Ο χρόνος μετράει αντίστροφα για τη Χαμάς, η οποία είναι αναγκασμένη να απαντήσει στο σχέδιο 20 σημείων του Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα.
Η ηγεσία της είναι χωρισμένη μεταξύ Κωνσταντινούπολης, Ντόχα και Γάζας, με την κάθε πλευρά να υποστηρίζει διαφορετικές θέσεις, αναλόγως τα συμφέροντά της.
Σύμφωνα με τον Guardian, ο βMkhaimar Abusada, πολιτικός επιστήμονας από τη Γάζα με έδρα το Κάιρο, δήλωσε ότι η Χαμάς πρέπει τώρα να «επιλέξει μεταξύ του κακού και του χειρότερου».
«Αν πουν “όχι”, όπως έχει ξεκαθαρίσει ο Τραμπ, αυτό δεν θα είναι καλό και θα επιτρέψει στο Ισραήλ να κάνει ό,τι χρειάζεται για να τελειώσει αυτό το θέμα. Θα που “ναι”, αλλά χρειαζόμαστε αυτό και εκείνο», είπε ο Αμπουσάντα.
Ο Χιου Λόβατ, ανώτερος ερευνητής στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, δήλωσε ότι θα είναι πολύ δύσκολο για τη Χαμάς να αποδεχτεί τους όρους χωρίς όρους. «Αυτό είναι κατανοητό. Το κείμενο στερείται λεπτομερειών. Ωστόσο, οτιδήποτε άλλο εκτός από την πλήρη και τελική αποδοχή θα χρησιμοποιηθεί εναντίον της Χαμάς από το Ισραήλ, την κυβέρνηση Τραμπ και πιθανώς τους Ευρωπαίους», είπε.
Χωρισμένη η ηγεσία
Οι ηγέτες της Χαμάς είναι χωρισμένοι μεταξύ Κωνσταντινούπολης, Ντόχα και Γάζας, γεγονός που περιπλέκει τις συζητήσεις σχετικά με την αντίδραση της οργάνωσης. Η Τουρκία και το Κατάρ ασκούν πίεση στη Χαμάς να κάνει παραχωρήσεις.
Ένα σημείο διαφωνίας είναι η απαίτηση του σχεδίου για τον αφοπλισμό της Χαμάς, σύμφωνα με πηγή κοντά στην οργάνωση. Η παράδοση όλων των όπλων θα ήταν πολύ δύσκολο να γίνει αποδεκτή από τη Χαμάς, ειδικά χωρίς καμία πολιτική διαδικασία ή ουσιαστική πρόοδο προς μια λύση δύο κρατών.
«Υπάρχουν διαφορετικές τάσεις εντός του κινήματος. Τα μέλη στην Ντόχα τείνουν να είναι πιο ρεαλιστικά, ειδικά σε σύγκριση με τη στρατιωτική ηγεσία στη Γάζα. Είναι προφανές ότι υπάρχει ανάγκη να κερδηθεί η υποστήριξη του στρατού και των απλών μαχητών», δήλωσε ο Lovatt.
Ο πόλεμος ξεκίνησε με την επιδρομή της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ, κατά την οποία σκοτώθηκαν 1.200 άτομα, κυρίως άμαχοι. Περίπου 250 άτομα αιχμαλωτίστηκαν, εκ των οποίων τα 48 παραμένουν στη Γάζα, αν και λιγότερα από τα μισά είναι ακόμα ζωντανά.
Περισσότεροι από 66.000 άνθρωποι, κυρίως άμαχοι, έχουν σκοτωθεί από την ισραηλινή επίθεση στη Γάζα, μεγάλο μέρος του εδάφους έχει μετατραπεί σε ερείπια και το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού των 2,3 εκατομμυρίων έχει εκτοπιστεί πολλές φορές.
Η πρόταση του Τραμπ θα απαιτήσει από τους μαχητές να απελευθερώσουν όλους τους Ισραηλινούς ομήρους εντός 72 ωρών από την έναρξη της εκεχειρίας, τη σταδιακή απόσυρση των ισραηλινών στρατευμάτων σε μια ζώνη ασφαλείας κατά μήκος της περιμέτρου και την άμεση παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας. Απαιτεί επίσης από το Ισραήλ να απελευθερώσει περισσότερους από 1.000 Παλαιστίνιους κρατούμενους, πολλοί από τους οποίους εκτίουν ποινές ισόβιας κάθειρξης, κάτι που η Χαμάς θα μπορούσε να παρουσιάσει ως σημαντική νίκη.
Ένα άλλο θέμα που απασχολεί τη Χαμάς είναι η ασαφής υπόσχεση για αποχώρηση των Ισραηλινών, αν και η σαφής δήλωση ότι δεν θα υπάρξει προσάρτηση ή κατοχή της Γάζας από το Ισραήλ έγινε δεκτή με ικανοποίηση από πηγή κοντά στη Χαμάς.
Ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι οι διαιρέσεις εντός της Χαμάς είναι συχνά υπερβολικές.
«Δεν νομίζω ότι υπάρχει πραγματική διαίρεση μεταξύ της Γάζας, της Δυτικής Όχθης και της ηγεσίας στο εξωτερικό. Όλοι συμφωνούν να αντιταχθούν στον αφοπλισμό, επειδή ο ένοπλος αγώνας είναι μια βαθιά ριζωμένη αρχή στη φύση και την ταυτότητά τους», δήλωσε ο Michael Milshtein, ειδικός σε θέματα Χαμάς στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ.
Η Χαμάς έχει προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες;
Η Χαμάς έχει υποστεί πολύ σημαντικές απώλειες στον πόλεμο. Χιλιάδες μαχητές έχουν σκοτωθεί, μαζί με σχεδόν όλους τους ανώτερους στρατιωτικούς ηγέτες. Μια έκθεση της ACLED, της ανεξάρτητης ομάδας παρακολούθησης της βίας, διαπίστωσε ότι τουλάχιστον 40 διοικητές και βασικά στελέχη του στρατιωτικού σκέλους της Χαμάς έχουν σκοτωθεί από ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές από τον Μάρτιο. Ο θάνατός τους έχει αφήσει μόνο έναν ανώτερο διοικητή από το στρατιωτικό συμβούλιο της Χαμάς πριν από τις 7 Οκτωβρίου να παραμένει στη διοίκηση, ανέφερε η ACLED.
Ωστόσο, η Χαμάς συνεχίζει τις ανταρτικές επιχειρήσεις και διατηρεί τμήματα της διακυβέρνησης, ελλείψει οποιασδήποτε εναλλακτικής λύσης. Ανθρωπιστικοί αξιωματούχοι στη Γάζα δήλωσαν ότι η οργάνωση εξακολουθεί να έχει ισχυρή παρουσία στην πόλη της Γάζα, στα «κεντρικά στρατόπεδα» πιο νότια και στην παράκτια ζώνη του αλ-Μαουάσι.
Η Χαμάς, που ιδρύθηκε το 1987, έχει στρατολογήσει χιλιάδες νέους μαχητές οι οποίοι, αν και άπειροι και κακώς εξοπλισμένοι, μπορούν να προκαλέσουν απώλειες στις ισραηλινές δυνάμεις.
Ο Μιλστέιν δήλωσε ότι, σύμφωνα με στρατιωτικές πηγές, το 90% των διοικητών της Χαμάς είχε σκοτωθεί, το 97% των ρουκετών της είχε καταστραφεί ή εκτοξευθεί, αλλά μόνο το 40% του εκτεταμένου δικτύου σηράγγων της οργάνωσης είχε καταστραφεί.
«Η Χαμάς έχει προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες. Δραστηριοποιείται σε περιοχές όπου ο ισραηλινός στρατός έχει δηλώσει ότι η Χαμάς έχει ηττηθεί πλήρως, αλλά δεν είναι δυνατόν να εξαλειφθεί εντελώς η Χαμάς. Έχει μεταμορφωθεί και έχει επιβιώσει», δήλωσε ο Μιλστέιν.
Ορισμένα μέλη της Χαμάς είναι αποφασισμένα να απορρίψουν κατηγορηματικά το σχέδιο Τραμπ.
«Υπάρχει μια τάση από την στρατιωτική πτέρυγα, ειδικά από τους νεότερους μαχητές, που θέλουν να συνεχίσουν τον αγώνα», είπε ο Λόβατ. «Η άποψή τους είναι ότι το Ισραήλ αντιμετωπίζει στρατηγικές δυσκολίες: η κινητοποίηση των εφέδρων είναι ένα τεράστιο βάρος, οι εκλογές θα γίνουν σε περίπου ένα χρόνο, η διεθνής και εσωτερική πίεση αυξάνεται… Έτσι, για αυτούς, το θέμα είναι απλώς ποιος θα αντέξει περισσότερο».
