Ένα προς ένα, σχολιάζουν κυβερνητικές πηγές, τα μέτρα που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο που κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή. Κωδικοποιώντας τις δύο εκθέσεις που κατέθεσε στη Βουλή ο πρωθυπουργός αναφέρονται τόσο στη σκοπιμότητα όσο και στο κατά πόσο εφικτά είναι τα μέτρα που εισηγείται ο ΣΥΡΙΖΑ.
Γίνεται επίσης εκτίμηση του κόστους των μέτρων αυτών, τα οποία, σύμφωνα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη «συνολικά στοιχίζουν στη 4ετία 45,8 δισ. ευρώ». Συγκεκριμένα, όπως είπε ο πρωθυπουργός, από το βήμα της Βουλής: «Όλα τα μέτρα που έχετε εξαγγείλει στην 4ετία στοιχίζουν 45,8 δισ. και επειδή, κάποια στιγμή θα έρθει η ώρα να τελειώσει το παραμύθι, από τη στιγμή που καταθέσατε πρόταση νόμου πρέπει να κοστολογηθεί από το ΓΛΚ. Αν διαφωνείτε, να πάτε στο γραφείο Προϋπολογισμού να σας το επιβεβαιώσει» και τόνισε: «Δεν μαθαίνετε από τα λάθη σας. Όλα αυτά που προτείνετε είναι χρεοκοπία χωρίς επιστροφή».
Με βάση τις δύο εκθέσεις του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους που κατέθεσε ο πρωθυπουργός στα πρακτικά της Βουλής προκύπτει ότι:
Εκτίμηση κόστους των Νομοσχεδίων του ΣΥΡΙΖΑ
| Σύνοψη κόστους βασικών μέτρων του νομοσχεδίου για την ακρίβεια (δισ. ευρώ) | 1ο έτος | 2ο έτος | 3ο έτος | 4ο έτος |
| Μείωση ΕΦΚ σε βενζίνη και πετρέλαιο κίνησης (εξαιρείται το πετρέλαιο θέρμανσης) | -1,6 | -1,6 | -1,6 | -1,6 |
| Μηδενισμός ΦΠΑ σε συγκεκριμένα προϊόντα διατροφής για ένα έτος (εξαιρούνται φρούτα και ψάρια) | -1,8 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Μόνιμη μείωση των συντελεστών ΦΠΑ στο 21%, 11% και 5% | -2,2 | -2,4 | -2,4 | -2,4 |
| Μείωση ΦΠΑ σε ύδρευση και αποχέτευση | -0,07 | -0,07 | -0,07 | -0,07 |
| Χορήγηση Ειδικής Κάρτας “Αγροκίνηση” | -0,16 | -0,16 | -0,16 | -0,16 |
| Μείωση κόστους καρτών μέσων μαζικής μεταφοράς | -0,05 | -0,05 | -0,05 | -0,05 |
| Σύνολο | -5,8 | -4,3 | -4,3 | -4,3 |
| Σύνοψη κόστους βασικών μέτρων του φορολογικού νομοσχεδίου (δισ. ευρώ) | 1ο έτος | 2ο έτος | 3ο έτος | 4ο έτος |
| Αντικατάσταση κλίμακας εισοδήματος και αύξηση αφορολόγητου για οικογένειες χωρίς τέκνα και εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα (άρθρα 1-3) | -3,5 | -3,5 | -3,5 | -3,5 |
| Μειώσεις ΕΝΦΙΑ ανάλογα με τη συνολική αξία της περιουσίας (άρθρο 4) | -0,32 | -0,32 | -0,32 | -0,32 |
| Θέσπιση συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας (άρθρο 5) | 0,50 | 0,50 | 0,50 | 0,50 |
| Αντικατάσταση συντελεστή φορολόγησης κερδών νομικών προσώπων (άρθρο 6) | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Κατάργηση προκαταβολής φόρου για φυσικά πρόσωπα (άρθρο 7) | -0,40 | 0,00 | 0,00 | 0,00 |
| Κατάργηση προκαταβολής φόρου για νομικά πρόσωπα (άρθρο 8) | -3,77 | 0,00 | 0,00 | 0,00 |
| Μείωση εισαγωγικού φορολογικού συντελεστή για εισοδήματα από ακίνητη περιουσία (άρθρο 9) | -0,66 | -0,66 | -0,66 | -0,66 |
| Κατάργηση ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος από την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας (άρθρο 13) | -0,6 | -0,6 | -0,6 | -0,6 |
| Μείωση ασφαλιστικών εισφορών ιδιωτικού τομέα κατά 4,5% σταδιακά (άρθρο 14) | -0,43 | -0,86 | -1,28 | -1,70 |
| Κατάργηση τέλους επιτηδεύματος (άρθρο 15) | -0,12 | -0,12 | -0,12 | -0,12 |
| ΣΥΝΟΛΟ | -9,3 | -5,5 | -6,0 | -6,4 |
| Συνολικό κόστος βασικών μέτρων των δύο νομοσχεδίων | 1ο έτος | 2ο έτος | 3ο έτος | 4ο έτος |
| -15,1 | -9,8 | -10,2 | -10,7 |
Όπως επισημαίνουν κυβερνητικές πηγές, στα νομοσχέδια του ΣΥΡΙΖΑ περιλαμβάνονται δημοσιονομικά μέτρα σε σχέση με τα ανωτέρω που αποτελούν αβέβαιη πηγή εσόδων.
Συγκεκριμένα:
- Έκτακτη φορολόγηση τραπεζών και εταιριών διύλισης με συντελεστή 90%: Το έσοδα του εν λόγου μέτρου εξαρτώνται από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος 2023 που θα υποβληθούν. Σε κάθε περίπτωση το μέτρο δημιουργεί έσοδα προσωρινά για ένα έτος και όχι μόνιμα. Ο ΣΥΡΙΖΑ εκτιμούσε τον Μάρτιο 2023 έσοδα 2,3 δισ. ευρώ. Ωστόσο η εφαρμογή του μέτρου ενέχει σημαντική αβεβαιότητα. Υπενθυμίζεται το παράδειγμα της Ιταλίας, που μετά την ανακοίνωση έκτακτης εισφοράς στο τραπεζικό σύστημα, έχασε την αξιοπιστία της στις χρηματαγορές και αναγκάστηκε να λάβει πίσω τα μέτρα που είχαν ανακοινωθεί.
- Ενσωμάτωση των μερισμάτων (που σήμερα φορολογούνται αυτοτελώς με 5%) καθώς και των τόκων καταθέσεων, των δικαιωμάτων και του εισοδήματος από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου στην φορολογική κλίμακα, αθροιζόμενο με τα λοιπά εισοδήματα και με φορολογία έως 49%: Σημειώνεται ότι το 2023 (φορολογικό έτος 2022) δηλώθηκαν μερίσματα ύψους 4,7 δισ. ευρώ, τόκοι και δικαιώματα ύψους 380 εκατ. ευρώ και εισοδήματα από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου ύψους 1,1 δισ. ευρώ. Εάν όλα τα ανωτέρω εισοδήματα προστεθούν στη κλίμακα και το δηλωθέν ποσό παραμείνει στα περσινά επίπεδα, προκύπτει επιπλέον έσοδο της τάξης έως 2,2 δισ. ευρώ ετησίως. Ωστόσο, τα μερίσματα έχουν σημαντική ελαστικότητα ανάλογα με τον συντελεστή φορολόγησή τους, καθώς είναι στην διακριτική ευχέρεια της επιχείρησης η διανομή ή μη μερίσματος και σε ποιο ύψος. Το 2019 με συντελεστή 10% δηλώθηκαν 1,4 δισ. ευρώ μερίσματα (αντίστοιχα και τα προηγούμενα έτη 2017-2018 τα μερίσματα ήταν περί του 1,3 δισ. ευρώ), με αναλογούν φόρο 142 εκατ. ευρώ. Μετά την μείωση στο 5% είχαμε δηλωθέντα μερίσματα 5,3 δισ. ευρώ το 2020, 4,2 δισ. ευρώ το 2021 και 4,7 δισ. ευρώ το φορολογικό έτος 2022 με αναλογούν φόρο 233 εκατ. ευρώ. Είναι προφανές ότι σε περίπτωση αύξησης, οι επιχειρήσεις θα προτιμήσουν και πάλι, την μη διανομή μερίσματος, όπως έκαναν παλαιότερα. Η δε φορολόγηση και τον τόκων καταθέσεων στην κλίμακα είναι ένα μέτρο αντίθετο προς την αποταμίευση και επικίνδυνο για φυγή κεφαλαίων από το εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Επιπλέον, η φορολόγηση της υπεραξίας μεταβίβασης κεφαλαίου με τρόπο αθροιζόμενο με τα λοιπά εισοδήματα είναι μέτρο αντι-αναπτυξιακό καθώς αυξάνει τα εμπόδια και το κόστος στη μεταβίβαση επιχειρήσεων.
«Ακόμη και αν εφαρμοστούν όλα τα ανωτέρω μέτρα και δεν μειωθούν τα δηλωθέντα μερίσματα (κάτι που είναι εξαιρετικά αβέβαιο όταν ο συντελεστής αυξάνεται έως 49% ενώ ο υπάρχον είναι 5%), το δημοσιονομικό κενό από τα δύο νομοσχέδια ανέρχεται σε περίπου 35 δισ. ευρώ στην τετραετία» σημειώνουν οι ίδιες πηγές.
