Οι μνήμες από το μέτωπο στη Γάζα συνεχίζουν να στοιχειώνουν τους Ισραηλινούς στρατιώτες μήνες μετά την επιστροφή τους. Ο λοχαγός Ισραελ Μπεν Σιτρίτ, που τραυματίστηκε σοβαρά στις αρχές του 2024, περιγράφει στο AFP πώς η κραυγή ενός συναδέλφου του που ζητούσε βοήθεια «θα τον ακολουθεί πάντα».

«Υπάρχουν πολλά ερεθίσματα που με φέρνουν πίσω στο μέτωπο», εξηγεί ο Μπεν Σιτρίτ, αναφερόμενος στα συνεχή φλας μπακ που βιώνει. «Όταν ακούω ένα ελικόπτερο, νιώθω ξανά πως βρίσκομαι στη Χαν Γιουνές», μια από τις μεγαλύτερες πόλεις της νότιας Λωρίδας της Γάζας, όπου εκτυλίχθηκαν βίαιες συγκρούσεις μεταξύ ισραηλινών στρατιωτών και μαχητών της Χαμάς. Η μαρτυρία του δόθηκε τον Σεπτέμβριο ενώπιον κοινοβουλευτικής επιτροπής που ασχολείται με το πρόσφατο κύμα αυτοκτονιών μεταξύ στρατιωτών με μετατραυματικό στρες.

Ο πόλεμος που ξεκίνησε με την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 είναι ο μεγαλύτερος σε διάρκεια μετά την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ το 1948. Σύμφωνα με έκθεση του ισραηλινού στρατού τον Ιούλιο του 2025, έχουν κατατεθεί 9.000 αιτήσεις για αναγνώριση ψυχικών διαταραχών από στρατιωτικές υγειονομικές υπηρεσίες μετά την 7η Οκτωβρίου. Για σύγκριση, ο πόλεμος του καλοκαιριού 2014 στη Γάζα είχε οδηγήσει μόνο σε 159 αναγνωρίσεις ψυχικών τραυμάτων.

Οι ψυχικές συνέπειες του πολέμου

Ο ψυχολόγος και ειδικός σε μετατραυματικό στρες Τάλι Φλιντ, που υπηρέτησε επί επτά χρόνια στον ισραηλινό στρατό και στη συνέχεια για είκοσι χρόνια ως έφεδρος, υπογραμμίζει τις σοβαρές επιπτώσεις στους στρατιώτες. «Μιλάμε για αυτοκτονίες, αλλά αυτό είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου», εξηγεί. «Βλέπουμε βία, κυρίως ενδοοικογενειακή, οικογένειες να διαλύονται και ζευγάρια να χωρίζουν. Πολλοί καταρρέουν», συμπληρώνει.

Ο Τομ Βάσερστάιν δημιουργεί σπίτια υποδοχής για στρατιώτες που έχουν πληγεί ψυχικά από τον πόλεμο, επηρεασμένος από την προσωπική του τραγωδία: ο μικρός αδελφός του, Ρόι, αυτοκτόνησε τον Ιούλιο, μετά από 300 ημέρες υπηρεσίας ως στρατιωτικός νοσοκόμος στη Γάζα. «Και οι δύο που έχουν τραυματιστεί, ο ένας από σφαίρα, ο άλλος μέσα στο μυαλό του, χρειάζονται φροντίδα. Είναι αόρατα τραύματα», τονίζει. Ο Βάσερστάιν προσθέτει ότι μέσω των προγραμμάτων του, η μνήμη του αδελφού του συνεχίζει να «σώζει ζωές».

Σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό, 478 στρατιώτες έχουν σκοτωθεί από την έναρξη των ισραηλινών επιχειρήσεων στη Γάζα.

Κάλεσμα για αναγνώριση του μετατραυματικού στρες

Ορισμένοι στρατιώτες που πάσχουν από μετατραυματικό στρες διαμένουν εδώ και εβδομάδες έξω από το κτίριο του ισραηλινού κοινοβουλίου, απαιτώντας αναγνώριση της ψυχικής τους κατάστασης. Ο Μίσα Κατς αναφέρει ότι τουλάχιστον 60 στρατιώτες έχουν αυτοκτονήσει τις τελευταίες εβδομάδες, ενώ ο Γιόαν Ντομπένσκι, γαλλοϊσραηλινός βετεράνος, τονίζει ότι το μετατραυματικό στρες «δεν είναι λιγότερο σοβαρό από το σωματικό τραύμα».

Ο λοχαγός Μπεν Σιτρίτ μιλά επίσης για τις επιπτώσεις στην οικογένεια: «Η κόρη μου συχνά με ρωτά αν πρέπει να κοιμηθεί μόνη ή μαζί μου. Όταν κάποιος τραυματίζεται, επηρεάζει όλους γύρω του, την οικογένεια, τα παιδιά. Τα παιδιά μας βλέπουν και αισθάνονται τα πάντα».