Σειρά από σημαντικές αλλαγές που αφορούν τόσο τη διαδικασία για τις άδειες έκδοσης και ανανέωσης διαμονής, όσο και νέες κατηγορίες θεωρήσεων (visa) φέρνει το νομοσχέδιο του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου που θα κατατεθεί σύντομα προς συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή. Παράλληλα, οι διατάξεις του δίνουν έμφαση στον τρόπο αξιοποίησης των ανθρώπων που έρχονται στη χώρα μας, δικαιούνται άσυλο και ζουν με επιδόματα. Στόχος, όπως ξεκαθάρισε και ο υπουργός Θάνος Πλεύρης στο χθεσινό Υπουργικό Συμβούλιο, είναι να σταματήσει η χώρα μας να μένει πίσω σε θέματα οργάνωσης και να μπορεί να καλύπτει τις πραγματικές ανάγκες της οικονομίας, με ανθρώπους που θα εργάζονται νόμιμα και με διαφάνεια.
Η λογική του νομοσχεδίου είναι απλή: η Ελλάδα χρειάζεται εργατικά χέρια, και αυτά μπορούν να βρεθούν μέσα από οργανωμένες διαδικασίες, αντί να αφήνεται το πεδίο στα παράνομα κυκλώματα. Όπως τόνισε ο υπουργός, «εμείς και όχι τα κυκλώματα θα αποφασίσουμε ποιοι θα έρθουν, για πόσο χρόνο και με ποιους όρους».
Διευκολύνσεις στις άδειες διαμονής
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετώπιζαν μέχρι σήμερα όσοι μετανάστες ζουν και εργάζονται νόμιμα στη χώρα, ήταν οι καθυστερήσεις με τις άδειες διαμονής. Χιλιάδες άνθρωποι περίμεναν μήνες ή και χρόνια για την έκδοση ή την ανανέωση των αδειών τους, με αποτέλεσμα πολλοί να βρίσκονται σε αδιέξοδο. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, αυτή τη στιγμή υπάρχουν πάνω από 510.000 ενεργές άδειες και περίπου 290.000 αιτήματα σε εκκρεμότητα, τα μισά από τα οποία αφορούν ανανεώσεις. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι δεν ξέρουν αν και πότε θα πάρουν τα χαρτιά τους. Το νέο νομοσχέδιο προβλέπει, λοιπόν, πιο γρήγορες και απλές διαδικασίες, ώστε να μην παραδίδεται σε κάποιον η άδεια αφού έχει ήδη λήξει. Η κυβέρνηση εκτιμά ότι με τον τρόπο αυτό θα περιοριστούν οι ουρές και η γραφειοκρατία που ταλαιπωρεί τους μετανάστες αλλά και τις ίδιες τις δημόσιες υπηρεσίες.
Νέες κατηγορίες θεωρήσεων
Μια σημαντική καινοτομία είναι η δημιουργία νέων τύπων βίζας που θα στοχεύουν σε άτομα με ειδικές γνώσεις ή προσόντα. Μεταξύ αυτών είναι:
η tech visa για ανθρώπους που εργάζονται στον τομέα της τεχνολογίας, η talent visa για άτομα υψηλής εξειδίκευσης, η med visa για όσους έρχονται στην Ελλάδα για ιατρικές υπηρεσίες, αλλά και άδειες για φοιτητές, σπουδαστές και καθηγητές που επιθυμούν να μείνουν στη χώρα για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Με αυτές τις θεωρήσεις, η κυβέρνηση ελπίζει να προσελκύσει ανθρώπους που θα φέρουν νέες δεξιότητες και θα συμβάλουν στην ανάπτυξη τομέων που έχουν μεγάλη προοπτική, όπως η τεχνολογία, η εκπαίδευση και η υγεία.
Αυτή τη στιγμή η Ελλάδα αντιμετωπίζει σημαντικά κενά σε παραδοσιακούς κλάδους όπως η γεωργία, οι κατασκευές και ο τουρισμός, όπως είχε τονίσει ο κ. Θάνος Πλεύρης και σε πρόσφατη συνέντευξή του στο Newsbeast. Σε πολλούς νομούς, ειδικά στην ύπαιθρο, δεν υπάρχουν αρκετά χέρια για τις αγροτικές εργασίες. Το ίδιο συμβαίνει με τα εργοτάξια αλλά και με τις τουριστικές επιχειρήσεις που κάθε καλοκαίρι χρειάζονται χιλιάδες εποχικούς εργαζόμενους.
Με το νέο πλαίσιο, δίνεται η δυνατότητα σε εταιρείες μίσθωσης προσωπικού να φέρνουν εργαζόμενους, ενώ οι διαδικασίες μετάκλησης θα γίνουν πιο απλές. Ταυτόχρονα, η χώρα σκοπεύει να προχωρήσει σε περισσότερες διμερείς συμφωνίες με κράτη που ήδη συνεργάζονται με την Ελλάδα για τις επιστροφές παράνομων μεταναστών. Έτσι, το εργατικό δυναμικό που έρχεται θα είναι πιο οργανωμένο και με συγκεκριμένους κανόνες.
Οι πρόσφυγες στην αγορά εργασίας

Ένα ακόμη βασικό σημείο του νομοσχεδίου είναι η αξιοποίηση των ατόμων που κάθε χρόνο παίρνουν καθεστώς ασύλου στην Ελλάδα. Υπολογίζεται ότι περίπου 20.000 άνθρωποι αναγνωρίζονται ως πρόσφυγες ετησίως. Μέχρι σήμερα, πολλοί από αυτούς είτε συντηρούνταν αποκλειστικά με επιδόματα είτε έφευγαν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να χάνεται πολύτιμο ανθρώπινο δυναμικό, ενώ ταυτόχρονα η κοινωνική ένταξη γινόταν πιο δύσκολη.
Η κυβέρνηση ξεκαθαρίζει ότι στο εξής οι πρόσφυγες που παραμένουν στην Ελλάδα θα πρέπει να ενταχθούν στην αγορά εργασίας και να καλύψουν τα κενά που υπάρχουν, ιδιαίτερα στις κατασκευές, τη γεωργία και τον τουρισμό. Στο πλαίσιο αυτό, σχεδιάζεται και μείωση των επιδομάτων, με τα χρήματα να κατευθύνονται σε προγράμματα εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας και επαγγελματικής κατάρτισης μέσα στις δομές φιλοξενίας. Έτσι, όσοι έχουν προσφυγικό προφίλ θα μπορούν να αποκτήσουν τις δεξιότητες που χρειάζονται, για να βρουν δουλειά και να σταθούν στα πόδια τους.