Ελληνικό χρώμα έχει το πρώτο εγχειρίδιο για την ασφάλεια σχεδίασης πολιτικών πυρηνοκίνητων πλοίων που δημοσιοποίησε το Πανεπιστήμιο ΜΙΤ στη Βοστόνη.
Πρόκειται για ένα ακαδημαϊκό εγχείρημα που φιλοδοξεί να καλύψει ένα σημαντικό κενό, καθώς μέχρι σήμερα δεν υπήρχε ένα ενιαίο δημόσιο έγγραφο που να παρέχει σαφείς οδηγίες για τον ασφαλή σχεδιασμό των συστημάτων και επιμέρους στοιχείων των πολιτικών πυρηνοκίνητων πλοίων.
Όπως σημειώνει η ανακοίνωση του πανεπιστημίου, «η εμπορική ναυτιλία ευθύνεται για περίπου το 3% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Καθώς ο κλάδος προσπαθεί να μειώσει το αποτύπωμά του και να κινηθεί προς ένα μέλλον χωρίς άνθρακα, η πυρηνική ενέργεια, που εδώ και δεκαετίες χρησιμοποιείται για την κίνηση στρατιωτικών πλοίων, θεωρείται μια ιδιαίτερα ελκυστική λύση».
Το Maritime Consortium του Πανεπιστημίου ΜΙΤ τελεί υπό την ηγεσία των Ελλήνων καθηγητών Θεμιστοκλή Σαψή και Φωτεινής Χριστιά. Μεταξύ των ελληνικών ναυτιλιακών εταιρειών που συμμετέχουν ως ιδρυτικά μέλη στην κοινοπραξία είναι η Capital Clean Energy Carriers Corp. και η Delos Navigation LTD. Επίσης, συμμετέχουν ως μέλη καινοτομίας οι Navios Maritime Partners L.P. και Dorian LPG.
Το εγχειρίδιο χωρίζεται σε κεφάλαια που καλύπτουν τομείς όπου συναντώνται οι αποφάσεις σχεδίασης πυρηνικής και ναυτιλιακής ασφάλειας. Στόχος είναι η διαμόρφωση μιας ολιστικής προσέγγισης που λαμβάνει υπόψη την ανάγκη εξισορρόπησης μεταξύ τεχνικών, πρακτικών και πολιτικών παραμέτρων, ώστε να τεθούν τα θεμέλια για την ασφαλή ανάπτυξη της πυρηνικής πρόωσης στη ναυτιλία.
Ο καθηγητής Μηχανολογίας και Θαλάσσιας Μηχανικής και συνδιευθυντής του MIT Maritime Consortium, Θεμιστοκλής Σαψής σημειώνει ότι «το εγχειρίδιο αυτό αποτελεί ένα βασικό εργαλείο που στηρίζει τις προσπάθειες υιοθέτησης της πυρηνικής ενέργειας στη ναυτιλία. Στόχος μας είναι να προσφέρουμε μια στέρεη βάση για την ασφάλεια σε κρίσιμους τομείς που θα χρειαστούν ερευνητική και ρυθμιστική υποστήριξη τα επόμενα χρόνια, ώστε η ναυτιλιακή βιομηχανία να προετοιμαστεί για την πυρηνική πρόωση».
Η καθηγήτρια Κοινωνικών Επιστημών και συνδιευθύντρια του MIT Maritime Consortium, Φωτεινή Χριστιά αναφέρεται στο πρόσφατο Μνημόνιο Κατανόησης που υπέγραψαν οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο. Όπως τονίζει, «ο ναυτιλιακός διάδρομος ΗΠΑ-Ηνωμένου Βασιλείου για πυρηνικά πλοία αποτελεί μια εξαιρετική ευκαιρία συνεργασίας με τους νομοθέτες, ώστε να δημιουργηθεί το πλαίσιο που θα επιτρέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες να επενδύσουν ξανά σε εμπορικά πυρηνοκίνητα πλοία, μια εξέλιξη που θα αναζωογονήσει την αμερικανική ναυπηγική βιομηχανία».
Η Ναυτιλία στο MIT
Τα προγράμματα του MIT Maritime Consortium, όπως το νέο εγχειρίδιο, συνδέονται άμεσα με τις εθνικές προσπάθειες αναζωογόνησης της αμερικανικής ναυπηγικής και εμπορικής ναυτιλίας.
Το Consortium, το οποίο ιδρύθηκε το 2024, φέρνει κοντά το ΜΙΤ και ηγετικές εταιρείες του κλάδου για να εξερευνήσουν λύσεις βασισμένες στα δεδομένα, με στόχο τη μείωση των εκπομπών, τη βελτιστοποίηση των λειτουργιών των πλοίων και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ναυτιλιακής βιομηχανίας.
Όπως αναφέρει ο Θεμιστοκλής Σαψής, «μία από τις πιο σημαντικές πρωτοβουλίες μας είναι η ανάπτυξη τεχνολογιών, πολιτικών και κανονισμών που θα καταστήσουν την πυρηνική πρόωση στα εμπορικά πλοία πραγματικότητα. Το τελευταίο έτος συγκροτήσαμε μια διεπιστημονική ομάδα από καθηγητές και φοιτητές του ΜΙΤ. Ένα από τα αποτελέσματα αυτής της δουλειάς είναι αυτό το αναλυτικό έγγραφο που εξηγεί πώς μπορεί να υλοποιηθεί η προσπάθεια αυτή με ασφάλεια».
