Τα αναψυκτικά διαίτης συχνά προβάλλονται ως μια «πιο υγιεινή» επιλογή σε σχέση με τα κανονικά αναψυκτικά, επειδή δεν έχουν ζάχαρη ούτε θερμίδες.
Για όσους πίνουν πολλά ζαχαρούχα ποτά, η αλλαγή σε επιλογές χωρίς θερμίδες μπορεί πράγματι να μειώσει την πρόσληψη πρόσθετης ζάχαρης. Παρόλα αυτά, η τακτική κατανάλωση αναψυκτικών διαίτης φαίνεται πως συνδέεται με άλλα σοβαρά προβλήματα, όπως αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη, πίεσης και νεφρικής νόσου.
Τι περιέχουν τα αναψυκτικά διαίτης;
Η βασική διαφορά τους από τα κανονικά αναψυκτικά είναι ότι η ζάχαρη αντικαθίσταται από τεχνητά γλυκαντικά, όπως ασπαρτάμη, σουκραλόζη, σακχαρίνη και κάλιο ακεσουλφαμικό. Κατά τα άλλα, τα συστατικά τους είναι σχεδόν τα ίδια: αρώματα, πρόσθετα και ανθρακικό.
Τέσσερις βασικές επιπτώσεις από τα αναψυκτικά διαίτης
Ειδικοί στο Health παρουσιάζουν τέσσερις βασικές επιπτώσεις που έχουν διαπιστωθεί από την επιστημονική έρευνα…
1. Μπορεί να οδηγήσουν σε φθορά των δοντιών
Ακόμα και αν αποφεύγεις τη ζάχαρη των κανονικών αναψυκτικών, η έκθεση στα οξέα των αναψυκτικών διαίτης παραμένει επιβλαβής. Τα αναψυκτικά αυτά είναι όξινα και η συχνή κατανάλωσή τους προκαλεί διάβρωση της αδαμαντίνης με την πάροδο του χρόνου.
Έρευνες δείχνουν ότι όσοι πίνουν τακτικά αναψυκτικά διαίτης παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά διάβρωσης στα δόντια σε σχέση με όσους πίνουν κυρίως νερό. Σύμφωνα με οδοντίατρους, τα ανθρακούχα ποτά, είτε έχουν ζάχαρη είτε όχι, αποτελούν έναν από τους κυριότερους παράγοντες κινδύνου για φθορά των δοντιών.
2. Μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο διαβήτη
Πολλοί επιλέγουν αναψυκτικά διαίτης για να μειώσουν την πρόσληψη ζάχαρης. Ωστόσο, έρευνες δείχνουν ότι ακόμη και τα ποτά χωρίς ζάχαρη ενδέχεται να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη.
Τεχνητά γλυκαντικά όπως η ασπαρτάμη φαίνεται πως επηρεάζουν την ευαισθησία στην ινσουλίνη. Μπορούν επίσης να αυξήσουν τα επίπεδα κορτιζόλης, να διαταράξουν τη μικροβιακή ισορροπία του εντέρου και να προκαλέσουν οξειδωτικό στρες, παράγοντες που δυσκολεύουν την καλύτερη διαχείριση του διαβήτη.
Υπάρχουν ακόμη ενδείξεις ότι οι γλυκαντικές ουσίες μπερδεύουν τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος «διαβάζει» τη σχέση ανάμεσα στη γλυκύτητα και τις θερμίδες, κάτι που μπορεί να επηρεάζει συνολικά τις επιλογές στη διατροφή.
3. Μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο νεφρικής νόσου
Ορισμένες μελέτες έχουν εντοπίσει ότι όσο αυξάνεται η κατανάλωση αναψυκτικών διαίτης, τόσο αυξάνεται και ο κίνδυνος για νεφρική νόσο.
Μια πιθανή εξήγηση είναι η περιεκτικότητα των αναψυκτικών σε φώσφορο, ο οποίος χρησιμοποιείται για χρώμα και γεύση. Ο φώσφορος είναι απαραίτητος για την υγεία των οστών, αλλά η υπερβολική πρόσληψη έχει συνδεθεί με μειωμένη νεφρική λειτουργία. Αν και χρειάζεται περισσότερη έρευνα, τα άτομα με ήδη επιβαρυμένη νεφρική λειτουργία πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά με την κατανάλωση αναψυκτικών, με ή χωρίς ζάχαρη.
4. Μπορεί να αυξήσουν την αρτηριακή πίεση
Πολλαπλές μελέτες έχουν συσχετίσει την κατανάλωση αναψυκτικών διαίτης με αυξημένη αρτηριακή πίεση. Μια έρευνα έδειξε ότι κάθε ημερήσια μερίδα αναψυκτικού διαίτης συνδέθηκε με 9% αύξηση του κινδύνου υπέρτασης. Σε άλλη μελέτη, οι άνθρωποι που προτίμησαν αναψυκτικά διαίτης εμφάνισαν ελαφρώς υψηλότερο κίνδυνο υπέρτασης σε σχέση με όσους έπιναν κανονικά αναψυκτικά.
Παρότι δεν έχει αποδειχθεί άμεση σύνδεση και πολλοί καταναλωτές μπορεί να τα επιλέγουν επειδή αντιμετωπίζουν ήδη κάποιο πρόβλημα με την υγεία τους, εντούτοις η συσχέτιση παραμένει σημαντική.
Υπάρχουν οφέλη;
Οι περισσότεροι άνθρωποι καταναλώνουν συνήθως πολύ περισσότερη πρόσθετη ζάχαρη από όσο συνιστούν οι διατροφικές οδηγίες, και τα ζαχαρούχα αναψυκτικά αποτελούν μεγάλο μέρος αυτής της πρόσληψης. Αν κάποιος πίνει πολλά αναψυκτικά, η μετάβαση από τα κανονικά στα διαίτης μειώνει τόσο τη ζάχαρη όσο και τις θερμίδες.
Ωστόσο, αν και τα αναψυκτικά διαίτης περιορίζουν τη ζάχαρη, οι έρευνες, όπως προαναφέρθηκε, δείχνουν ότι δεν μειώνουν ουσιαστικά τον κίνδυνο για τα παραπάνω προβλήματα, σε σύγκριση με τα κανονικά αναψυκτικά. Η καλύτερη επιλογή παραμένει η αντικατάσταση και των δύο ειδών αναψυκτικών με νερό.