Επιβλητικά τείχη προστατεύουν έναν απαράμιλλης ομορφιάς οικισμό, παλιά αρχοντικά ατενίζουν περήφανα το βαθύ μπλε της θάλασσας, στενά λιθόστρωτα δρομάκια σε οδηγούν σε ιστορικές εκκλησίες και μια ρομαντική ατμόσφαιρα σε πλημμυρίζει, καθώς το «πέτρινο καράβι» του Ρίτσου σε προσκαλεί σε ένα ονειρικό ταξίδι στο χρόνο και την ιστορία.
Η βυζαντινή καστροπολιτεία της Μονεμβασιάς στέκει καρτερικά στο νοτιοανατολικό άκρο της Λακωνικής γης, υποδέχοντας τους επισκέπτες της σε μια πόλη, που μοιάζει να μην την άγγιξε το πέρασμα του χρόνου.
Γνωστή ως το «Γιβραλτάρ της Ανατολής» η Μονεμβασιά είναι ένα μικρό νησί, που ενώνεται με ενδοχώρα από μια στενή λωρίδα γης, μια γέφυρα που συνυπάρχει με το θαλασσινό στοιχείο του Μυρτώου Πελάγους.
Μπαίνοντας στο βράχο από τη μοναδική είσοδο – «μόνη έμβασ» απ’ όπου και το όνομα της πόλης Μονεμβασιά – αρχίζει το ταξίδι στο παρελθόν, από τον 6ο αιώνα που κατοικήθηκε μέχρι και σήμερα.
Το κεντρικό καλντερίμι του κάστρου σας δείχνει το δρόμο που θα ακολουθήσετε για να ανακαλύψετε κάθε πτυχή αυτής της ζωντανής και καλοδιατηρημένης καστροπολιτείας.
Μεσαιωνικά τείχη την περιβάλλουν και ο μεγάλος βράχος, στην αγκαλιά του οποίου είναι χτισμένη την προστάτευε από τους κατακτητές, κάνοντας την αόρατη από τη μια πλευρά.
Μπαίνοντας στο κάστρο, ένα μικρό δρομάκι στα αριστερά σας θα σας οδηγήσει στο σπίτι του ποιητή Γιάννη Ρίτσου, έξω από το οποίο υπάρχει και η προτομή του. Είναι ένα από τα πιο ήρεμα και όμορφα σημεία της Μονεμβασιάς, που δίνει στον επισκέπτη μια πρώτη εντύπωση για το τι τον περιμένει.
Περπατώντας στον πλακόστρωτο κεντρικό δρόμο δεν θα προλαβαίνετε να γυρίζετε δεξιά και αριστερά, ανακαλύπτοντας ένα ένα τα κουκλίστικα μαγαζάκια, που πωλούν από αντικείμενα τέχνης, μέχρι εντυπωσιακά κοσμήματα, ρούχα, παπούτσια και φυσικά παραδοσιακά προϊόντα.
Ο δρόμος θα σας οδηγήσει στο μεγάλο πλάτωμα της εκκλησίας του Ελκομένου Χριστού, με το χαρακτηριστικό κανόνι απ’ έξω. Αφιερωμένη στον Χριστό που σύρεται (Ελκόμενος) στο μαρτύριο, η επιβλητική εκκλησία φιλοξενεί μερικές σπάνιες μεταβυζαντινές εικόνες και το κύριο χαρακτηριστικό της είναι η παντελής έλλειψη τοιχογραφιών.
Απέναντι θα δείτε το ιστορικό διατηρητέο κτίριο του 16ου αιώνα, όπου στεγάζεται η Αρχαιολογική Συλλογή Μονεμβασιάς. Το κτίριο χτίστηκε επί Τουρκοκρατίας και λειτούργησε παλαιότερα ως τζαμί.
Στην κεντρική, θολωτή του αίθουσα στεγάζονται ευρήματα από την δημόσια ζωή της πόλης, καθώς και αντικείμενα καθημερινής χρήσης. Από το σημείο αυτό διακλαδίζονται οι δρόμοι προς όλες τις γωνιές του Κάστρου.
Ανακαλύψτε τις 40 εκκλησίες, που κρύβονται σε κάθε γωνιά του οικισμού και επισκεφθείτε την Παναγία της Χρυσαφίτισσας, σε ένα πανέμορφο μεγάλο άνοιγμα, την Παναγιά Μυρτιδιώτισσα, τον Άγιο Νικόλαο, τον Άγιο Στέφανο και τόσες ακόμα.
Παίρνοντας το δρόμο για την πάνω πόλη, τον λεγόμενο “Γουλά”, θα ακολουθήσετε μια 15λεπτη ανηφορική διαδρομή. Αξίζει να σταματήσετε σε πολλά σημεία, όπου δημιουργείται πλάτωμα, για να θαυμάσετε τη θέα της καστροπολιτείας από ψηλά.
Τα μοναδικής αισθητικής πέτρινα κτίσματα με τις σκεπές από κεραμίδια, συνθέτουν μια πόλη – ζωγραφιά. Στο ψηλότερο σημείο του βράχου δεσπόζει η εκκλησία της Αγίας Σοφίας, το εντυπωσιακότερο κτίριο της πάνω πόλης.
Ο ναός χτίστηκε το 12 αιώνα και είναι ένας από τους σημαντικότερους ναούς της μεσοβυζαντινής περιόδου στην Πελοπόννησο.
Από το πίσω μέρος της εκκλησίας θα δείτε την κατακόρυφη μορφή του βράχου και την απεραντοσύνη της θάλασσας, που τον περιβάλλει.
