Ένα νησί στην Ευρώπη που συγκεντρώνει κάθε χρόνο χιλιάδες τουρίστες εγκαταλείπει τα κέρδη προς όφελος της άμυνας και μετατρέπεται σιγά-σιγά σε απόρθητο φρούριο του ΝΑΤΟ.
Στο σουηδικό Γκότλαντ στη Βαλτική Θάλασσα οι ξένοι επισκέπτες αντικαθίστανται σταδιακά από στρατιώτες, καθώς το νησί είναι ανάμεσα σε Ρωσία, Φινλανδία, Σουηδία, Λιθουανία, Λετονία, Εσθονία, Δανία, Γερμανία και Πολωνία.
Τόσο η Στοκχόλμη, όσο και η ηγεσία της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας θέλουν να το μετατρέψουν σε «πλωτό αεροπλανοφόρο», εγκαθιστώντας συστήματα αεράμυνας, αισθητήρες, αλλά και δημιουργώντας στρατιωτικές υποδομές που θα επέτρεπαν επιθετικές επιχειρήσεις σε άλλα εδάφη. Στόχος είναι να αποτραπεί οποιαδήποτε ρωσική κίνηση στην περιοχή, καθώς η Μόσχα στρέφει την προσοχή της στη Βαλτική.
Πέρα από ασφαλή έξοδο στη θάλασσα, η Ρωσία θέλει να προστατεύσει τη στρατιωτική βάση που έχει στο Καλίνινγκραντ, τη μικρή λωρίδα γης που βρίσκεται μεταξύ Πολωνίας και Λιθουανίας, δηλαδή ανάμεσα σε νατοϊκά εδάφη.
Σύμφωνα με την Daily Mail, η στρατηγική αξία του Γκότλαντ τόσο ως κόμβος εφοδιασμού όσο και ως ορμητήριο για πλήγματα είναι γνωστή από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου. Τότε, φιλοξενούσε χιλιάδες στρατιώτες, καθώς υπήρχε ο φόβος για εισβολή από τη Σοβιετική Ένωση.
Μετά την πτώση της ΕΣΣΔ ξεκίνησε η αποστρατικοποίηση που ολοκληρώθηκε το 2005, αλλά τα πράγματα άλλαξαν μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014. Την επόμενη χρονιά, η τότε σουηδική κυβέρνηση ενέκρινε νομοσχέδιο για τη δημιουργία στρατιωτικών βάσεων, που καθυστερούσαν, επειδή θα έδιωχναν τους τουρίστες τη στιγμή που το μέρος αναδυόταν ως τουριστικός προορισμός.
Εντούτοις, μετά τη ρωσική εισβολή του 2022 επισπεύθηκαν οι διαδικασίες στρατικοποίησης, με τη δημιουργία δύο στρατιωτικών ταγμάτων, ένα μηχανοκίνητο και ένα συμβατικό πεζικού. Επίσης, προστέθηκαν υπό την εποπτεία των νεοϊδρυθέντων ταγμάτων στρατιωτικές μονάδες από άλλες περιοχές της Σουηδίας, με τους στρατιώτες στο νησί να αγγίζουν τους 4.500.
Μέχρι το 2030 το σχέδιο είναι να διπλασιαστεί η δύναμη και να επεκταθούν οι στρατιωτικές υποδομές, ώστε το νησί να μπορεί μόνο του να αναχαιτίσει οποιαδήποτε εισβολή, αλλά και να πραγματοποιεί στρατιωτικές επιχειρήσεις αν χρειαστεί.
Τα ρωσικά σχέδια για το Γκότλαντ
Το Γκότλαντ ανέκαθεν είχε την απαραίτητη προσοχή από τη Ρωσία, ειδικά μετά την πτώση της ΕΣΣΔ, καθώς βρίσκεται κοντά στη ρωσική βάση του Καλίνινγκραντ.
Με βάση το βρετανικό δημοσίευμα, η Μόσχα φέρεται να έχει δύο σχέδια για το νησί, σε περίπτωση που κλιμακωθεί η σύγκρουση με τη Δύση.
Το πρώτο είναι να το κατακτήσει για να το χρησιμοποιήσει η ίδια ως «πλωτό αεροπλανοφόρο» στη Βαλτική, προκειμένου να προστατεύσει τα εδάφη της, ειδικά το Καλίνινγκραντ που είναι το πιο εκτεθειμένο και αποτελεί «πονοκέφαλο» για τη ρωσική στρατιωτική ηγεσία.
Το δεύτερο είναι να εξουδετερώσει άμεσα όλες τις δυτικές δυνάμεις στο νησί, ώστε επί της ουσίας να εξουδετερώσει τη στρατιωτική του θέση. Αυτό το σχέδιο όμως, συγκεντρώνει και τις λιγότερες πιθανότητες, καθώς είναι το πιο δύσκολο από επιχειρησιακή άποψη.
Ρώσοι αναλυτές και πρώην στρατιωτικοί έχουν υποστηρίξει σε δηλώσεις ότι η Ρωσία παρακολουθεί στενά την κατάσταση στην Γκότλαντ, λόγω της στρατηγικής σημασίας του.
Επίσης, το Ίδρυμα Στρατηγικής Κουλτούρας της Ρωσίας -μια πλατφόρμα αμυντικής και γεωπολιτικής ανάλυσης- υποστήριξε πέρυσι ότι το Γκότλαντ θα ήταν ο «νούμερο ένα στόχος» των ρωσικών πυρηνικών όπλων σε περίπτωση που η Ρωσία πολεμούσε το ΝΑΤΟ.
