Δύο φοιτητές μηχανικής από το Ντουμπάι ανέπτυξαν ένα καινοτόμο σύστημα ασφαλείας αεροσκαφών με τεχνητή νοημοσύνη, το οποίο θα μπορούσε να μεταμορφώσει την αντιμετώπιση αεροπορικών δυστυχημάτων, μετά την τραγωδία της πτήσης Air India 171 που στοίχισε τη ζωή σε 241 ανθρώπους τον Ιούνιο. Το σύστημα, με την ονομασία Project REBIRTH, αναπτύσσει αυτόματα εξωτερικούς αερόσακους γύρω από το αεροσκάφος, όταν οι συνθήκες συντριβής είναι αναπόφευκτες, με αποτέλεσμα πιθανώς να μετατρέπει θανατηφόρες συγκρούσεις σε επιτυχείς προσγειώσεις.
Οι Eshel Wasim και Dharsan Srinivasan από το Birla Institute of Technology and Science, campus Ντουμπάι, δημιούργησαν το σύστημα επηρεασμένοι βαθιά από την αεροπορική τραγωδία. «Μετά το δυστύχημα στην Ahmedabad τον Ιούνιο 2025, η μητέρα μου δεν μπορούσε να κοιμηθεί. Σκεφτόταν συνεχώς τον φόβο που πρέπει να ένιωσαν οι επιβάτες και οι πιλότοι, γνωρίζοντας ότι δεν υπήρχε διέξοδος», εξήγησε ο Wasim στην υποβολή του έργου για το James Dyson Award.
Επαναστατικό σύστημα ανίχνευσης συγκρούσεων με τεχνητή νοημοσύνη
Το Project REBIRTH αποτελεί αυτό που οι μηχανικοί χαρακτηρίζουν ως «το πρώτο σύστημα επιβίωσης συγκρούσεων με τεχνητή νοημοσύνη». Η τεχνολογία παρακολουθεί συνεχώς κρίσιμες παραμέτρους της πτήσης, όπως υψόμετρο, ταχύτητα, απόδοση κινητήρων, κατεύθυνση, συνθήκες πυρκαγιάς και ενέργειες πιλότου. Όταν η τεχνητή νοημοσύνη εκτιμήσει ότι μια συντριβή είναι αναπόφευκτη κάτω από τα 3.000 πόδια, ενεργοποιεί αυτόματα μια ολοκληρωμένη διαδικασία ασφαλείας, αν και οι πιλότοι διατηρούν τη δυνατότητα παρέμβασης.
Το σύστημα αναπτύσσει εξωτερικούς αερόσακους υψηλής ταχύτητας από τη μύτη, την κοιλιά και την ουρά του αεροσκάφους σε λιγότερο από δύο δευτερόλεπτα. Οι πολυστρωματικοί αυτοί αερόσακοι δημιουργούν έναν προστατευτικό θώρακα γύρω από το αεροσκάφος, απορροφώντας τις δυνάμεις της σύγκρουσης και προστατεύοντας τη δομή του. Σύμφωνα με τους μηχανικούς, οι προσομοιώσεις δείχνουν ότι το σύστημα μπορεί να μειώσει τις δυνάμεις πρόσκρουσης κατά περισσότερο από 60%.
Εκτός από τους αερόσακους, το REBIRTH ενσωματώνει πρόσθετες τεχνολογίες επιβίωσης. Όταν οι κινητήρες παραμένουν ενεργοί, η αντίστροφη ώθηση επιβραδύνει την κάθοδο του αεροσκάφους. Σε περίπτωση βλάβης κινητήρων, ενεργοποιούνται πυραυλοκινητήρες για να μειώσουν την ταχύτητα και να σταθεροποιήσουν το αεροσκάφος κατά 8-20%. Τα υγρά που βρίσκονται πίσω από τους τοίχους και τα καθίσματα παραμένουν μαλακά κατά την πτήση, αλλά σκληραίνουν κατά την πρόσκρουση για να μειώσουν τους τραυματισμούς των επιβατών.
Έμπνευση από την τραγωδία
Η συντριβή της πτήσης Air India 171 στις 12 Ιουνίου αποτέλεσε τον τραγικό καταλύτη για την εφεύρεση. Το Boeing 787-8 Dreamliner συνετρίβη μόλις 32 δευτερόλεπτα μετά την απογείωση από την Ahmedabad, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους οι 241 από τους 242 επιβάτες και 19 άνθρωποι στο έδαφος. Οι πρώτες έρευνες αποκάλυψαν ότι οι διακόπτες διακοπής καυσίμου βρίσκονταν στη θέση «CUTOFF», προκαλώντας βλάβη και στους δύο κινητήρες.
Ο μοναδικός επιζών, ένας 40χρονος Βρετανός επιβάτης στη θέση 11A, διέφυγε μέσω σπασμένης εξόδου κινδύνου πριν εκραγεί το αεροσκάφος. Η επιβίωσή του ανέδειξε τόσο την καταστροφική φύση τέτοιων συγκρούσεων όσο και την ανάγκη ύπαρξης συστημάτων επιβίωσης όταν αυτά βρίσκονται σε κατάλληλη θέση.
Παγκόσμια αναγνώριση και σχέδια για το μέλλον
Το Project REBIRTH έχει επιλεγεί ως φιναλίστ για το James Dyson Award 2025, που αναγνωρίζει εφευρέσεις με παγκόσμια επίδραση. Η ανακοίνωση του βραβείου στις 5 Νοεμβρίου θα καθορίσει αν οι φοιτητές θα λάβουν χρηματοδότηση άνω των 40.000 δολαρίων για την περαιτέρω ανάπτυξη της ιδέας τους.
Οι φοιτητές οραματίζονται την εγκατάσταση του REBIRTH σε υπάρχοντα αεροσκάφη ή την ενσωμάτωσή του σε νέα σχέδια. Σκοπεύουν να συνεργαστούν με εργαστήρια αεροδιαστημικής για δοκιμές σε πτώση αεροσκάφους και αεροδυναμικές σήραγγες, με στόχο το σύστημα να είναι «δοκιμασμένο, εγκεκριμένο και χρησιμοποιούμενο σε πραγματικές πτήσεις» μέσα σε πέντε χρόνια. Όπως αναφέρουν στην περιγραφή του έργου τους, η κινητήρια δύναμη υπερβαίνει την αναγνώριση: «Αυτός ο διαγωνισμός είναι το πρώτο μας βήμα για να προωθήσουμε το όραμά μας, όχι για αναγνώριση, αλλά με την ελπίδα ότι μια μέρα θα βοηθήσει να σωθούν ζωές όταν όλα τα άλλα αποτύχουν».
Παρά το γεγονός ότι το σύστημα παραμένει σε επίπεδο σύλληψης, με τη δυνατότητα για την εφαρμογή του να αξιολογείται ακόμη, το Project REBIRTH αντιπροσωπεύει μια καινοτόμο προσέγγιση στην ασφάλεια των αεροσκαφών, εστιάζοντας στην επιβίωση σε περίπτωση σύγκρουσης και όχι μόνο στην πρόληψή της.
