Τα αμερικανικά ΜΜΕ ανέφεραν ότι η κυβέρνηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ εξετάζει το ενδεχόμενο μεταφοράς πυραύλων Tomahawk στην Ουκρανία. Οι συγκεκριμένοι πύραυλοι συζητούνταν να παραχωρηθούν στο Κίεβο ήδη από το 2004. Ωστόσο, τότε δεν δόθηκε έγκριση, κάτι που τώρα ενδέχεται να αλλάξει.
Γιατί ξεχωρίζει ο Tomahawk
Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του Tomahawk έναντι οποιουδήποτε άλλου όπλου διαθέτουν σήμερα οι ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις είναι η μεγάλη του εμβέλεια. Ανάλογα με την έκδοση, οι πύραυλοι Tomahawk μπορούν να φτάσουν σε αποστάσεις 1.600 έως 2.500 χλμ. Αυτή τη στιγμή, κανένας άλλος πύραυλος στο ουκρανικό οπλοστάσιο δεν μπορεί να πλησιάσει τέτοιες αποστάσεις – οι περισσότεροι περιορίζονται περίπου στα 400 χλμ.
Η Ουκρανία διαθέτει και drones μεγάλου βεληνεκούς, ικανά να πετάξουν 1.200–1.800 χλμ, ωστόσο έχουν περιορισμούς. Πρώτον, είναι πιο αργά, ενώ ο Tomahawk πετά σχεδόν με 900 χλμ/ώρα. Δεύτερον, ο Tomahawk φέρει μεγαλύτερη πολεμική κεφαλή (450 κιλά), προκαλώντας πολύ μεγαλύτερες ζημιές. Τρίτον, με Tomahawk στο οπλοστάσιό της, η Ουκρανία θα μπορούσε να εξαπολύει συνδυασμένα πλήγματα βαθιά μέσα σε ρωσικό έδαφος.
Πώς μπορεί να χρησιμοποιήσει η Ουκρανία τους Tomahawk
Η Ουκρανία έχει πολλές προτεραιότητες για πλήγματα. Πρώτα από όλα τα στρατιωτικά αεροδρόμια.
Η ρωσική αεροπορία εδρεύει σε δεκάδες αεροδρόμια κοντά στα σύνορα ή εντός της εμβέλειας των ATACMS, Storm Shadow και SCALP. Παλιότερα η Ουκρανία δεν διέθετε τέτοιους πυραύλους και αργότερα δεν είχε άδεια να τους χρησιμοποιεί σε ρωσικό έδαφος. Όταν δόθηκε η άδεια, τα αεροπλάνα είχαν ήδη μετακινηθεί. Οι Tomahawk αλλάζουν τα δεδομένα, αφού πολλά αεροδρόμια όπου σταθμεύει η ρωσική αεροπορία βρίσκονται εντός του βεληνεκούς τους.
Δεύτερος στόχος είναι οι μεγάλες αποθήκες όπλων. Εύστοχα πλήγματα μπορούν να καταστρέψουν τεράστιες ποσότητες πυρομαχικών, όπως συνέβη στην επίθεση στο Τοροπέτς. Οβίδες, ρουκέτες, βλήματα S-300, S-400, βαλλιστικοί πύραυλοι Iskander και βορειοκορεατικοί KN23 καταστράφηκαν. Με τους Tomahawk, αυτά τα πλήγματα μπορούν να αυξηθούν και η Ρωσία να περιορίσει την επιχειρησιακή της ένταση.
Τρίτον, στρατιωτικές εγκαταστάσεις και υποδομές παραγωγής. Σήμερα η Ουκρανία πλήττει συστηματικά εργοστάσια και παραγωγικές μονάδες που στηρίζουν τον ρωσικό στρατό. Η ύπαρξη πυραύλων μακράς εμβέλειας μπορεί να αυξήσει τη συχνότητα και το βάθος τέτοιων επιθέσεων.
Τέλος, οι Tomahawk είναι ακριβείς και μπορούν να πλήξουν σχετικά μικρούς στόχους. Έχουν μοναδική ευελιξία: μπορούν να ανακατευθυνθούν εν πτήσει, αλλάζοντας στόχο ακόμη και μετά την εκτόξευση – ενώ πετούν χαμηλά και γρήγορα.
Σύγκριση με άλλα συστήματα
Οι Tomahawk χρησιμοποιήθηκαν πρώτη φορά στον Πόλεμο του Κόλπου το 1991. Η ανάπτυξή τους ξεκίνησε το 1972. Σήμερα παραμένουν ανταγωνιστικοί – εκσυγχρονισμένες εκδόσεις χρησιμοποιήθηκαν σε αμερικανική επιχείρηση στο Ιράν το καλοκαίρι του 2025.
Παρά την ηλικία του, ο Tomahawk θεωρείται ένα σημαντικό όπλο. Έχει αρκετά μεγαλύτερη εμβέλεια από τους Storm Shadow ή SCALP-EG (έως 300 χλμ) και περίπου 50% μεγαλύτερη από τις μεγάλες εκδόσεις JASSM / JASSM-ER (έως 1.000 χλμ) – όλες υπό συζήτηση για αποστολή στην Ουκρανία. Η εμβέλειά του συγκρίνεται με αυτήν των ρωσικών Kalibr (1.500–2.500 χλμ).
Ως προς την ταχύτητα, υστερεί μόνο των Kalibr. Μεταφέρει κεφαλή 450 κιλών, παρόμοια με των άλλων πυραύλων. Οι νεότεροι, όπως οι Storm Shadow, SCALP-EG και JASSM, διαθέτουν ανωτερότητα στη χαμηλή παρατηρησιμότητα, ωστόσο ετοιμάζεται νέα έκδοση Tomahawk με βελτιωμένη stealth σχεδίαση. Μπορεί να εκτοξευθεί τόσο από ξηράς όσο και από θάλασσα.
Γιατί έχει σημασία
Οι Tomahawk θα μπορούσαν να επεκτείνουν σημαντικά τις ουκρανικές δυνατότητες πλήγματος, επιτρέποντας επιθέσεις σε αποθήκες όπλων, κόμβους εφοδιασμού, στρατιωτικές βάσεις και εργοστάσια βαθιά στη ρωσική ενδοχώρα – αυξάνοντας την αμυντική ικανότητα της Ουκρανίας και επιβραδύνοντας τη ρωσική πολεμική μηχανή.
