H κατανάλωση του γάλακτος της σόγιας μειώνει το κίνδυνο των καρδιαγγειακών νοσημάτων στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες καθώς συμβάλει στη μείωση τόσο της αρτηριακής πίεσης όσο και της χοληστερίνης, η οποία αποτελεί τον υπ΄ αριθμόν ένα παράγοντα καρδιαγγειακού κινδύνου.

Τα αποτελέσματα μελέτης που δημοσιεύτηκε στο ιατρικό περιοδικό Archive of Internal Medicine έδειξαν ότι μία μικρή απλή διατροφική αλλαγή , και συγκεκριμένα η αντικατάσταση με πρωτεΐνη σόγιας ενός μέρους της προσλαμβανόμενης πρωτεΐνης , μπορεί να ελαττώσει την αρτηριακή πίεση περίπου στον ίδιο βαθμό με τη λήψη αντιϋπερτασικών φαρμάκων.

Στη μελέτη μετείχαν 60 μετεμμηνοπαυσικές γυναίκες (48 με φυσιολογική πίεση και 12 με υπέρταση) οι οποίες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Στη διάρκεια των πρώτων 8 εβδομάδων η μία ομάδα ακολούθησε δίαιτα με σόγια και άλλη χωρίς σόγια. Οι δίαιτες ήταν ίσης θερμιδικής αξίας και στη δίαιτα με σόγια 25 γραμμάρια πρωτεΐνης σόγιας αντικατέστησαν 25 γραμμάρια πρωτεΐνης από άλλη πηγή.

Η μελέτη έδειξε ότι η λήψη σόγιας ελάττωσε σημαντικά και τη συστολική και τη διαστολική αρτηριακή πίεση σε όλες τις υπερτασικές γυναίκες και στο 83% των μη υπερτασικών γυναικών. Η μέση ελάττωση της συστολικής αρτηριακής πίεσης ήταν 9.9% (15 mm Hg) στις υπερτασικές και 5.2% (περίπου 6 mm Hg) στις μη υπερτασικές γυναίκες, ενώ η μέση ελάττωση της διαστολικής αρτηριακής πίεσης ήταν 6.8% (περίπου 6 mm Hg) στις υπερτασικές και 2.9% (2 mm Hg) στις μη υπερτασικές.

Παράλληλα παρατηρήθηκε και μείωση της χοληστερίνης στα άτομα με υπέρταση, αποτέλεσμα ιδιαίτερα ευνοϊκό δεδομένου ότι η χοληστερίνη αποτελεί τον υπ’ αριθμό ένα παράγοντα καρδιαγγειακού κινδύνου. Συγκεκριμένα η χαμηλής πυκνότητας (LDL- κακή) χοληστερίνη ελαττώθηκε κατά 11% στις υπερτασικές γυναίκες όταν κατανάλωναν τη σόγια ενώ καμία αλλαγή δεν παρατηρήθηκε όσον αφορά στα λιπίδια στις μη υπερτασικές γυναίκες.

«Είναι πλέον γνωστό ότι τα περισσότερα νοσήματα της καρδιάς σχετίζονται με την αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Ελαττώνοντας τη διαστολική αρτηριακή πίεση κατά 2 mm Hg ελαττώνουμε τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο κατά 6% και για εγκεφαλικό κατά 15%. Η μεγάλη διατροφική προσπάθεια των τελευταίων ετών στρέφεται στην εύρεση τροφών που μειώνουν την αρτηριακή πίεση κυρίως επειδή διαπιστώθηκε πως άτομα που στα 55 έχουν φυσιολογική πίεση έχουν πιθανότητα 90% να αναπτύξουν υπέρταση αργότερα. Επίσης είναι γνωστό ότι η συχνότητα της στεφανιαίας νόσου στους Ασιατικούς πληθυσμούς είναι χαμηλή συγκριτικά με τους λαούς της Δύσης. Μία εξήγηση θα μπορούσε να είναι η κατανάλωση σόγιας» επισημαίνει ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Παχυσαρκίας, Αθανάσιος Μιχαλόπουλος, επικαλούμενος στοιχεία της παραπάνω έρευνας

Αξίζει να σημειωθεί ότι ακόμη και μικρή μείωση της αρτηριακής πίεσης μειώνει σημαντικά τον καρδιαγγειακό κίνδυνο. Σύμφωνα με στοιχεία παλαιότερων μελετών η ελάττωση κατά 12 mm Hg στην συστολική πίεση για 10 χρόνια προλαμβάνει 1 θάνατο για κάθε 11 ασθενείς με υπέρταση πρώτου βαθμού δηλαδή σε ασθενείς με συστολική πίεση από 140 έως 159 mmHg ή/και διαστολική πίεση από 90 έως 99.mHg.

Tι όμως είναι το δραστικό συστατικό της σόγιας που της δίνει αντιυπερτασικές ιδιότητες;
«Στην εν λόγω μελέτη οι ποσότητες όλων των πρωτεϊνών, υδατανθράκων και λιπών ήταν ίδιες και στις δύο δίαιτες. Οι μόνες ουσίες που βρίσκονταν σε υψηλότερη ποσότητα ήταν οι ισοφλαβόνες στη δίαιτα της σόγιας. Οι διατροφικές ισοφλαβόνες θεωρούνται καρδιοπροστατευτικές λόγω της δομικής ομοιότητας με τα οιστρογόνα. Σε μελέτες έχει βρεθεί ότι η σύνθεση των πρωτεϊνών της σόγιας πιθανόν να ενισχύει την αντιφλεγμονώδη ανταπόκριση και με αυτό τον τρόπο συμβάλλει στην αθηροπροστατευτική (προστασία από τη ανάπτυξη αθηροσκλήρωσης) δράση της δίαιτας που είναι πλούσια σε σόγια.

Βεβαίως τέτοια ερωτήματα δεν μπορούν να απαντηθούν από την παρούσα μελέτη η οποία περιελάμβανε μικρό αριθμό υπερτασικών. Επίσης έχει βρεθεί ότι η χορήγηση συμπληρωμάτων διατροφής (χαπιών) που περιέχουν μεμονωμένες ισοφλαβόνες δεν έχουν καμιά επίδραση πάνω στην αρτηριακή πίεση.

Όπως και σε άλλες περιπτώσεις σύγκρισης των αποτελεσμάτων χορήγησης διατροφικών ή μεμονωμένων συστατικών (πχ λήψη αντιοξειδωτικών με την τροφή σε σύγκριση με τη χορήγηση βιταμινών) έτσι και σε αυτή την περίπτωση φαίνεται ότι ο σωστός τρόπος πρόσληψης των ισοφλαβονών για τη διατήρηση φυσιολογικής αρτηριακής πίεσης και καλής καρδιαγγειακής υγείας είναι η κατανάλωση πλήρους τροφής πχ καρπών, γάλατος ή γιαουρτιού σόγιας», εξηγεί ο κ Μιχαλόπουλος.