Η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων σε υπόμνημά της προς τον υπουργό Δικαιοσύνης Σταύρο Κοντονή χαρακτηρίζει αντισυνταγματική και προβληματική διάταξη νομοσχεδίου του υπουργείου Δικαιοσύνης με την οποία προβλέπεται η αναπλήρωση υποθηκοφύλακα από Ειρηνοδίκη και ζητεί την απόσυρσή της.

Συγκεκριμένα στο νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης για τα «συμπληρωματικά μέτρα εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ, ΕΥΡΑΤΟΜ) 1141/2014 περί ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων και ιδρυμάτων, μέτρα επιτάχυνσης του κυβερνητικού έργου αρμοδιότητας υπουργείου Εσωτερικών και άλλες διατάξεις», προβλέπεται, μεταξύ των άλλων, η μετατροπή σε έμμισθα, των άμισθων υποθηκοφυλακείων εφόσον συντρέχει «περίπτωση θανάτου ή για οποιονδήποτε λόγο οριστικής αποχώρησης του υποθηκοφύλακα από την υπηρεσία».

Επίσης, προβλέπεται ότι σε περίπτωση μετατροπής ειδικού αμίσθου υποθηκοφυλακείου σε έμμισθο και σε περίπτωση που καθήκοντα προϊσταμένου ασκεί υπάλληλος που δεν ανήκει στην κατηγορία ΠΕ (πτυχιούχος νομικής), η καταχώρηση πράξης ή απόφασης που έχει σχέση με την σύσταση, μεταβίβαση ή κατάργηση εμπραγμάτων δικαιωμάτων στα βιβλία μεταγραφών διενεργείται από Ειρηνοδίκη, που υπηρετεί εντός της ειρηνοδικειακής περιφέρειας στην οποία ανήκει το υποθηκοφυλακείο και ο οποίος ορίζεται με πράξη του διευθύνοντος το Ειρηνοδικείο .

Στο υπόμνημα της η ΕΔΕ επισημαίνει ότι η επίμαχη διάταξη «είναι ιδιαιτέρως προβληματική» και η συγκεκριμένη ανάθεση αρμοδιότητας, «εκφεύγει κατ’ αρχήν του δικαιοδοτικού έργου των Ειρηνοδικών, τυγχάνει δε αντισυνταγματική καθόσον σύμφωνα με το άρθρο 89 παρ. 3 εδάφιο 1 του Συντάγματος, «η ανάθεση διοικητικών καθηκόντων σε δικαστικούς λειτουργούς απαγορεύεται»». Ακόμη, η νομοθεσία προβλέπει, μεταξύ των άλλων, ότι «τον ειδικόν άμισθον υποθηκοφύλακα, ή τον έργα υποθηκοφύλακος εν τη έδρα του Ειρηνοδικείου εκτελούντα συμβολαιογράφον απόντα ή κωλυόμενον εξ οιουδήποτε λόγου αναπληροί εις των εν τη αυτή έδρα συμβολαιογράφων οριζόμενος υπό του προέδρου των Πρωτοδικών μετά πρότασιν του υποθηκοφύλακος μη υποχρεωτικήν, μη υπάρχοντος δε συμβολαιογράφου ο συμβολαιογραφών Ειρηνοδίκης».

Κατόπιν αυτών, η ΕΔΕ αναφέρει ότι «προκύπτει δηλαδή βάσει του μέχρι τώρα ισχύοντος νομοθετικού καθεστώτος ότι τους άμισθους υποθηκοφύλακες σε περίπτωση κωλύματος ή οριστικής αποχώρησης αναπληρώνουν πρωτίστως οι συμβολαιογράφοι και στην πράξη μέχρι τώρα σπανίως οι Ειρηνοδίκες αναπλήρωσαν υποθηκοφύλακες».

Παράλληλα, η ΕΔΕ σημειώνει: «Σε κάθε περίπτωση θεωρούμε ότι η ανάθεση μη δικαστικών καθηκόντων σε Ειρηνοδίκες, πέραν της αντίθεσής της στην προαναφερόμενη διάταξη του άρθρου 89 Συντάγματος, συνιστά κατά την άποψή μας, μειωτική αντιμετώπιση του κλάδου των Ειρηνοδικών, καθόσον με τον τρόπο αυτό ο Ειρηνοδίκης μετατρέπεται κατά ένα μέρος σε δημόσιο υπάλληλο, ενώ επί πλέον δημιουργείται μια πρακτική χρησιμοποίησης του Ειρηνοδίκη «ως αναπληρωτή παντός καιρού» και ζητούμε την άμεση απόσυρση της επίμαχης διάταξης».