Στη μάχη για τον εντοπισμό παραβάσεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας μπαίνουν 600 λεωφορεία της Ο.ΣΥ., καθώς θα εξοπλιστούν με ψηφιακές κάμερες τεχνητής νοημοσύνης που θα επιτρέπουν την καταγραφή παρανομιών αλλά και προβλημάτων στο οδικό δίκτυο. Στόχος είναι τόσο η προστασία των λεωφορειολωρίδων όσο και η συλλογή αξιόπιστων δεδομένων για τη λειτουργία του δικτύου και τις ανάγκες των αστικών μετακινήσεων.
Ο διαγωνισμός για το νέο «Σύστημα Καταγραφής και Ανάλυσης Συνθηκών Οδικού Δικτύου, Κυκλοφοριακής Κίνησης και Τροχαίων Παραβάσεων» έχει ήδη προκηρυχθεί από την Ο.ΣΥ. και το έργο, συνολικού κόστους άνω των 1,5 εκατ. ευρώ, θα υλοποιηθεί μέσα σε διάστημα ενός έτους.
Πιλοτική εφαρμογή
Το σύστημα εφαρμόζεται ήδη πιλοτικά σε 10 λεωφορειακές γραμμές της Αττικής, όπου κάμερες τοποθετημένες σε κατάλληλα σημεία καταγράφουν οχήματα που κινούνται παράνομα στις λεωφορειολωρίδες, παράνομη στάθμευση και άλλες τροχαίες παραβάσεις. Η νέα φάση του έργου προβλέπει αναλυτική συλλογή και επεξεργασία δεδομένων για την κατάσταση των δρόμων, όπως φθορές, λακκούβες και ανωμαλίες, καθώς και για τη συνολική κυκλοφοριακή εικόνα σε πραγματικό χρόνο.
Οι τεχνολογίες που θα αξιοποιηθούν περιλαμβάνουν κάμερες υψηλής ανάλυσης, αισθητήρες IoT και αλγορίθμους τεχνητής νοημοσύνης, οι οποίοι θα αναγνωρίζουν αυτόματα οχήματα, παραβάσεις και σημεία προβλήματος. Όλες οι πληροφορίες θα συγκεντρώνονται σε κεντρική πλατφόρμα στο cloud, επιτρέποντας στο προσωπικό της Ο.ΣΥ. να παρακολουθεί τον στόλο, τις παραβάσεις και τη συνολική «υγεία» του οδικού δικτύου μέσα από χάρτες, στατιστικά και γραφήματα.
Τέσσερις βασικές λειτουργίες
Η πλατφόρμα θα διαθέτει τέσσερις βασικές λειτουργίες: εντοπισμό παραβάσεων με αυτόματη αποστολή κλήσεων στη θυρίδα του πολίτη, ζωντανή παρακολούθηση οχημάτων, καταγραφή και ταξινόμηση φθορών στους δρόμους και παρουσίαση στατιστικών μέσω οπτικοποιημένων δεδομένων.
Οι αλγόριθμοι έχουν ήδη εκπαιδευτεί σε πραγματικές συνθήκες, επιτρέποντας στο σύστημα να αναλύει την ταχύτητα, τον όγκο κυκλοφορίας και τα επίπεδα συμφόρησης, ενώ οι θερμικοί χάρτες θα βοηθήσουν στον γρήγορο εντοπισμό σημείων όπου απαιτείται παρέμβαση. Έτσι, αναμένεται βελτίωση των δρομολογίων, μείωση καθυστερήσεων, αναβάθμιση του επιπέδου ασφάλειας και εξοικονόμηση λειτουργικού κόστους.
Το νέο πλαίσιο λειτουργίας βασίζεται στο άρθρο 107 του αναθεωρημένου ΚΟΚ, που επιτρέπει τη χρήση καμερών για τη βεβαίωση παραβάσεων, υπό την προϋπόθεση της σαφούς ενημέρωσης των πολιτών. Η Ο.ΣΥ. τονίζει ότι οι κάμερες θα λειτουργούν αποκλειστικά ως καταγραφικά, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση στην ανάλυση των δεδομένων.
Παράλληλα, βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία πλήρους συμμόρφωσης με τους κανόνες του GDPR, ώστε η συλλογή και η επεξεργασία των δεδομένων να γίνεται με σεβασμό στην ιδιωτικότητα. Το σύστημα θα μπορεί να διαλειτουργεί με μητρώα και πληροφοριακές βάσεις του Δημοσίου, γεγονός που θα επιτρέπει την ακριβή ταυτοποίηση παραβατών και την αποτελεσματική διαχείριση των παραβάσεων.
Κυρανάκης: Δεν θέλουμε να «γράφουμε»
Το έργο έχει σχεδιαστεί ώστε να μπορεί να επεκταθεί στο μέλλον, αναγνωρίζοντας και νέες κατηγορίες παραβάσεων, όπως υπέρβαση ταχύτητας ή επικίνδυνη οδήγηση. Κατά τη διάρκεια της πιλοτικής εφαρμογής, το προσωπικό της Ο.ΣΥ. θα εκπαιδευτεί από τον ανάδοχο, ώστε να αξιοποιήσει στο έπακρο τις δυνατότητες του συστήματος.
Ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών Κωνσταντίνος Κυρανάκης υπογράμμισε ότι η ενίσχυση του δικτύου καμερών αποτελεί σημαντικό βήμα για την αναβάθμιση των δημόσιων συγκοινωνιών: «Η τεχνολογία μας δίνει τη δυνατότητα να έχουμε συνεπή δρομολόγια, μικρότερες χρονοαποστάσεις και ένα επίπεδο ελέγχου που ενισχύει την οδική ασφάλεια για όλους». Όπως είπε στο ΑΠΕ–ΜΠΕ, οι νέες κάμερες «έρχονται να ενισχύσουν ένα μέτρο που αποδίδει», επισημαίνοντας ότι «όσο περισσότερο προστατεύουμε τις λεωφορειολωρίδες από παράνομη χρήση τους, τόσο πιο γρήγορα κινούνται τα λεωφορεία». Τόνισε ακόμη ότι «η επιτήρηση δεν γίνεται για να “γράψουμε” όσο το δυνατόν περισσότερους οδηγούς, αλλά για να λειτουργεί σωστά ένα δίκτυο που εξυπηρετεί εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους κάθε μέρα» και συμπλήρωσε ότι στόχος δεν είναι η τιμωρία αλλά «ο σεβασμός στον άνθρωπο που περιμένει καθημερινά το λεωφορείο για να φτάσει στη δουλειά του, στο σπίτι του, στις υποχρεώσεις του».
