Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναζητεί τρόπους να παρακινήσει την Τουρκία να κάνει περισσότερα για να κρατήσει Σύρους πρόσφυγες στο έδαφος της και να τους αποτρέψει να συνεχίσουν να μεταβαίνουν μαζικά στην Ευρώπη, εν μέσω της βαθιάς, αμοιβαίας καχυποψίας μεταξύ Βρυξελλών και Άγκυρας.
Καθώς η διχασμένη Ευρώπη δυσκολεύεται να αντιμετωπίσει τη μαζική εισροή των χιλιάδων ανθρώπων που δραπετεύουν από τον πόλεμο και την φτώχεια στην Μέση Ανατολή, την Ασία και την Αφρική, η συνεργασία σε θέματα ασφάλειας με την Τουρκία θεωρείται ολοένα και περισσότερο κομβικής σημασίας για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιθυμεί τα κράτη μέλη να αυξήσουν και να ανακατευθύνουν την οικονομική βοήθεια της ΕΕ ώστε να συμβάλουν στην στέγαση, στην εκπαίδευση και στην προσφορά υπηρεσιών υγείας στους πρόσφυγες στην Τουρκία. Σε αντάλλαγμα, οι Βρυξέλλες προσδοκούν από την Άγκυρα να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων, να καταγράψει περισσότερους και να δεχτεί περισσότερους πρόσφυγες που επαναπατρίζονται από την Ευρώπη, να πατάξει τους διακινητές και να αυξήσει τις προσπάθειες της ώστε οι Σύροι πρόσφυγες να μην μεταβαίνουν στην Ελλάδα.
«Σήμερα υπάρχει η τάση είναι να αφήνουν τους πάντες να περάσουν», δήλωσε ανώτερη πηγή της ΕΕ. «Η Τουρκία πρέπει να λάβει αποτελεσματικά μέτρα», πρόσθεσε.
Κατά την άποψη της Τουρκίας, η Ευρώπη μόλις φέτος άρχισε να αντιλαμβάνεται το μέγεθος της κρίσης, ενώ η Τουρκία βρίσκεται στη πρώτη γραμμή για περισσότερα από 4 χρόνια. Η Άγκυρα λέει πως έχει δαπανήσει 7,6 δισεκατομμύρια δολάρια για τη σίτιση, τη στέγαση και την περίθαλψη των προσφύγων, ενώ έχει λάβει μόλις 417 εκατομμύρια δολάρια ως οικονομική βοήθεια από τη διεθνή κοινότητα.
Στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ αύριο Τετάρτη, οι Βρυξέλλες θα εξετάσουν την αύξηση της οικονομικής βοήθειας η οποία χορηγείται στην Άγκυρα από τον προϋπολογισμό της ΕΕ στο 1 δισεκατομμύριο ευρώ έως τα τέλη του 2016, εκ των οποίων τα δύο τρίτα θα προέλθουν από τον προϋπολογισμό της προβλεπόμενης προενταξιακής ενίσχυσης προς την Τουρκία, ανέφερε η ευρωπαϊκή πηγή. Παράλληλα θα ζητηθεί από τα κράτη μέλη να συγκεντρώσουν ίσο ποσό από τους εθνικούς τους προϋπολογισμούς, προκειμένου να συγκεντρωθεί ένα συνολικό ποσό 2 δισεκ. ευρώ.
Αλλά υπάρχουν αμφιβολίες για το εάν η Τουρκία, η οποία φιλοξενεί πάνω από 2 εκατ. πρόσφυγες, που διαμένουν κυρίως εκτός επισήμων καταυλισμών, είναι σε θέση να τους εμποδίσει να αναζητήσουν καλύτερη ζωή στην Ευρώπη.
Λιγότεροι από 300.000 πρόσφυγες βρίσκονται σε καταυλισμούς που διαχειρίζεται η κυβέρνηση, με τους υπόλοιπους να ζουν κυρίως με τις δικές τους οικονομίες ανάμεσα στον τουρκικό πληθυσμό, την ώρα που η βοήθεια από το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών, που αντιμετωπίζει έλλειψη ρευστότητας, στερεύει.
«Σήμερα φεύγουν με έναν πολύ άναρχο τρόπο κυρίως επειδή οι τουρκικές αρχές κάνουν τα στραβά μάτια στη δραστηριότητα διακινητές στις ακτές», δήλωσε ο Μαρκ Πιερίνι, πρώην πρεσβευτής της ΕΕ στην Άγκυρα και σήμερα στέλεχος του ινστιτούτου μελετών Carnegie Europe.
Η διακίνηση ανθρώπων στις ακτές του Αιγαίου έχει μετατραπεί σε μια επιχείρηση με τζίρο δισεκατομμυρίων ευρώ. Πολλοί διακινητές έχουν προσωπικούς λογαριασμούς στο facebook με ενημερωμένες πληροφορίες για την κατάσταση των συνόρων και τις καιρικές συνθήκες, σημείωσε.
«Δεν είναι δίκαιο να προσδοκάται ότι η Τουρκία θα αντιμετωπίσει τις μεταναστευτικές ροές μόνη της», δήλωσε ένας τούρκος αξιωματούχος του υπουργείο Εξωτερικών. «Καμία χώρα δεν είναι ικανή να αντιμετωπίσει από μόνη της τις ροές παράτυπων μεταναστών», πρόσθεσε.
«Αυτό το πακέτο (χρηματοδότησης της ΕΕ) δεν είναι ακόμη έτοιμο, αυτή είναι ακόμη μόνο μια ιδέα, μια δήλωση, στην πραγματικότητα. Δεν έχουμε εμπλακεί με κανέναν τρόπο σε αυτό», διαμαρτυρήθηκε ένας Τούρκος αξιωματούχος.
Εάν πρόκειται απλώς για μια αναδιάταξη του πακέτου της προενταξιακής ενίσχυσης «υπό μία έννοια είναι σαν να μεταφέρονται δικά μας χρήματα κάπου άλλου», δήλωσε ο αξιωματούχος.
