Ο μαέστρος της φάρσας Μπλέικ Έντουαρντς

Ο σκηνοθέτης που μας χάρισε τις κωμικοτραγικές περιπέτειες του επιθεωρητή Κλουζό στη σειρά ταινιών «Ροζ Πάνθηρας» αλλά και το διαβόητο «Πάρτι» φυσικά, μια από τις ξεκαρδιστικότερες κωμωδίες του παγκόσμιου σινεμά, δεν χρειάζεται περαιτέρω συστάσεις. Ο «άνθρωπος που τους έκανε όλους να γελούν», όπως έμεινε γνωστός στο Χόλιγουντ ο σκηνοθέτης που ήξερε πώς να προσφέρει απλόχερα γέλιο μέσω του χοντροκομμένου μπουρλέσκ, του παραληρηματικού σλάπστικ αλλά και του ραφινάτου σκρούμπολ, δημιούργησε τον θρύλο του «Ροζ Πάνθηρα», αλλά και μια σειρά ακόμα από ανάλαφρες κομεντί και τρυφερά μιούζικαλ, από τα οποία ξεχωρίζουν το «Βίκτορ Βικτόρια» και το «10» με το αλλοτινό sex symbol Μπο Ντέρεκ. Κι αν το μεγάλο φόρτε του ήταν η κωμωδία, ο ηθοποιός, σεναριογράφος, παραγωγός και σκηνοθέτης φυσικά Μπλέικ Έντουαρντς δεν περιορίστηκε εκεί, καθώς στη φαρέτρα του συναντάμε δραματικές ταινίες, όπως το κλασικό αριστούργημα «Πρόγευμα στο Τίφανις» με την Όντρεϊ Χέπμπορν και τις «Μέρες κρασιού και λουλουδιών», φιλμ-νουάρ και αστυνομικά, όπως το «Επιχείρηση Τρόμος», πολεμικές σάτιρες όπως το γνωστότατο «Τι έκανες στον πόλεμο μπαμπά;», γκανγκστερικές περιπέτειες («Και οι γκάνγκστερ είναι δειλοί»), ακόμα και γουέστερν, όπως τα «Δύο γεράκια»! Ο ακούραστος πραγματικά και πάντα χαμηλού προφίλ Έντουαρντς, ένας από τους σύγχρονους πρωτεργάτες της κωμωδίας, δεν βρήκε κινηματογραφικά τη δικαίωση που του άξιζε, καθώς τον ξεχνούσαν συνήθως στις βραβεύσεις και τα φεστιβάλ, αν και η μεγαλύτερη δικαίωσή του θα ερχόταν από το παγκόσμιο κινηματογραφόφιλο κοινό που συνεχίζει να σκάει στα γέλια με τη δουλειά του. Κι αν η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου θυμήθηκε να τον τιμήσει όψιμα, με ένα Όσκαρ παρηγοριάς για τη συνολική προσφορά του το 2004, όντας πια σε ηλικία 82 ετών, ο κόσμος τον είχε ήδη τιμήσει δεκαετίες πριν, συρρέοντας μαζικά στις σκοτεινές αίθουσες για να απολαύσει τον ηθοποιό-φετίχ του Πίτερ Σέλερς στις θεότρελες ταινίες που σκάρωναν μαζί… Πρώτα χρόνια Ο Ουίλιαμ Μπλέικ Κραμπ γεννιέται στις 26 Ιουλίου 1922 στην Τούλσα της Οκλαχόμα ως εγγονός του Γκόρντον Έντουαρντς, γνωστού αμερικανού σκηνοθέτη της βωβής εποχής, έτρεχε λοιπόν στις φλέβες του το σινεμά. Οι γονείς του σύντομα θα πάρουν διαζύγιο (όταν ο πιτσιρικάς ήταν 4 ετών) και ο πατριός του, Τζακ ΜακΈντουαρντς, θα ασχοληθεί με την παραγωγή ταινιών όταν θα μεταφέρει τη νέα του φαμίλια στο Λος Άντζελες. Από τον νέο του μπαμπά πήρε ο Μπλέικ το επίθετό του. Όλα λοιπόν έδειχναν κινηματογράφο για το νεαρό αγόρι, με την καριέρα στο σινεμά να είναι λίγο-πολύ προδιαγεγραμμένη για τον ίδιο. Ολοκληρώνοντας λοιπόν τις σχολικές του υποχρεώσεις στο Λος Άντζελες και έχοντας περάσει μεγάλο μέρος της παιδικής ηλικίας του στα κινηματογραφικά πλατό, αναζήτησε καριέρα ηθοποιού στο Χόλιγουντ, καταμεσής του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αφού υπηρέτησε και τη θητεία του στην Αμερικανική Ακτοφυλακή, όπου τραυματίστηκε σοβαρά στην πλάτη, άρχισε να παίζει δειλά-δειλά σε ταινίες, γράφοντας ταυτοχρόνως τα δικά του σενάρια: μεταξύ 1942-1948, πήρε μέρος σε καμιά 20αριά ταινίες, ερχόμενος σε επαφή με τη δουλειά των μετρ του Χόλιγουντ, όπως του Τζον Φορντ, του Ότο Πρέμινγκερ και του Γουίλιαμ Γουάιλερ. Η σεναριακή δουλειά του βρήκε αμέσως τη θέση της στην αμερικανική τηλεόραση, με τον ίδιο να υπογράφει την πλοκή σε διάφορες πετυχημένες τηλεοπτικές σειρές, όπως το «Four Star Theatre» (1952-1954) και το «The Atomic Kid» (1954), αλλά και να σκαρώνει μπόλικους χαρακτήρες για τη δημοφιλέστατη εκπομπή του Μίκι Ρούνεϊ «The Mickey Rooney Show» (1954-55). Ήταν πια ένα αναγνωρίσιμο όνομα στον χώρο του σεναρίου… Κινηματογραφική εμπλοκή Συνεχίζοντας πάντα να δημιουργεί σενάρια για τηλεόραση και ραδιόφωνο, ο Μπλέικ Έντουαρντς μεταπήδησε στη σκηνοθετική καρέκλα με low budget φιλμ δικών του σεναρίων ήδη από το 1955. Η πρώτη μεγάλης παραγωγής ταινία που θα υπογράψει σκηνοθετικά έμελλε να έρθει το 1959, στο «Operation Petticoat», με πρωταγωνιστές τους Κάρι Γκραντ και Τόνι Κέρτις. Το φιλμ έσπασε τα ταμεία της εποχής και έκανε τον Έντουαρντς φίρμα στο Χόλιγουντ! Την επιτυχία της ταινίας εξαργύρωσε ο Έντουαρντς εξασφαλίζοντας τον σκηνοθετικό ρόλο στην κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου του Τρούμαν Καπότε «Breakfast at Tiffany’s» (1961), με την αξέχαστη Όντρεϊ Χέπμπορν. Η κινηματογραφική τους συνεργασία που έμεινε κλασική… Αφού λοιπόν υπέγραψε άλλη μια κολοσσιαία εισπρακτική και καλλιτεχνική επιτυχία, σειρά είχε κατόπιν το σκοτεινό ψυχολογικό μελόδραμα «Days of Wine and Roses» (1962) με τον Τζακ Λέμον στον ρόλο του αλκοολικού, ταινία που θα κάνει τον Έντουαρντς σταθερή αναφορά των κινηματογραφικών στούντιο του Χόλιγουντ. Κανείς δεν μπορούσε να του πει πια «όχι»! Το επόμενο αξιοσημείωτο φιλμ του ήρθε το 1969: στο «Darling Lili» πρωταγωνίστησε η δεύτερη τελικά σύζυγός του και μούσα της υπόλοιπης ζωής του, η σπουδαία βρετανή ηθοποιός Τζούλι Άντριους, την οποία ο Μπλέικ γνώρισε στα γυρίσματα του παραγνωρισμένου κομψοτεχνήματός του. Παρά το γεγονός ότι η ταινία πάτωσε εισπρακτικά, ο καλλιτεχνικός της θρίαμβος αναγνωρίζεται σήμερα από την κινηματογραφική κριτική. Γέννηση του «Ροζ Πάνθηρα» και άλλες επιτυχίες Ήταν η ευτυχής συνεργασία του Μπλέικ Έντουαρντς, του βρετανού ηθοποιού Πίτερ Σέλερς και του συνθέτη-σταθερού συνεργάτη του Έντουαρντς, Χένρι Μαντσίνι, που γέννησε την ανάρπαστη σειρά ταινιών με τον γκαφατζή επιθεωρητή Κλουζό, που τόσο γέλιο χάρισε στα πέρατα της οικουμένης! Το «The Pink Panther» (1963) ήταν η πρώτη γνωριμία του πλανήτη με τον ιδιαίτερο αστυνομικό επιθεωρητή και τον ανατολίτη βοηθό του», η ταινία που περιέχει όλους τους σπόρους για τις κατοπινές θεότρελες περιπέτειες που θα σκάρωνε το κωμικό κινηματογραφικό δίδυμο Έντουαρντς-Σέλερς! Η συνεργασία των δυο τους βέβαια μόνο ρόδινη δεν υπήρξε, με τους συχνούς τσακωμούς τους να μένουν θρυλικοί στο Χόλιγουντ! Ο Έντουαρντς μάλιστα σχολίασε αργότερα τη συνεργασία του με τον παροιμιωδώς δύσκολο βρετανό ηθοποιό ως εξής: «Ο Σέλερς είχε βαρεθεί τον ρόλο του επιθεωρητή Κλουζό στις ταινίες “Ροζ Πάνθηρας”, με αποτέλεσμα να γίνεται οξύθυμος και αντιεπαγγελματικός». Όσο δύσκολη κι αν ήταν η συνεργασία, απέδωσε 6 ταινίες του «Ροζ Πάνθηρα», με ή χωρίς τον Πίτερ Σέλερς, αφού ο δαιμόνιος σκηνοθέτης κατάφερε να σκαρώσει άλλες δύο ταινίες με τον κωμικό επιθεωρητή παρά τον θάνατο του πρωταγωνιστή του(!), με αχρησιμοποίητο υλικό από τις προηγούμενες συνεργασίες τους. Και βέβαια το 1968 ήρθε το μοναδικό «Πάρτι», μια ταινία που εξασφάλισε στο δίδυμο την κωμική κινηματογραφική αθανασία! Κατοπινές δουλειές και προσωπική ζωή Στο τέλος της δεκαετίας του 1960, η εισπρακτική αποτυχία των ταινιών του ανάγκασε τον Έντουαρντς σε αυτοεξορία. Απηυδισμένος με το χολιγουντιανό κύκλωμα, πήρε τη σύζυγό του και πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της επόμενης δεκαετίας στην Ευρώπη, κυρίως στην Ελβετία και το Λονδίνο. Δεν είχε πει όμως την τελευταία του λέξη, καθώς θα ξαναγύριζε στο Λος Άντζελες για να επιστρέψει στα θρυλικά χρονικά του «Ροζ Πάνθηρα», σκαρώνοντας 3 ακόμα ταινίες με τον αγαπημένο επιθεωρητή μεταξύ 1975-1978 και χαρίζοντάς μας μερικές ακόμα μεγάλες ταινίες. Στον «Άντρα που αγαπούσε τις γυναίκες» (1983) με τον Μπαρτ Ρέινολντς και το «S.O.B.» (1981) συναντάμε όλη του την κωμική γκάμα, από το χοντροκομμένο αστείο μέχρι και τη ραφινάτη σάτιρα. Και βέβαια είχε προηγηθεί το 1979 το αξέχαστο «10», με τον μικροσκοπικό Ντάντλεϊ Μουρ και τη σεξοβόμβα Μπο Ντέρεκ. Παρά τις σποραδικές επιτυχίες των νέων του φιλμ, ο Μπλέικ Έντουαρντς ήταν πια απόβλητος της αμερικανικής κινηματογραφίας και δούλευε στο περιθώριο του Χόλιγουντ. Χτυπημένος από χρόνια κατάθλιψη για τον τρόπο που του είχε συμπεριφερθεί η εθνική κινηματογραφία των ΗΠΑ, κατάφερε να αφήσει φιλμογραφία ζηλευτή: από το 1955 που κάθισε για πρώτη φορά στην καρέκλα του σκηνοθέτη με τη χαμηλού προϋπολογισμού ταινία «Bring Your Smile Along» μέχρι τον «Γιο του Ροζ Πάνθηρα» το 1993, ο Έντουαρντς ολοκλήρωσε 39 ταινίες, μια σειρά από φιλμ που τα έχουν όλα: από καλλιτεχνικές δάφνες και εισπρακτικές επιτυχίες μέχρι ασύλληπτες ταμειακά αποτυχίες και ταινίες για κλάματα! Από το 2000 ο ακούραστος Έντουαρντς έκοψε ρυθμούς, καθώς πάλευε με πολλά προβλήματα υγείας, έχοντας πάντα στο πλευρό του την παντοτινή του αγάπη Τζούλι Άντριους. Τελευταία του δουλειά ήταν το 2009, στον καινούριο «Ροζ Πάνθηρα 2», όπου έγραψε τους χαρακτήρες. Ο σκηνοθέτης παντρεύτηκε το 1953 την ηθοποιό Patricia Walker, με την οποία απέκτησε δύο παιδιά πριν το διαζύγιό τους το 1967. Δύο χρόνια αργότερα παντρεύτηκε τη διαχρονική του μούσα, με την οποία υιοθέτησαν δύο παιδιά από το πολύπαθο Βιετνάμ το 1970, ορφανά από τον πόλεμο. Η Άντριους τον συνόδευσε σε πολλές κινηματογραφικές δουλειές του, όπως το περίφημο «Βίκτορ Βικτόρια»… Ο Μπλέικ Έντουαρντς έφυγε από τη ζωή παραγνωρισμένος και ξεχασμένος από το Χόλιγουντ στις 15 Δεκεμβρίου 2010, από επιπλοκές πνευμονίας. Στο πλευρό του ήταν η σύζυγός του και τα πέντε παιδιά του… Δείτε όλα τα πρόσωπα που φιλοξενούνται στη στήλη «Πορτραίτα» του newsbeast.gr