα), παρουσία του τότε καγκελάριου της Αυστρίας Φραντς Βρανίτσκι και δεκάδων χιλιάδων προσκυνητών από όλη την Ευρώπη.