Και τι δεν έχει να πει κανείς για τον Ερρίκο τον 4ο (1553-1610): Ιδρυτής της δυναστείας των Βουρβόνων, σύζυγος της βασίλισσας Μαργκό, πρωταγωνιστής της νύχτας του Αγίου Βαρθολομαίου (από την πλευρά των σφαγιασθέντων προτεσταντών) αλλά και μεταρρυθμιστής και γυναικάς και… και…

Το μόνο που δεν ξέραμε μέχρι πριν από λίγες βδομάδες ήταν… το πού βρισκόταν το λείψανό του. Αλλά έγινε κι αυτό, αφού μια ομάδα δεκαεννέα επιστημόνων ολοκλήρωσε τις έρευνές της και ταυτοποίησε το κρανίο που βρέθηκε στην ντουλάπα ενός συνταξιούχου μετά το θάνατό του!

Η είδηση δημοσιεύτηκε στο τεύχος Δεκεμβρίου του «British Medical Journal» (2010;341:c6805) και είναι εγκυρότατη. Λίγους μήνες μετά την επέτειο των 400 χρόνων από τη δολοφονία του, στις 14 Μαΐου του 1610, από το φανατικό καθολικό Φρανσουά Ραβαγιάκ, το διασημότερο βασιλικό δολοφόνο της ιστορίας, οι Γάλλοι ξαναβρήκαν το κεφάλι του «Καλού βασιλιά», και μάλιστα σε αποδεκτή κατάσταση. Μετά τη δολοφονία του, ο Ερρίκος ο 4ος είχε ενταφιαστεί στη Βασιλική του Σεν Ντενί, απ’ όπου οι επαναστάτες τον ξέθαψαν το 1793 και τον έριξαν σε ομαδικό τάφο μαζί με άλλους γαλαζοαίματους. Προφανώς τότε κάποιος «κρυφοβασιλικός» έκλεψε το κρανίο, το οποίο κληροδοτήθηκε από ιδιώτη σε ιδιώτη για περισσότερα από 200 χρόνια, καταλήγοντας στην ντουλάπα του πρόσφατα θανόντος συνταξιούχου. Δεν είναι περίεργο, κι άλλα λείψανα έχουν βρεθεί σε χέρια ιδιωτών, ίσως όχι σε ντουλάπες.

Επικεφαλής της ομάδας των επιστημόνων ήταν ο Φιλίπ Σαρλιέ, ιατροδικαστής στην πόλη της Γκαρς, ο οποίος φέρει το προσωνύμιο ο «Ιντιάνα Τζόουνς των νεκροταφείων». Είναι ο ίδιος που απέδειξε ότι η σορός στο κάστρο του Σινόν δεν ανήκε στη Ζαν ντ’ Αρκ και ότι η αγαπημένη του Καρόλου του 7ου, Ανιές Σορέλ, δηλητηριάστηκε.

Η αναγνώριση έγινε με τη βοήθεια της τεχνολογίας με βάση τα χαρακτηριστικά του προσώπου του βασιλιά, όπως προσδιορίστηκαν με τη βοήθεια των ιστορικών: ένα μικρό σημάδι μήκους 1,1 εκ., πάνω από το δεξί ρουθούνι, μια τρύπα στο αφτί για το σκουλαρίκι που ήταν της μόδας στην αυλή των Βαλουά, όπου ο Ερρίκος της Ναβάρας ήρθε ως γαμπρός της αδελφής του βασιλιά, καθώς και ένα τραύμα στο άνω χείλος αριστερά, το οποίο προκλήθηκε κατά την προσπάθεια δολοφονίας του βασιλιά, το 1594. Οι τρίχες από το κεφάλι και τα γένια που βρέθηκαν είχαν κοκκινωπό και άσπρο χρώμα ενώ το κεφάλι είχε σημάδια καράφλας και τα δόντια ήταν σε κακή κατάσταση- όλα τα παραπάνω συμφωνούν με τις περιγραφές του βασιλιά.

Παρ’ όλο που η ταυτοποίηση με DNA δεν στάθηκε δυνατή, η μέθοδος του ραδιενεργού άνθρακα έδειξε πως το κρανίο χρονολογείται από την επίμαχη περίοδο. Χρησιμοποιήθηκαν επίσης τα προσωπεία που παρασκευάστηκαν πάνω στο λείψανο του βασιλιά, ένα αμέσως μετά το θάνατό του, ένα μετά τη μουμιοποίηση και ένα από μεταγενέστερο ιδιοκτήτη του κρανίου για να γίνει η εξέταση των ανατομικών χαρακτηριστικών με ψηφιακή μείξη των εικόνων. Τέλος έγινε αντιπαραβολή με τις διασωθέντες σημειώσεις του χειρούργου Γκιγεμό, ο οποίος έκανε το βαλσάμωμα και η μέθοδος μουμιοποίησης συμφωνεί με τα ευρήματα, όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα της εφημερίδας «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία».