Η Σύνοδος Κορυφής της G20, που πραγματοποιήθηκε στο Νέο Δελχί στην Ινδία, ολοκληρώθηκε με χαμόγελα για δύο χώρες, οι ηγέτες των οποίων απουσίαζαν. Η Κίνα και η Ρωσία πανηγύρισαν για τα αποτελέσματα της Συνόδου, όπως αυτά εκφράστηκαν μέσω του κοινού ανακοινωθέντος, το οποίο σε αντίθεση με το ανακοινωθέν της προηγούμενης συνόδου στο Μπαλί, αποφεύγει να καταγγείλει τη Ρωσία για τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Η Δύση αναδεικνύει ως επιτυχία τη σύνταξη μιας κοινής δήλωσης, που, όπως υποστηρίζει, επιβεβαιώνει πως το group των χωρών με τη μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο – παρά τον μεγάλο διχασμο στο εσωτερικό – παραμένει ζωντανό. Όμως το κόστος για να επιτευχθεί αυτό αξιολογείται ως μεγάλο, αντανακλώντας και τις κρίσιμες αλλαγές των συσχετισμών στην παγκόσμια γεωπολιτική σκηνή.  

Ορισμένοι υπογραμμίζουν πως πρόκειται για ένα «χαστούκι» στους Ουκρανούς την ώρα που διεξάγουν την αντεπίθεση και άλλοι χαρακτηρίζουν το κοινό ανακοινωθέν ως ξεκάθαρη νίκη της Ρωσίας και της Κίνας. Όλοι συμφωνούν πως η οικονομική ισορροπία και η ισχύς μετατοπίζεται εντός της G20, από τις παραδοσιακές δυνάμεις της Δύσης προς τους αναδυόμενους γίγαντες κυρίως της Ασίας.

Η στρατηγική απόφαση της Δύσης για την εξασφάλιση συναίνεσης με οποιοδήποτε κόστος αφορούσε κυρίως τη διατήρηση της ίδιας της G20. Σημειώνεται πως η Σύνοδος Κορυφής πραγματοποιήθηκε λίγο καιρό μετά τη διάσκεψη κορυφής των BRICS (της ομάδας που αποτελείται από τις Ρωσία, Κίνα, Βραζιλία, Ινδία και Νότια Αφρική), κατά την οποία αποφασίστηκε μια μεγάλη διεύρυνση.

Τη σχετική πρόσκληση έλαβαν σημαντικές χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ιράν, η Αίγυπτος, η Αιθιοπία και η Αργεντινή. Πρόκειται για μια κίνηση υψηλής σημασίας που καταδεικνύει πως οι BRICS θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε έναν σημαντικό γεωπολιτικό αντίπαλο της G20. Η απόφαση του κινέζου πρόεδρου Σι Τζινπίνγκ, που διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτή τη διεύρυνση, να απέχει από τη Σύνοδο στο Νέο Δελχί ενίσχυσε την αίσθηση της αποδυνάμωσης του άλλοτε πανίσχυρου γκρουπ.

Ενδεικτική του κλίματος ήταν η αντίδραση του Κιέβου, το οποίο μάλιστα φέτος δεν προσκλήθηκε, κάτι που είχε συμβεί στην περσινή Σύνοδο στο Μπαλί. Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ουκρανίας Όλεγκ Νικολένκο δήλωσε πως η G20 δεν έχει τίποτα για το οποίο μπορεί να είναι περήφανη, καθώς απέτυχε ακόμη και να καταγγείλει τη Ρωσία στην κοινή δήλωση.

Αναλυτές και ειδικοί χαρακτηρίζουν «αδύναμο» και «δειλό» το ανακοινωθέν, ωστόσο δυτικοί αξιωματούχοι υπερασπίστηκαν το αποτέλεσμα κάνοντας λόγο μια επιτυχημένη Σύνοδο με «καλό και ισχυρό αποτέλεσμα», όπως είπε ο Ρίσι Σούνακ. Και ο Ιάπωνας πρωθυπουργός χαιρέτισε το κοινό ανακοινωθέν ως σημαντικό, ωστόσο συμπλήρωσε πως η Ιαπωνία πίεζε ώστε να συμπεριληφθεί στην ανακοίνωση το αίτημα της αποχώρησης των ρωσικών στρατευμάτων από την Ουκρανία.

Στο ίδιο κλίμα ήταν και οι δηλώσεις ευρωπαίων αξιωματούχων, οι οποίοι απέρριψαν την κριτική και χαρακτήρισαν «θετικά» τα αποτελέσματα. Αξιωματούχος της ΕΕ, που μίλησε στο Politico υπό τον όρο της ανωνυμίας, δικαιολογώντας την απόφαση της Δύσης υπογράμμισε πως η εναλλακτική στο ανακοινωθέν που εκδόθηκε ήταν ένα αδιέξοδο που θα γεννούσε αμφιβολίες ακόμη και για το ίδιο το μέλλον της G20. «Η επιλογή που είχαμε ήταν: κείμενο ή όχι κείμενο. Και νομίζω ότι η σωστή απάντηση ήταν το κείμενο», δήλωσε ένας δεύτερος αξιωματούχος της ΕΕ και πρόσθεσε: «Με αυτόν τον τρόπο διατηρείτε ζωντανή η πλατφόρμα (G20)».

Την ίδια άποψη προβάλλουν και οι ΗΠΑ. «Η φετινή σύνοδος κορυφής έδειξε ότι η G20 μπορεί ακόμα να οδηγήσει σε λύσεις στα πιο πιεστικά ζητήματα», είπε ο αναπληρωτής σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Τζον Φάινερ.

Ο Τζο Μπάιντεν, ο οποίος δεν κατάφερε να εκμεταλλευτεί την απουσία του Βλαντιμίρ Πούτιν και του Σι Τζινπίνγκ, δέχεται πυρά για το αποτέλεσμα της Συνόδου. Αν και η αμερικανική αντιπροσωπεία χαρακτήρισε ως «πολύ σημαντικό το γεγονός ότι η G20 μίλησε ως μία, ενιαία», η κυβέρνηση των ΗΠΑ και προσωπικά ο Τζο Μπάιντεν αποδοκιμάζονται για τη μη καταδίκη της Ρωσίας και το γεγονός πως δεν πίεσε προς μια σκληρότερη γραμμή απέναντι στη Μόσχα.

Αντίθετα, ο υπουργός εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ, εμφανίστηκε χαμογελαστός και δικαιολογημένα. «Η σύνοδος ήταν αναμφίβολα επιτυχημένη», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Ρωσίας, λόγω της απουσίας του Πούτιν. «Καταφέραμε να αποτρέψουμε τις προσπάθειες της Δύσης να ‘ουκρανοποιήσει” τη Σύνοδο. Μιλώντας ειλικρινά, δεν το περιμέναμε. Ήμασταν έτοιμοι να υπερασπιστούμε τη θέση μας στη διατύπωση του κειμένου. Όμως αποδείχθηκε πως ο Παγκόσμιος Νότος δεν είναι πλέον πρόθυμος να λαμβάνει οδηγίες», τόνισε ο Λαβρόφ.

Τι αναφέρεται στο κοινό ανακοινωθέν για τον πόλεμο στην Ουκρανία

► Όσον αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία, όλα τα κράτη πρέπει να ενεργούν με τρόπο συνεπή με τους σκοπούς και τις αρχές του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ στο σύνολό του

► Όλα τα κράτη πρέπει να απέχουν από την απειλή ή τη χρήση βίας επιδιώκοντας εδαφική κατάκτηση κατά της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας ή της πολιτικής ανεξαρτησίας οποιουδήποτε κράτους

► Η χρήση ή η απειλή χρήσης πυρηνικών όπλων είναι απαράδεκτη

► Για την κρίση στην Ουκρανία, υπήρχαν διαφορετικές απόψεις και εκτιμήσεις για την κατάσταση – Η ειρηνική επίλυση των συγκρούσεων και οι προσπάθειες αντιμετώπισης κρίσεων καθώς και η διπλωματία και ο διάλογος είναι κρίσιμες. Η σημερινή εποχή δεν πρέπει να έχει πολέμους.