Σαν σήμερα 14 Μαΐου: Ο «Βασιλιάς Ήλιος» ανεβαίνει στον θρόνο στα 4 του χρόνια – Η αντανάκλασή του στην Ελλάδα

Ακόμη, το Ισραήλ κηρύσσει την ανεξαρτησία του και ξεσπά ο Αραβοϊσραηλινός Πόλεμος, υπογράφεται το Σύμφωνο της Βαρσοβίας και κηδεύεται η Κυρά της Ρω

14·05·2025 00:02 1 σχόλια

Newsroom

Σαν σήμερα, στις 14 Μαΐου 1643, ένα τετράχρονο αγόρι ανεβαίνει στον θρόνο της Γαλλίας. Είναι ο Λουδοβίκος ΙΔ’, ο μετέπειτα «Βασιλιάς Ήλιος», που θα αφήσει ανεξίτηλο το αποτύπωμά του στην ευρωπαϊκή ιστορία. Ο πατέρας του, Λουδοβίκος ΙΓ’, πεθαίνει και η μητέρα του, Άννα της Αυστρίας, αναλαμβάνει την αντιβασιλεία, με τον καρδινάλιο Μαζαρέν να διαχειρίζεται τις πολιτικές υποθέσεις. Κανείς δεν φαντάζεται ότι αυτό το παιδί θα κυβερνήσει για 72 ολόκληρα χρόνια, κατακτώντας τον τίτλο του μακροβιότερου μονάρχη στην ιστορία της Ευρώπης.

Ο Λουδοβίκος ΙΔ’ δεν ήταν απλώς βασιλιάς – ήταν το σύμβολο της απόλυτης μοναρχίας. Η φράση «Το κράτος είμαι εγώ» συνοψίζει το πνεύμα της εποχής του, αν και παραμένει αμφίβολο αν την είπε ποτέ ο ίδιος. Υπό τη βασιλεία του, το παλάτι των Βερσαλλιών μετατράπηκε σε κέντρο εξουσίας, τέχνης και πολιτισμού, ενώ η Γαλλία έγινε η κυρίαρχη δύναμη της Ευρώπης.

Η επιρροή του, όμως, δεν περιορίστηκε στα γαλλικά σύνορα. Η πολιτική της Γαλλίας για την προστασία των καθολικών στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, που τότε περιλάμβανε και τον ελλαδικό χώρο, ενίσχυσε τη θέση της Γαλλίας σε νησιά όπως η Σύρος και η Τήνος. Οι καθολικοί Έλληνες άρχισαν να βλέπουν τη Γαλλία ως προστάτιδα δύναμη, πολύ πριν αυτό γίνει επίσημη πολιτική τον 19ο αιώνα.

Παράλληλα, ο Λουδοβίκος ΙΔ’ υπήρξε λάτρης της αρχαίας ελληνικής παιδείας. Το 1663 ίδρυσε την Académie des Inscriptions et Belles-Lettres, η οποία μελετούσε τα ελληνικά αρχαία κείμενα και συνέβαλε στη διάδοση του ελληνικού πολιτισμού στη Δύση. Η γοητεία της Γαλλίας για την αρχαία Ελλάδα εντάχθηκε στο ιδεολογικό αφήγημα της απολυταρχίας, που ήθελε να παρουσιάζει το γαλλικό κράτος ως κληρονόμο της κλασικής παράδοσης.

Η σκιά του «Βασιλιά Ήλιου» έφτασε μέχρι τον 18ο και 19ο αιώνα, επηρεάζοντας τους Έλληνες διανοούμενους, τους Φαναριώτες και τους πρώτους φιλέλληνες, οι οποίοι αντλούσαν έμπνευση από τη γαλλική πολιτική και πνευματική σκηνή που ο ίδιος διαμόρφωσε.

Ο Λουδοβίκος ΙΔ’ δεν κυβέρνησε ποτέ την Ελλάδα – όμως, η λάμψη του έφτασε ως εδώ, επηρεάζοντας την ιστορία, τον πολιτισμό και το όραμα των Ελλήνων για ελευθερία και πρόοδο.

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

Ντυμένες και έτοιμες για τη σκηνή, οι 4χρονες Τζένιφερ Ντόραν (αριστερά) και Μισέλ Σίλερ συζητούν σε διάδρομο του Λυκείου Haverford στο Χάβερταουν της Πενσυλβάνια, το βράδυ της Πέμπτης 14 Μαΐου 1992, λίγο πριν ανοίξει η αυλαία της ετήσιας χορευτικής τους παράστασης. (AP Photo/Amy Sancetta)

1264: Ο Ερρίκος Γ’ της Αγγλίας αιχμαλωτίζεται στον Δεύτερο Πόλεμο των Βαρόνων και ο Σιμόν ντε Μονφόρ γίνεται de facto κυβερνήτης της Αγγλίας, εγκαθιστώντας πρώιμες μορφές κοινοβουλευτισμού.

1643: Ο Λουδοβίκος ΙΔ’ της Γαλλίας ανακηρύσσεται βασιλιάς σε ηλικία μόλις 5 ετών. Ο μελλοντικός «Βασιλιάς Ήλιος» θα γίνει το σύμβολο της απόλυτης μοναρχίας στην Ευρώπη.

1787: Συγκαλείται στη Φιλαδέλφεια η Συντακτική Συνέλευση για τη δημιουργία του Συντάγματος των ΗΠΑ, με προεδρεύοντα τον Τζορτζ Ουάσινγκτον.

1796: Ο Άγγλος γιατρός Έντουαρντ Τζένερ παρουσιάζει το πρώτο εμβόλιο κατά της ευλογιάς, ανοίγοντας τον δρόμο για την ιατρική πρόληψη μέσω εμβολιασμών.

1811: Η Παραγουάη ανακηρύσσει την ανεξαρτησία της από την Ισπανία, αποτελώντας μία από τις πρώτες χώρες της Λατινικής Αμερικής που αποδεσμεύονται από την αποικιοκρατία.

Η Πέπερ, ένα γκόλντεν ριτρίβερ, θηλάζει δύο τιγράκια Μπενγκάλ, ενώ τα δικά της κουτάβια κοιμούνται δίπλα της, στο Σμιθτάουν της Νέας Υόρκης, στις 14 Μαΐου 1971. Η μητέρα τους, μια τίγρη του τσίρκου Ringling Brothers, ήταν πολύ νέα για να τα φροντίσει, κι έτσι η Πέπερ ανέλαβε τον ρόλο, ακολουθώντας τα μητρικά της ένστικτα. (AP)

1865: Διεξάγονται βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα, με νικητή τον Αλέξανδρο Κουμουνδούρο. Οι εκλογές διαρκούν έως τις 17 Μαΐου.

1900: Ξεκινούν στο Παρίσι οι 2οι Ολυμπιακοί Αγώνες της σύγχρονης εποχής, με τη συμμετοχή σχεδόν 1.000 αθλητών και για πρώτη φορά γυναικών, από 28 χώρες.

1920: Ο Ελληνικός Στρατός λαμβάνει εντολή από τους συμμάχους να καταλάβει και να διοικήσει τη Δυτική Θράκη, που τελικά προσαρτάται στην Ελλάδα με τη Συνθήκη των Σεβρών.

1928: Αρχίζει η λειτουργία της Τράπεζας της Ελλάδος, θεμελιώνοντας την οικονομική πολιτική της χώρας. Πρώτος διοικητής αναλαμβάνει ο Αλέξανδρος Διομήδης.

1948: Το Ισραήλ κηρύσσει την ανεξαρτησία του και αμέσως ξεσπά ο Αραβοϊσραηλινός Πόλεμος, με τον Νταβίντ Μπεν Γκουριόν να αναλαμβάνει πρώτος πρωθυπουργός.

1955: Υπογράφεται το Σύμφωνο της Βαρσοβίας από οκτώ κομμουνιστικές χώρες, ως αντίβαρο του ΝΑΤΟ κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.

1962: Ο Χουάν Κάρλος Α’ της Ισπανίας παντρεύεται στην Αθήνα την Πριγκίπισσα Σοφία της Ελλάδας, σε μία ένωση που ενώνει δύο βασιλικούς οίκους της Ευρώπης.

1967: Ιδρύεται το Πανελλήνιο Αντιδικτατορικό Μέτωπο (ΠΑΜ), η πρώτη αντιστασιακή οργάνωση κατά της Χούντας, με επικεφαλής τον Μίκη Θεοδωράκη.

1968: Ανακοινώνονται μεταρρυθμίσεις στην Τσεχοσλοβακία υπό τον Αλεξάντερ Ντούπτσεκ, σηματοδοτώντας την αρχή της «Άνοιξης της Πράγας», που θα πνιγεί στο αίμα λίγους μήνες αργότερα.

1973: Εκτοξεύεται ο Skylab, ο πρώτος διαστημικός σταθμός των ΗΠΑ, ένα ορόσημο στην ιστορία της διαστημικής τεχνολογίας.

1982: Τελείται η κηδεία της Δέσποινας Αχλαδιώτη, της θρυλικής Κυράς της Ρω, στο Καστελόριζο. Για 40 χρόνια ύψωνε τη σημαία στην ακριτική νησίδα ως πράξη αντίστασης.

1998: Πεθαίνει σε ηλικία 83 ετών ο Φρανκ Σινάτρα, θρυλικός Αμερικανός τραγουδιστής και ηθοποιός, με τεράστια επιρροή στην ποπ κουλτούρα του 20ού αιώνα.

2003: Εκτοξεύεται ο πρώτος ελληνοκυπριακός δορυφόρος Hellas Sat, εντάσσοντας την Ελλάδα στο διαστημικό γίγνεσθαι και προσφέροντας πολλαπλά οφέλη σε πολιτικό και τεχνολογικό επίπεδο.

*Το ξενοδοχείο Sofitel στη Νέα Υόρκη, υπάλληλος του οποίου δέχθηκε σεξουαλική επίθεση από τον Ντομινίκ Στρος-Καν*

2011: Ο Ντομινίκ Στρος-Καν, επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και φαβορί για την προεδρία της Γαλλίας, συλλαμβάνεται στη Νέα Υόρκη κατηγορούμενος για σεξουαλική επίθεση σε καμαριέρα ξενοδοχείου. Η υπόθεση προκαλεί παγκόσμιο σάλο, οδηγεί στην παραίτησή του από το ΔΝΤ και στην πολιτική του κατάρρευση, αν και οι κατηγορίες αργότερα αποσύρονται λόγω αναξιοπιστίας της καταγγέλλουσας.

Γεννήσεις

1899 – Στέλιος Περπινιάδης, έλληνας τραγουδιστής του ρεμπέτικου και λαϊκού τραγουδιού, γνωστός και ως «Στελλάκης», από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς του ελληνικού τραγουδιού.

1924 – Καίτη Γκρέι, ελληνίδα τραγουδίστρια με σπουδαία πορεία στη χρυσή εποχή του λαϊκού τραγουδιού, συνεργάστηκε με κορυφαίους συνθέτες όπως ο Τσιτσάνης και ο Χιώτης και υπήρξε από τις πιο δημοφιλείς φωνές των δεκαετιών ’50 και ’60.

1942 – Σώτια Τσώτου, ελληνίδα στιχουργός, με πλούσιο έργο στη λαϊκή και έντεχνη μουσική· υπέγραψε μερικά από τα πιο διαχρονικά τραγούδια συνεργαζόμενη με συνθέτες όπως ο Μούτσης, ο Λοΐζος και ο Χατζής.

1944 – Τζορτζ Λούκας, αμερικανός σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός, δημιουργός των εμβληματικών sagas «Star Wars» και «Indiana Jones», που άλλαξαν το κινηματογραφικό τοπίο και τη βιομηχανία του θεάματος.

1969 – Κέιτ Μπλάνσετ, αυστραλή ηθοποιός, πολυβραβευμένη με Όσκαρ και Χρυσές Σφαίρες, γνωστή για τις εντυπωσιακές ερμηνείες της σε ταινίες όπως «Blue Jasmine», «Elizabeth» και «TÁR».

1971 – Σοφία Κόπολα, αμερικανίδα σκηνοθέτις, σεναριογράφος και κόρη του Φράνσις Φορντ Κόπολα, βραβευμένη με Όσκαρ για το «Lost in Translation», με ξεχωριστό ύφος και συμβολή στον ανεξάρτητο κινηματογράφο.

1984 – Μαρκ Ζούκερμπεργκ, αμερικανός επιχειρηματίας και ιδρυτής του Facebook, ηγετική μορφή της ψηφιακής επανάστασης και των social media, με καθοριστική επίδραση στην παγκόσμια επικοινωνία και τεχνολογία.

Θάνατοι

1987 – Ρίτα Χέιγουορθ, αμερικανίδα ηθοποιός και σύμβολο του παλιού Χόλιγουντ, γνωστή για την εμβληματική της παρουσία σε ταινίες όπως το «Gilda», και για τον τίτλο της ως ένα από τα μεγαλύτερα pin-up idols της δεκαετίας του ’40.

1998 – Φρανκ Σινάτρα, αμερικανός τραγουδιστής και ηθοποιός, θρύλος της μουσικής και του κινηματογράφου, με καριέρα επτά δεκαετιών και αξεπέραστες επιτυχίες όπως «My Way», «Strangers in the Night» και «New York, New York».

2015 – Μπι Μπι Κινγκ, αμερικανός κιθαρίστας και τραγουδιστής των blues, γνωστός για την ξεχωριστή φωνή του και το μοναδικό του παίξιμο με την κιθάρα Lucille· θεωρείται ένας από τους κορυφαίους κιθαρίστες όλων των εποχών.