Παρά το γεγονός ότι οι επόμενες εθνικές κάλπες έχουν προγραμματιστεί για τον Ιούνιο 2027, κάτι που σημαίνει πως εάν δεν προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές απέχουν περίπου δύο χρόνια από σήμερα, η κυβέρνηση και το υπουργείο Εσωτερικών επιχειρούν να διαμορφώσουν ένα νέο τοπίο στην πολιτική διαφήμιση.
Με νέο νομοσχέδιο, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί προσεχώς προς συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή θα προβλέπεται μια σειρά νέων σημαντικών ρυθμίσεων που θα καλύπτουν όλα τα μέσα προβολής: από τις εφημερίδες, την τηλεόραση και το ραδιόφωνο, μέχρι τις διαδικτυακές πλατφόρμες, τις εφαρμογές για κινητά και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια.
Επί της ουσίας το σχέδιο νόμου του υπουργού Εσωτερικών, Θεόδωρου Λιβάνιου, αποσκοπεί στην εφαρμογή του κανονισμού 2024/900 της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που θεσπίστηκε για τη διαφάνεια και την ασφάλεια της πολιτικής διαφήμισης. Στόχος είναι η ενίσχυση της λογοδοσίας, η προστασία της δημοκρατικής διαδικασίας και η διασφάλιση των δικαιωμάτων των πολιτών. Μία από τις πιο σημαντικές αλλαγές αφορά το τέλος των πολιτικών διαφημίσεων στο Facebook. Η εταιρεία Meta, που ελέγχει Facebook, Instagram, Threads, Messenger και WhatsApp, έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα μπορέσει να συνεχίσει να λειτουργεί πολιτικές καμπάνιες μέσα στο νέο ρυθμιστικό πλαίσιο, σηματοδοτώντας μια σημαντική αλλαγή στην προεκλογική επικοινωνία, η οποία για περίπου δεκαπέντε χρόνια βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό σε αυτές τις πλατφόρμες.
Μεταξύ των βασικών στοιχείων του νομοσχεδίου περιλαμβάνονται τα εξής:
- Η ευκρινής σήμανση από τούδε και στο εξής των πολιτικών διαφημίσεων: Κάθε διαφήμιση υποψηφίων ή κομμάτων θα πρέπει να αναγνωρίζεται ξεκάθαρα ως πολιτική.
- Δημοσιοποίηση χορηγού και δαπάνης: Θα είναι διαθέσιμες δημόσια οι πληροφορίες αναφορικά με το ποιος χρηματοδοτεί κάθε διαφήμιση και ποιο το ποσό που δαπανήθηκε γι’ αυτήν.
- Περιορισμοί στη στόχευση με προσωπικά δεδομένα: Ιδιαίτερη έμφαση θα δίνεται από το Υπουργείο στην προστασία ευαίσθητων δεδομένων, όπως τις πολιτικές πεποιθήσεις ή τη φυλετική καταγωγή.
- Απαγόρευση ξένης παρέμβασης: Οι χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν θα μπορούν να παρέμβουν στις προεκλογικές περιόδους, που ορίζονται ως οι τρεις μήνες πριν από εκλογές ή δημοψηφίσματα.
Το υπουργείο Εσωτερικών θα είναι αυτό που θα ορίσει επίσης τις αρμόδιες αρχές για την εφαρμογή του νέου πλαισίου, με τη Διεύθυνση Εκλογών να αναλαμβάνει τον ρόλο του Εθνικού Σημείου Επαφής για την Ελλάδα. Παράλληλα, θα δημιουργηθεί μια εθνική Αρχή που θα διαχειρίζεται δημόσια και μηχαναγνώσιμα μητρώα όλων των νόμιμων εκπροσώπων στη χώρα, ώστε οι πληροφορίες να είναι εύκολα προσβάσιμες, πλήρεις και επικαιροποιημένες, ενώ θα συνδέονται και με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Τα Εθνικά Σημεία Επαφής των κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συνεργάζονται μεταξύ τους για την εφαρμογή του κανονισμού και θα διασφαλίζουν την ουσιαστική ανταλλαγή πληροφοριών. Να τονιστεί πως η ελληνική πλευρά συνεργάζεται ήδη με την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων και το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης για τη διαμόρφωση του τελικού σχεδίου νόμου.
Το νέο πλαίσιο θα εισαγάγει παράλληλα τεχνικές προδιαγραφές για τη σωστή εφαρμογή των μέτρων διαφάνειας, όπως μορφοτυπία και μέγεθος γραμματοσειράς στις επισημάνσεις, χρήση QR codes ή συνδέσμων και λειτουργία ηλεκτρονικών πλατφορμών παρακολούθησης της διαφημιστικής δραστηριότητας. Με αυτά τα βήματα, η Ελλάδα θα ευθυγραμμιστεί πλήρως με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και θα προχωρήσει σε μια σαφώς πιο αυστηρή και διαφανή πολιτική διαφημιστική διαδικασία.
