Κατά την άποψη του Σωκράτη η μόρφωση είναι θέμα συμπεριφοράς και μορφωμένος είναι εκείνος, που αντιμετωπίζει τα γεγονότα με γενναιότητα και λογική.

Γράφει η Χαρά Κιούση

Εκείνος που ελέγχει δυσάρεστες καταστάσεις, αντί να ελέγχεται από αυτές και εκείνος που δεν νικήθηκε από τις αποτυχίες του. Αυτές τις θεάρεστες ιδιότητες είχαν όσοι αντιμετώπισαν στις 17 Νοέμβρη 1973 στο Πολυτεχνείο, το μένος των συνταγματαρχών.

Στο τανκ που εισέβαλε εκεί για να καταστείλει την εξέγερση των φοιτητών, ένα τεθωρακισμένο όχημα ΑΜΧ-30, δόθηκε από τους αξιωματικούς το παρατσούκλι «μορφωμένος».

Για να σαρκάσουν τον αιματηρό του ρόλο. Αυτό το τανκ είναι λοιπόν που δίνει και τον τίτλο, στο έργο της η Ελένη Τριανταφυλλοπούλου. Η συγγραφέας, με δίπολο έναν έφηβο που από το μπαλκόνι του σπιτιού του είδε το όχημα να παραβιάζει την Πύλη του Πολυτεχνείου και τον ίδιο τον οδηγό που έστρεψε την διόπτρα κατά των φοιτητών, θέτει το ζήτημα της υπακοής σε εντολές ανωτέρων. Τι είναι ένας ήρωας; Ποιος τον αναγορεύει μ’ αυτήν την δόξα και πόσο εύκολα ο κάθε ηρωισμός σβήνει εκείνον που αξιώθηκε καλώς ή κακώς αυτήν την διάκριση. “Πόσες παραμορφώσεις μπορεί να δεχτεί η έννοια του ήρωα, και πόσες παραμορφώσεις ο καθένας από εμάς”. Μπορεί μια συγγνώμη, μια μεταμέλεια που στοιχειώνει εφιαλτικά τον ύπνο να συγχωρεθεί; Πόσο ανυπεράσπιστος ή τυφλά υποταγμένος είναι ένας στρατιώτης που κινδυνεύει με Στρατοδικείο για ανυπακοή;

Η σκηνοθετική δουλειά του Κωνσταντίνου Μωραΐτη, εξυπηρετούμενη από το πολύ απλό σκηνικό τού Αδριανού Ζαχαρία, στήνει ένα σκηνικό παιχνίδι πολύ οικείο ιδίως για τους άρρενες θεατές. Ένα μικρό συναρμολογούμενο τανκ με κόλλα και πινέλο, γίνεται στα χέρια του ερμηνευτή Κωστή Καλλιβρεττάκη αφορμή για επιστροφή στα παιδικά χρόνια. Τότε που η οικογένεια παρακολουθούσε τη “Μάχη” στην TV και τα αγορίστικα όπλα, πολύ συχνά, ήταν απλά χειροποίητα ξύλινα παιχνίδια.

Ο ηθοποιός κάθιδρος, με εύστοχες κινήσεις και εκφράσεις μεταφέρει τον θεατή στο παγκόσμιο σκηνικό του πολέμου, με τα αμέτρητα μικροσκοπικά τανκ που τοποθετεί σε πέντε αλλεπάλληλες επιφάνειες, συμβολίζουσες τις πέντε ηπείρους της Γης. Το ερώτημα που τίθεται είναι ποιοι παράγοντες καθορίζουν την δράση ενός στρατευμένου ή μη πολίτη.

Πώς το πολεμικό παιχνίδι χειραγωγεί την αντίσταση και ανδρώνει λανθασμένα τα παιδιά, υπονομεύοντας μέσα του κάθε ειρηνικό συναίσθημα. Γιατί η βία που δουλεύει ανεξέλεγκτα, θα απασφαλίσει κάποια στιγμή τις υποχωρήσεις του και θα γίνει σκοπευτής κάποιου στόχου, όπως βλέπομε στα σύγχρονα πεδία μαχών.

Βέβαια και ποιο αγόρι δεν έπαιξε κλέφτες και αστυνόμους, καλούς και κακούς, ποιος δεν έγινε κατά φαντασία ινδιάνος! Σήμερα όμως με τα άπειρα διαδικτυακά παιχνίδια και με την ανεξέλεγκτη πρόσβαση που δίνει στο παιδί τον έλεγχο της νίκης σε εικονικά πεδία μάχης, καθώς και με παιχνίδια που είναι πιστά αντίγραφα πολεμικών όπλων, αν η φαντασία γίνει πραγματικότητα, θα είναι ο νέος σε θέση να το διαχειριστεί; Ποιος ανιχνευτής θα μπορεί να διαβάσει τι θα αισθανθεί τότε ο κάθε «ήρωας».

Η παράσταση είναι συμπαθητική, τρυφερή, με αρκετές σκηνές γέλιου.

Συντελεστές

Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Μωραΐτης
Σύνθεση κειμένου- δραματουργία: Ελένη Τριανταφυλλοπούλου
Σκηνικό: Αδριανός Ζαχαριάς
Σχεδιασμός φωτισμού: Νίκος Βλασόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτη: Άλκηστις Νικολαΐδη
Ιστορικός σύμβουλος: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης
Υπεύθυνη επικοινωνίας: Ευαγγελία Βαἲακοπούλου
Photo credit: @kostisk
Ερμηνεύει ο Κωστής Καλλιβρετάκης
Το κείμενο της παράστασης διαμορφώθηκε με τη συμβολή του Κωστή Καλλιβρετάκη
Η παράσταση επιχορηγείται από το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ

Πληροφορίες παράστασης:

Παραστάσεις:
Πρεμιέρα, Παρασκευή 24 Μαρτίου (Το Σάββατο 25 Μαρτίου – και μόνο για αυτό το Σάββατο- η παράσταση θα είναι μεταμεσονύχτια και θα πραγματοποιηθεί στις 23.30)

Ώρα έναρξης: Κάθε Παρασκευή και Σάββατο στις 21:00
Είσοδος: 10 ευρώ κανονικό, 5 ευρώ φοιτητικό-ανέργων, 3 ευρώ ατέλιες.
Διάρκεια: 60′
Θέατρο «104» Ευμολπιδών 41, Γκάζι
Τηλέφωνα επικοινωνίας ταμείου: 210 3455020