Οι δορυφόροι του δικτύου Starlink του Έλον Μασκ επιστρέφουν καθημερινά στη Γη, με έως και τέσσερις να καίγονται στην ατμόσφαιρα κάθε μέρα, σύμφωνα με παρατηρητές του διαστήματος.
Ο Τζόναθαν ΜακΝτόουελ, αστρονόμος του Κέντρου Αστροφυσικής Χάρβαρντ–Σμιθσόνιαν, δήλωσε στο EarthSky ότι έχει καταγράψει «κατά μέσο όρο από έναν έως δύο δορυφόρους Starlink που βγαίνουν από την τροχιά τους κάθε μέρα το 2025». Ο αριθμός αυτός, όπως εκτιμά, ενδέχεται να αυξηθεί σε περίπου πέντε ημερησίως, καθώς η SpaceX συνεχίζει να επεκτείνει το παγκόσμιο δίκτυό της.
Η εταιρεία, που ιδρύθηκε το 2002, έχει εξελιχθεί σε θεμέλιο λίθο της παγκόσμιας διαστημικής βιομηχανίας, σχεδιάζοντας επαναχρησιμοποιούμενους πυραύλους και αναπτύσσοντας το δίκτυο δορυφόρων Starlink, το οποίο σήμερα ευθύνεται για μεγάλο μέρος της δραστηριότητας δορυφόρων εκτός τροχιάς που παρατηρείται. Η SpaceX αποτελεί επίσης βασικό πυλώνα της προσωπικής περιουσίας του Μασκ, ο οποίος κατέχει περίπου το 42% της εταιρείας, με τη συμμετοχή του να αποτιμάται σε περίπου 140 δισεκατομμύρια δολάρια βάσει ιδιωτικών αποτιμήσεων της αγοράς.
Βίντεο που δείχνουν δορυφόρους Starlink να καίγονται στην ατμόσφαιρα έχουν κυκλοφορήσει τις τελευταίες εβδομάδες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προκαλώντας ανησυχία στο κοινό για το κατά πόσο αποτελούν κίνδυνο για τους ανθρώπους στο έδαφος. Αυτή τη στιγμή παρακολουθούνται περίπου 20.000 αντικείμενα σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη, συμπεριλαμβανομένων 12.000 ενεργών δορυφόρων, εκ των οποίων οι 8.500 ανήκουν στο Starlink.
Οι περισσότεροι από αυτούς τους δορυφόρους έχουν διάρκεια ζωής περίπου πέντε ετών και είναι σχεδιασμένοι ώστε να καίγονται ολοκληρωτικά στην ατμόσφαιρα πριν φτάσουν στην επιφάνεια της Γης.
Εντυπωσιακό θέαμα και όχι απειλή
Αν και τα φωτεινά ίχνη που διασχίζουν τον ουρανό μπορεί να φαίνονται ανησυχητικά, οι επιστήμονες τονίζουν ότι οι επανεισόδοι των δορυφόρων Starlink δεν αποτελούν απειλή. Ο πραγματικός προβληματισμός, όπως εξηγούν, αφορά άλλα αντικείμενα που δεν εισέρχονται στην ατμόσφαιρα υπό ελεγχόμενες συνθήκες.
«Κάθε λίγους μήνες υπάρχει μια αναφορά για κομμάτι διαστημικού εξοπλισμού που επανεισέρχεται και καταλήγει στο έδαφος ως σημαντικό θραύσμα», δήλωσε ο Δρ. ΜακΝτόουελ. «Έτσι, αρκετές φορές τον χρόνο “στοχεύουμε” ανθρώπους στη Γη, και ευτυχώς μέχρι τώρα έχουμε σταθεί τυχεροί. Όμως αυτή η τύχη δεν θα κρατήσει για πάντα», συμπληρώνει.
Σε αντίθεση με τον σχεδιασμό των δορυφόρων Starlink, που καίγονται πλήρως κατά την επανείσοδο, τα ανεξέλεγκτα υπολείμματα από ανενεργούς δορυφόρους ή στάδια πυραύλων ενδέχεται να επιβιώσουν και να προσγειωθούν στη Γη. Καθώς αυξάνεται ο αριθμός των δορυφόρων σε τροχιά, ιδίως από τις μεγα-συγκεντρώσεις, αυξάνεται και ο κίνδυνος συγκρούσεων και πτώσης συντριμμιών.
Οι «κρυφές» επιπτώσεις στην ατμόσφαιρα
Σύμφωνα με το interestingengineering, αν και οι επανείσοδοι των δορυφόρων Starlink δεν απειλούν άμεσα τους ανθρώπους, οι επιστήμονες διερευνούν αν η καύση τους στην ατμόσφαιρα μπορεί να έχει πιο λεπτές, μακροπρόθεσμες συνέπειες. Ρύποι όπως τα σωματίδια οξειδίου του αλουμινίου που απελευθερώνονται κατά την επανείσοδο ενδέχεται να επηρεάζουν τη χημεία και τη θερμοκρασία των ανώτερων στρωμάτων της ατμόσφαιρας.
Αν και η έρευνα σε αυτόν τον τομέα βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, τα πρώτα μοντέλα δείχνουν ότι οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις μπορεί να είναι πιο σημαντικές από ότι αρχικά θεωρούνταν. «Δεν είναι ακόμα σαφές, ακόμη και στην εποχή των μεγα-συγκεντρώσεων, αν αυτές οι επιπτώσεις θα είναι αρκετά μεγάλες ώστε να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα, αλλά δεν είναι σαφές ούτε ότι δεν θα είναι», ανέφερε ο Δρ. ΜακΝτόουελ. «Η έρευνα συνεχίζεται και αν διαπιστωθεί ότι ήδη προκαλούμε βλάβη στην ατμόσφαιρα με αυτόν τον τρόπο, θα χρειαστεί να επανεξετάσουμε τις στρατηγικές απόρριψης των δορυφόρων», συμπλήρωσε.
Προς το παρόν, το θέαμα των δορυφόρων Starlink που καίγονται στον ουρανό παραμένει εντυπωσιακό αλλά όχι επικίνδυνο. Ωστόσο, καθώς ο αριθμός των δορυφόρων σε τροχιά συνεχίζει να αυξάνεται, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η συζήτηση για το τι συμβαίνει μετά το «τέλος ζωής» τους μόλις αρχίζει.