Μια ταχεία αύξηση στην ανάπτυξη της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας το 2023 έθεσε τον κόσμο πολύ πιο κοντά στον στόχο που είχε τεθεί για το 2030, σύμφωνα με το Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας.

Η ανάπτυξη ενισχύθηκε ιδιαίτερα από τις «πράσινες» επενδύσεις της Κίνας και εξέπληξε θετικά τη διεθνή κοινότητα που έχει θέσει ως στόχο τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη έως το 2030.  

Τον περασμένο μήνα, σχεδόν 200 χώρες συμφώνησαν να τριπλασιάσουν την ικανότητα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε τουλάχιστον 11.000 GW έως το 2030 και να διπλασιάσουν, στον ίδιο χρόνο, τον μέσο ετήσιο ρυθμό βελτιώσεων της ενεργειακής απόδοσης στο 4%, αλλά και να μειώσουν τις εκπομπές μεθανίου.

Στην τελευταία έκθεσή του, που δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας διαπίστωσε ότι η αύξηση κατά 50% της χωρητικότητας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε σχεδόν 510 GW το 2023, ο ταχύτερος ρυθμός ανάπτυξης των τελευταίων δύο δεκαετιών, φέρνει τον κόσμο πιο κοντά στην εκπλήρωση του στόχου του 2030 για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Υπό τις παρούσες συνθήκες της αγοράς και τις τρέχουσες πολιτικές, η χωρητικότητα θα μπορούσε να φτάσει στα 7.300 GW έως το 2028. Αυτός ο ρυθμός ανάπτυξης θα μπορούσε να επιταχύνει την παγκόσμια δυναμικότητα 2,5 φορές έως το 2030 από τα σημερινά επίπεδα. 

Ο εκτελεστικός διευθυντής του Διεθνή Οργανισμού Ενέργειας, Fatih Birol, δήλωσε στους Financial Times πως η πρόοδος είναι «ενθαρρυντική». «Αλλά αυτό που θα ήθελα να δω είναι ανάπτυξη από τις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες χώρες, ειδικά στην Αφρική, αλλά και στη Λατινική Αμερική και άλλες ασιατικές χώρες». 

Η παραγωγική ικανότητα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας κατέγραψε υψηλά επίπεδα ρεκόρ στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ και τη Βραζιλία, αλλά ο κύριος μοχλός ανάπτυξης παρέμεινε η Κίνα, η οποία εγκατέστησε τόσα ηλιακά φωτοβολταϊκά όσα ολόκληρος ο πλανήτης το 2022.

Η Κίνα υπερδιπλασίασε την δυναμικότητα της από τα ηλιακά πάνελ το 2023 και η χωρητικότητα αιολικής ενέργειας αυξήθηκε κατά 66% σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα, ανέφερε ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας. 

Η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας επιταχύνεται σε όλο τον κόσμο καθώς οι χώρες προσπαθούν να περιορίσουν την εξάρτησή τους από ορυκτά καύσιμα, αλλά η πρόοδος είναι άνιση με πολλές αναδυόμενες οικονομίες να αγωνίζονται να χρηματοδοτήσουν έργα καθαρής ενέργειας. 

«Υπάρχει ανάγκη τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να υποστηρίξουν τέτοιου είδος έργα σε αναπτυσσόμενες και αναδυόμενες χώρες», είπε ο Birol, προσθέτοντας ότι η κινητοποίηση της χρηματοδότησης για την κλιματική μετάβαση στις αναπτυσσόμενες χώρες είναι ένα από τα «πιο σημαντικά κομμάτια που λείπουν» από την πολιτική της COP28, της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή.

Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας έχει πει ότι η ζήτηση ορυκτών καυσίμων πρέπει να μειωθεί κατά ένα τέταρτο μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας, προκειμένου ο κόσμος να περιορίσει επιτυχώς την υπερθέρμανση του πλανήτη στους 1,5 βαθμούς κελσίου, τον ιδανικό στόχο της Συμφωνίας του Παρισιού του 2015. Η παγκόσμια άνοδος της θερμοκρασίας εκτιμάται ήδη σε τουλάχιστον 1,1 βαθμούς κελσίου, σύμφωνα με τους επιστήμονες του ΟΗΕ και ο κόσμος βίωσε το 2023 τη θερμότερη χρονιά που έχει καταγραφεί μέχρι σήμερα. 

Ο Dave Jones, διευθυντής προγράμματος στο ενεργειακό think-tank Ember, δήλωσε ότι ο «εντελώς εφικτός» στόχος του τριπλασιασμού των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως το 2030 έδειξε ότι η πράσινη ενέργεια μπορεί πλέον να απειλήσει υπαρξιακά τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων. 

«Βρισκόμαστε ολοένα και περισσότερο σε καλό δρόμο, όχι μόνο γιατί τερματίζεται η αυξητική τάση στη χρήσης ορυκτών καυσίμων αυτή τη δεκαετία, αλλά και γιατί καταγράφονται σημαντικές μειώσεις στη χρήση τους», τόνισε και πρόσθεσε: «Αυτό έρχεται σε αντίθεση με την τεράστια επένδυση που σχεδιάζει η βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου, η οποία δημιουργεί ένα χάσμα μεταξύ των προοπτικών της ζήτησης και των προοπτικών της προσφοράς».