Ο αριθμός των ατόμων με διαβήτη τύπου 2 – μια κατάσταση κατά την οποία το άτομο δεν μπορεί να ρυθμίσει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα του – αυξάνεται ραγδαία.
Το 2017, περίπου 462 εκατομμύρια άνθρωποι, δηλαδή το 6,28% του παγκόσμιου πληθυσμού, ζούσαν με την πάθηση. Μέχρι το 2024, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ανέφερε ότι ο αριθμός αυτός ξεπέρασε τα 800 εκατομμύρια, εκ των οποίων το 95% είχε διαβήτη τύπου 2, που μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, όπως καρδιαγγειακά νοσήματα, προβλήματα όρασης και νεφρική νόσο.
Η παχυσαρκία και το υπερβολικό βάρος είναι συχνά φαινόμενα σε άτομα με προδιαβήτη και διαβήτη τύπου 2. Κάθε κιλό λιγότερο μετράει, βοηθώντας στη διαχείριση των συμπτωμάτων και μια νέα μελέτη δείχνει ότι ένα κοινό μπαχαρικό, ο κουρκουμάς – όπως και τα συμπληρώματα κουρκουμίνης – μπορούν να αποδεχθούν ένα σημαντικό εργαλείο στην προσπάθεια για απώλειας βάρους.
Τι έδειξε η μελέτη
Ανασκόπηση 20 τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων δοκιμών, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nutrition & Diabetes, κατέληξε ότι ο κουρκουμάς ή η κουρκουμίνη – το δραστικό του συστατικό – έχει ευεργετική επίδραση σε ορισμένους δείκτες παχυσαρκίας και ενδέχεται να βοηθήσει στη διαχείριση βάρους σε άτομα με προδιαβήτη και διαβήτη τύπου 2.
«Τα ευρήματα είναι μεν μετριοπαθή, αλλά αξιοσημείωτα. Η ανάλυση έδειξε ότι τα συμπληρώματα κουρκουμά/κουρκουμίνης οδήγησαν σε μικρές αλλά σημαντικές μειώσεις στο σωματικό βάρος, την περίμετρο μέσης, το ποσοστό σωματικού λίπους και την περίμετρο ισχίων. Ακόμα και μικρές αλλαγές, όπως απώλεια 2 κιλών και μείωση 2–3 εκατοστών στη μέση, μπορούν να μειώσουν τον μεταβολικό και καρδιαγγειακό κίνδυνο σε πληθυσμιακό επίπεδο», σχολίασε στο Medical News Today ο Thomas M. Holland, γιατρός και επίκουρος καθηγητής στο RUSH Institute for Healthy Aging.
Πώς λειτούργησαν τα συμπληρώματα
Ο κουρκουμάς χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες ως καρύκευμα, αλλά μπορεί να ληφθεί και σε μορφή συμπληρώματος. Έχει αντιοξειδωτικές, αντιμικροβιακές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
Εξετάζοντας τις επιδράσεις του κουρκουμά/κουρκουμίνης σε δείκτες όπως το βάρος, ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ), το ποσοστό λίπους και η περίμετρος μέσης και ισχίων, οι επιστήμονες χορήγησαν στους συμμετέχοντες δόσεις δόσεις από 80 mg έως 2.100 mg ημερησίως, για 8 έως 36 εβδομάδες.
Παρενέργειες, όπως πόνος στο στομάχι, φαγούρα ή ναυτία, αναφέρθηκαν μόνο σε 3 από τις 20 μελέτες. Γενικά η κατανάλωση κουρκουμά στις συνιστώμενες ποσότητες θεωρείται ασφαλής.
Δόση και διάρκεια
Σε άτομα με διαβήτη τύπου 2, η συμπλήρωση με κουρκουμά/κουρκουμίνη βελτίωσε το βάρος, την περίμετρο μέσης, το ποσοστό λίπους και την περίμετρο ισχίων, αλλά όχι τον ΔΜΣ. Στα άτομα με προδιαβήτη, μείωσε σημαντικά το βάρος και τη μέση, αλλά και πάλι χωρίς επίδραση στον ΔΜΣ.
Οι ερευνητές βρήκαν ότι η διάρκεια και η δόση παίζουν σημαντικό ρόλο. Συγκεκριμένα, θεραπεία άνω των 22 εβδομάδων οδήγησε σε μείωση κατά 2,5 κιλά, ενώ δόσεις άνω των 1.500 mg/ημέρα μείωσαν τη μέση κατά 1,8 εκατοστά.
Οι συγγραφείς της μελέτης, Leila Azadbakht και Mohammadreza Moradi Baniasadi, σημείωσαν ότι τα δεδομένα αυτά δίνουν πρακτικές οδηγίες για την κλινική πράξη, ως συμπλήρωμα στις παρεμβάσεις τρόπου ζωής και απώλειας βάρους.
Γιατί βοηθά ο κουρκουμάς;
Ο Eamon Laird, ειδικός σε θέματα διατροφής από το Atlantic Technological University Sligo, εξηγώντας τα αποτελέσματα της έρευνας, ανέφερε στο Medical News Today ότι ο κουρκουμάς και τα συμπληρώματα κουρκουμίνης επηρεάζουν τον μεταβολισμό, μειώνουν τη φλεγμονή και ενδεχομένως να περιορίζουν την όρεξη.
Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι αυξάνουν τη θερμογένεση, δηλαδή την καύση θερμίδων για παραγωγή θερμότητας.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι οι βασικοί μηχανισμοί είναι η ενεργοποίηση της AMPK (ενός ενζύμου που βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη) και οι αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Αυτά συνδέονται με καλύτερη μεταβολική υγεία και αυξημένη καύση λίπους.
Όχι «μαγικό χάπι», αλλά χρήσιμη υποστήριξη
Παρά τα ενθαρρυντικά ευρήματα, οι ειδικοί τονίζουν ότι η αποτελεσματικότητα είναι περιορισμένη και οι περισσότερες μελέτες έγιναν σε συγκεκριμένο πληθυσμό. Χρειάζονται περισσότερες, μεγαλύτερες και πιο ποικίλες κλινικές δοκιμές για ασφαλή συμπεράσματα.
«Για τους ασθενείς, το μήνυμα είναι ότι ο κουρκουμάς μπορεί να αποτελέσει μια χρήσιμη προσθήκη σε έναν υγιεινό τρόπο ζωής, αλλά δεν είναι το “μαγικό χάπι” προς την απώλεια βάρους. Οι γιατροί πρέπει να το παρουσιάζουν ως “υποστηρικτική θεραπεία”, δίπλα στις καθιερωμένες παρεμβάσεις, όπως η διατροφή, η άσκηση και τα φάρμακα», τόνισε ο Holland.
