Αντιδράσεις έχει προκαλέσει η εμπορική συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ανακοινώθηκε την Κυριακή.

Η συμφωνία υπεγράφη μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και κρίθηκε από αρκετούς αναλυτές ως «άνιση».

Αν και κάποιοι κλάδοι εμφανίζονται ενισχυμένοι, οι δεσμεύσεις για δασμούς, επενδύσεις και ενεργειακές εισαγωγές φέρνουν αμφίβολα οφέλη για την ΕΕ — την ώρα που οι ΗΠΑ εξασφαλίζουν κέρδη σχεδόν σε κάθε τομέα.

Το Politico αναλύει πώς θα επηρεαστεί ο κάθε τομέας από το εμπορικό ντιλ.

Ενέργεια

Τι προβλέπει η συμφωνία: Η ΕΕ θα αγοράσει ενέργεια αξίας 750 δισ. δολαρίων από τις ΗΠΑ — κυρίως πετρέλαιο και υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), καθώς και άλλα προϊόντα, όπως πυρηνικά καύσιμα. Αυτό σημαίνει 250 δισ. ετησίως σε νέες ενεργειακές εισαγωγές, σύμφωνα με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που πρόσθεσε πως έτσι θα μειωθεί και η εξάρτηση της ΕΕ από τη ρωσική ενέργεια.

Κερδισμένοι και χαμένοι: Θεωρητικά, είναι μια τεράστια νίκη για τις αμερικανικές ενεργειακές εταιρείες. Στην πράξη, όμως, ειδικοί το θεωρούν ανέφικτο καθώς για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, η ΕΕ θα πρέπει να τριπλασιάσει τις εισαγωγές ενέργειας από τις ΗΠΑ, ζητώντας παράλληλα από τις αμερικανικές εταιρείες να διοχετεύσουν το σύνολο των ενεργειακών ροών τους σε όλο τον κόσμο προς την ΕΕ. Οι Βρυξέλλες διαθέτουν επίσης περιορισμένα μέσα για να το επιτύχουν: οι εισαγωγές βρίσκονται σταθερά στα χέρια ιδιωτικών εταιρειών.

Αυτοκίνητα

Τι προβλέπει η συμφωνία: Οι δασμοί στις εισαγωγές αυτοκινήτων και ανταλλακτικών μειώνονται στο βασικό επίπεδο του 15%, όπως και στη συμφωνία ΗΠΑ – Ιαπωνίας. Η ΕΕ, από την πλευρά της, μειώνει τους δασμούς από 10% σε 0%. Συζητείται επίσης η σύγκλιση των προτύπων ασφάλειας και τεχνολογίας, πιθανώς και για την αυτόνομη οδήγηση.

Κερδισμένοι και χαμένοι: Σύμφωνα με τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία, πρόκειται για κακή συμφωνία. Οι εργαζόμενοι είναι οι μεγάλοι χαμένοι: έως και 70.000 θέσεις εργασίας ενδέχεται να χαθούν, καθώς οι εταιρείες μεταφέρουν την παραγωγή στις ΗΠΑ για να αποφύγουν τον δασμό του 15%.

Αεροναυπηγική

Τι προβλέπει η συμφωνία: Αμοιβαία κατάργηση δασμών σε αεροσκάφη και εξαρτήματα. Η κίνηση φέρνει ανακούφιση στις βιομηχανίες και τις αεροπορικές, δεδομένης της παγκόσμιας αλυσίδας εφοδιασμού και της προηγούμενης 17χρονης διαμάχης Airbus – Boeing.

Κερδισμένοι και χαμένοι: Η Boeing είχε ίσως προσωρινά οφέλη από δασμούς στην Airbus, όμως μακροπρόθεσμα θα επηρεαζόταν αρνητικά από αντίποινα. Οι εταιρείες leasing θα είχαν δεχτεί το μεγαλύτερο πλήγμα εάν είχαν επιβληθεί δασμοί.

Φαρμακευτικά

Τι προβλέπει η συμφωνία: Ο Τραμπ είπε ότι ο τομέας δεν περιλαμβάνεται στη συμφωνία ενώ η φον ντερ Λάιεν ισχυρίστηκε το αντίθετο. Προς το παρόν, ο δασμός παραμένει στο 0%, αλλά αναμένονται δασμοί έως 15% μετά το πέρας έρευνας του αμερικανικού Υπουργείου Εμπορίου.

Κερδισμένοι και χαμένοι: Οι εταιρείες γενόσημων φαρμάκων ανησυχούν ιδιαίτερα λόγω των μικρών περιθωρίων κέρδους τους. Η Ιρλανδία χαρακτήρισε τη στάση της ΕΕ ως «παράδοση».

Τεχνολογία

Τι προβλέπει η συμφωνία: Εξαιρούνται από δασμούς οι εξοπλισμοί ημιαγωγών. Η ΕΕ δεσμεύεται να συνεχίσει να αγοράζει αμερικανικά chips τεχνητής νοημοσύνης.

Κερδισμένοι και χαμένοι: Κερδισμένη η ολλανδική ASML. Ωστόσο, η συνεχιζόμενη εξάρτηση από τα αμερικανικά chips αποδυναμώνει τη στρατηγική τεχνολογικής αυτονομίας της ΕΕ.

Ψηφιακή ρύθμιση

Τι προβλέπει η συμφωνία: Τίποτα. Η Επιτροπή αντιστάθηκε στις πιέσεις της Ουάσινγκτον για παραχωρήσεις στο ψηφιακό ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ, όπως το DMA και το DSA.

Κερδισμένοι και χαμένοι: Κερδισμένη η ΕΕ και η ανεξαρτησία των κανονισμών της. Χαμένοι οι τεχνολογικοί κολοσσοί των ΗΠΑ, που πιέζουν για αλλαγές. Η CCIA υπολογίζει το κόστος των ευρωπαϊκών ρυθμίσεων στα 97,6 δισ. δολάρια ετησίως.

Άμυνα

Τι προβλέπει η συμφωνία: Ο Τραμπ υποστήριξε ότι υπήρξε συμφωνία για τεράστιες αγορές αμερικανικών όπλων, όμως η Κομισιόν το διέψευσε.

Κερδισμένοι και χαμένοι: Η αμερικανική αμυντική βιομηχανία ίσως ωφεληθεί έμμεσα, καθώς οι αμυντικές δαπάνες στην Ευρώπη αυξάνονται. Οι ευρωπαϊκές αμυντικές εταιρείες πιθανόν να αισθανθούν πιεσμένες.

Χάλυβας

Τι προβλέπει η συμφωνία: Επιστροφή σε ποσοστώσεις παρόμοιες με εκείνες της εποχής Μπάιντεν. Δασμός 50% θα διατηρηθεί πάνω από τα επιτρεπόμενα όρια. Οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν πως η ΕΕ δεν είναι η αιτία της υπερπαραγωγής.

Κερδισμένοι και χαμένοι: Εφόσον επιτραπούν εξαιρέσεις για εξειδικευμένα ευρωπαϊκά προϊόντα, η βιομηχανία ίσως αποφύγει τα χειρότερα. Ο μεγάλος χαμένος μπορεί να είναι η Κίνα, αν ΗΠΑ και ΕΕ επιβάλουν κοινή προστασία της αγοράς τους.

Τρόφιμα και ποτά

Τι προβλέπει η συμφωνία: Μηδενικοί δασμοί για ορισμένα «μη ευαίσθητα» αγροτικά προϊόντα των ΗΠΑ. Δεν έχουν διευκρινιστεί ακόμη τα συγκεκριμένα είδη.

Κερδισμένοι και χαμένοι: Είναι νωρίς για συμπεράσματα. Πιθανότατα τα αμερικανικά φιστίκια, τροφές κατοικιδίων και το κρέας βίσσωνα να ενταχθούν στην κατηγορία «μη ευαίσθητων». Το βόειο κρέας θα παραμείνει με δασμούς.

Επενδύσεις

Τι προβλέπει η συμφωνία: Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις δεσμεύονται — τουλάχιστον σε επίπεδο πρόθεσης — να επενδύσουν επιπλέον 600 δισ. δολάρια στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο, αυτό δεν αποτελεί ουσιαστική παραχώρηση προς τον Τραμπ. Όπως σχολίασε ο Nils Redeker από το think tank Jacques Delors Centre, «είναι κυρίως θεατρικό». Η Κομισιόν δεν έχει εξουσία να επιβάλει τέτοια επενδυτικά σχέδια, καθώς εξαρτώνται αποκλειστικά από ιδιωτικές επιχειρήσεις. Σύμφωνα με δύο υψηλόβαθμους αξιωματούχους, ο αριθμός προέκυψε από επαφές με επιχειρηματικές ενώσεις και εταιρείες που παρουσίασαν τις επενδυτικές τους προθέσεις.

Κερδισμένοι και χαμένοι: Οι ΗΠΑ ενδέχεται να δουν άμεση ενίσχυση στην οικονομία τους, χάρη στις νέες ευρωπαϊκές επενδύσεις. Το ερώτημα είναι αν αυτή η ροή κεφαλαίων θα γίνει εις βάρος επενδύσεων εντός της ίδιας της ΕΕ — κάτι που θα μπορούσε να υπονομεύσει την ευρωπαϊκή ανάπτυξη.