Τεράστιο σκάνδαλο διαφθοράς ξέσπασε στην Ουκρανία με την εταιρεία εξοπλιστικών Fire Point να ελέγχεται για δισεκατομμύρια ευρώ που έλαβε λόγω του πολέμου, ενώ αφήνονται υπόνοιες προς το πρόσωπο του Βολοντίμιρ Ζελένσκι για παρεμπόδιση των ερευνών.
Η έρευνα είναι σε εξέλιξη και ξεκίνησε από το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς (NABU) τέσσερις μήνες πριν προσπαθήσει ο Ουκρανός πρόεδρος να περιορίσει τη δράση του.
Μέχρι στιγμής δεν έχουν απαγγελθεί κατηγορίες, αλλά ερευνάται ο λόγος που η εταιρεία λάμβανε τεράστια κονδύλια, καθώς η παραγωγή της δεν δικαιολογεί τα χρήματα. Επιπλέον, τα λεφτά φέρεται να κατέληγαν στον τραπεζικό λογαριασμό του Timur Mindich, συνιδιοκτήτη του πρώην κινηματογραφικού στούντιο που γυρίστηκε η σειρά «Υπηρέτης του Λαού», στην οποία ο Ζελένσκι υποδυόταν τον Ουκρανό πρόεδρο.
Η ηλεκτρονική έκδοση της Kyiv Independent έγραψε ότι η εταιρεία κατασκευάζει drones και πυραύλους, ενώ πρόσφατα ανακοίνωσε ότι θα παράγει μαχητικά αεροσκάφη, αλλά και τον νέο ουκρανικό πύραυλο «Flamingo». Ιδιοκτήτες της είναι η μηχανικός Iryna Terekh και ο πρώην κινηματογραφικός παραγωγός Yehor Skalyha, που μέχρι τα τέλη του 2020 γύριζε ουκρανικές προπαγανδιστικές ταινίες.
Η εταιρεία που κατασκευάζει όπλα ήταν άγνωστη στην αγορά μέχρι πρότινος, ειδικά εντός Ουκρανίας. Ωστόσο, λάμβανε τα μεγαλύτερα – αν όχι και τα περισσότερα- αμυντικά κονδύλια από το υπουργείο Άμυνας. Ενδεικτικά, το 2023 φέρεται να πήρε παραπάνω από 300 εκατομμύρια ευρώ, για όπλα που είχαν τουλάχιστον τη μισή αξία.
Επίσης, τους τελευταίους μήνες έκλεισε συμφωνίες με τις κυβερνήσεις της Γερμανίας και της Δανίας, ώστε να πάρει 10 δισεκατομμύρια ευρώ (5 δισεκατομμύρια από την κάθε μια) για όπλα αξίας 2 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Η NABU επίσημα δεν μπορεί να αποκαλύψει λεπτομέρειες, πέρα από ότι εξετάζει αν η Fire Point διόγκωσε την αξία των υλικών στα όπλα της, τον αριθμό των προϊόντων που παρήγαγε ή αν έπραξε και τα δύο. Ακόμη, δεν έχει διευκρινιστεί η σχέση του Timur Mindich, πέρα από το γεγονός ότι χρήματα της εταιρείας βρέθηκαν σε λογαριασμό του χωρίς αυτό να δικαιολογείται από κάπου.
Η εμπλοκή του Ζελένσκι
Στο νέο σκάνδαλο που ξέσπασε ο Ουκρανός πρόεδρος δεν κατηγορείται για κάτι, αλλά ούτε και ελέγχεται. Εντούτοις, αφήνονται υπόνοιες εναντίον του, που βασίζονται σε πρόσφατες κινήσεις, αλλά και στο παρελθόν.
Συγκεκριμένα, την περίοδο που σύμμαχοι του Ζελένσκι τού πετούσαν σπόντες για διαφθορά -η αρχή έγινε με τον Τραμπ-, ο ίδιος ανακοίνωσε ότι προσπαθεί να περιορίσει τη NABU. Η υπηρεσία κατά της διαφθοράς έχοντας επιδείξει πράγματι ουσιαστικό έργο, βρέθηκε στο επίκεντρο λίγο μετά τις κατηγορίες προς συμμάχους του Ζελένσκι για ξέπλυμα μαύρου χρήματος.
Επίσης, ο Ζελένσι μπορεί να εκλέχτηκε το 2019 με σύνθημα την πάταξη της διαφθοράς, ωστόσο οι τότε ισχυροί σύμμαχοί του καταδικάστηκαν στη συνέχεια για διαφθορά.
Παραδείγματος χάριν, ο Ihor Kolomoyskyy, ιδιοκτήτης του καναλιού που πρόβαλε τη σειρά που έκανε διάσημο τον Ζελένσκι και βασικός χρηματοδότης του, κατηγορούνταν από το 2019, με τον Τραμπ να ζητά τη σύλληψή του. Τότε, ο Ουκρανός πρόεδρος δεν προέβη σε καμία ενέργεια κατά του σπόνσορα του, με ουκρανικά ΜΜΕ -ακόμα και το Reuters- να αναφέρουν ότι εκδίδονταν φωτογραφικές ευνοϊκές διατάξεις υπέρ του.
Η κατάσταση άλλαξε το 2023 όμως, λίγο μετά τις πρώτες αμερικανικές δημοσκοπήσεις που έδειχναν ότι ο Τραμπ θα κέρδιζε τον Μπάιντεν (δεν είναι αποσυρθεί ακόμη ο Δημοκρατικός πολιτικός). Με εντολή Ζελένσκι, ο Ihor Kolomoyskyy έχασε την περιουσία του μετά από κατηγορίες ότι έκλεψε δισεκατομμύρια από τα δημόσια ταμεία.
Έκτοτε, η ρωσική πολεμική προπαγάνδα άρχισε να κυκλοφορεί περισσότερες ψευδείς ειδήσεις κατά του Ουκρανού προέδρου, με άτομα που τον γνωρίζουν να τις αντικρούουν, αλλά να αφήνουν υπόνοιες, με το σκεπτικό πως «κάτι έχει κάνει, αλλά όχι αυτό που ακούγεται».
