Υπέρ της Ελλάδας τάσσονται οι Times του Λονδίνου στο θέμα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα, τονίζοντας σε δημοσίευμά τους πως «ανήκουν στην Αθήνα και πρέπει να επιστραφούν». «Ενώνοντας την κληρονομιά της Ελλάδας» αναφέρεται στον τίτλο της βρετανικής εφημερίδας, η οποία εκφράζει τη δική της θέση για το ζήτημα.

«Για περισσότερα από 50 χρόνια, καλλιτέχνες και πολιτικοί έχουν υποστηρίξει ότι τεχνουργήματα τόσο θεμελιώδη για την πολιτιστική ταυτότητα ενός έθνους πρέπει να επιστρέψουν στην Ελλάδα.

Το μουσείο και η βρετανική κυβέρνηση, με την υποστήριξη των Times, έχουν αντισταθεί στην πίεση. Όμως οι καιροί και οι συνθήκες αλλάζουν. Τα γλυπτά ανήκουν στην Αθήνα. Τώρα πρέπει να επιστρέψουν», γράφουν οι Times.

Στην εκδήλωση της περασμένης Δευτέρας για την παράδοση και τοποθέτηση του παρθενώνειου θραύσματος Fagan στο Μουσείο της Ακρόπολης, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε πως «η προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης προκειμένου να επιτευχθεί η μόνιμη επανένωση όλων των Γλυπτών του Παρθενώνα συνεχίζεται αμείωτη».

«Το σημαντικό βήμα το οποίο γίνεται σήμερα πιστεύω ότι ανοίγει τον δρόμο έτσι ώστε και άλλα μουσεία να μπορέσουν να κινηθούν στην αντίστοιχη κατεύθυνση. Με πιο σημαντικό, φυσικά, το Βρετανικό Μουσείο, το οποίο θα πρέπει πια να αντιληφθεί ότι έχει έρθει ο καιρός τα μάρμαρα του Παρθενώνα τα οποία έφυγαν από την Ελλάδα σε συνθήκες που λίγο-πολύ είναι όλες γνωστές, να επιστρέψουν πια εδώ, στο φυσικό τους σπίτι» ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης.

Γλυπτά του Παρθενώνα: Όσα αναφέρει το δημοσίευμα των Times του Λονδίνου

Γλυπτά Παρθενώνα

«Οι Times για τα Γλυπτά του Παρθενώνα: Ενώνοντας την ελληνική κληρονομιά», είναι ο τίτλος του δημοσιεύματος με υπότιτλο: «Η υπόθεση της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα είναι πλέον επιτακτική», όπως αναφέρεται αναλυτικά:

«Τα Γλυπτά του Παρθενώνα είναι μεγαλοπρεπή στην αναπαράσταση της ανθρώπινης μορφής και την αποτύπωση της κίνησης. Εκατομμύρια άνθρωποι στέκουν με θαυμασμό στην όψη των γλυπτών που κάποτε κοσμούσαν τον Παρθενώνα ενώ τους τελευταίους δύο αιώνες φιλοξενούνται στο Βρετανικό Μουσείο, από τα ομορφότερα όλων των αποκτημάτων του.

Εδώ και πάνω από 50 χρόνια, καλλιτέχνες και πολιτικοί υποστηρίζουν πως τα τεχνουργήματα – τα οποία είναι αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτιστικής ταυτότητας του έθνους – θα πρέπει να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Το μουσείο και η Βρετανική κυβέρνηση, με την υποστήριξη των Times, αντιστάθηκαν στην πίεση αυτή. Ωστόσο, οι καιροί και οι συνθήκες άλλαξαν. Τα γλυπτά ανήκουν στην Αθήνα. Και θα πρέπει να επιστρέψουν τώρα.

Το πρόσφατο προηγούμενο είναι η συμφωνία ανάμεσα σε Ιταλία και Ελλάδα για την επιστροφή μαρμάρινου θραύσματος της Θεάς Άρτεμης, το οποίο λήφθηκε – όπως και τα Γλυπτά του Παρθενώνα – από την ελεγχόμενη από τους Οθωμανούς Αθήνα στις αρχές του 19ου αιώνα και αργότερα πουλήθηκε στο Πανεπιστήμιο του Παλέρμο. Σε αντάλλαγμα, η Ιταλία θα λάβει ένα αρχαίο άγαλμα της Αθηνάς και έναν αμφορέα. Η συμφωνία είναι παρόμοια με εκείνη που είχε προταθεί στο Βρετανικό Μουσείο πριν από μερικά χρόνια. Σε αντάλλαγμα για την επιστροφή των Γλυπτών, η Ελλάδα θα έστελνε στο Λονδίνο μια εκ περιτροπής έκθεση με μερικά από τα καλύτερα κλασικά της αντικείμενα που δεν εκτίθενται μόνιμα.

Η πρόταση έφτασε κοντά σε συμφωνία. Απέτυχε, όμως, λόγω διαμάχης πάνω στην ιδιοκτησία των Γλυπτών του Παρθενώνα. Η Βρετανία, από την πλευρά της, επέμενε πως τα γλυπτά είχαν αγοραστεί και όχι λεηλατηθεί και ως εκ τούτου θα πρέπει να παραμείνουν ιδιοκτησία του Βρετανικού Μουσείου. Η Ελλάδα υποστήριξε πως η Οθωμανική Αυτοκρατορία δεν είχε κανένα δικαίωμα να διαθέσει αντικείμενα κατασκευασμένα στην Ελλάδα σχεδόν δύο χιλιετίες πριν από την οθωμανική κατάκτηση. Το μουσείο και η κυβέρνηση πετάνε την απόφαση μπρος πίσω. Ένας τέτοιος γραφειοκρατικός παραλογισμός μπορεί να επιλυθεί γρήγορα. Αφήστε τα γλυπτά να πουληθούν πίσω σε τιμή κόστους. Μια απόφαση του κοινοβουλίου έδωσε τις αγορές του Λόρδου Έλγιν στο μουσείο. Ας εγκρίνει λοιπόν τώρα το κοινοβούλιο την επιστροφή τους.

Η Βρετανία έχει προβάλει άλλα επιχειρήματα για τη συνέχιση της κατοχής. Η αυξανόμενη ατμοσφαιρική ρύπανση στην Αθήνα έχει επηρεάσει μεγάλο μέρος του Παρθενώνα, ενώ τα Γλυπτά του Παρθενώνα έχουν διατηρηθεί σε σχεδόν παρθένα κατάσταση σε ένα καθαρό, ασφαλές περιβάλλον. Αυτό το επιχείρημα δεν ισχύει πλέον. Όχι μόνο τα Γλυπτά του Παρθενώνα έχουν ήδη υποστεί ζημιές λόγω ακατάλληλου καθαρισμού, αλλά η Ελλάδα έχει χτίσει ένα υπέροχο μουσείο δίπλα στην Ακρόπολη, ασφαλές και προσβάσιμο, όπου φυλάσσονται τώρα τα αυθεντικά γλυπτά και όπου τα γλυπτά θα συμπλήρωναν τη ζωφόρο.

Ένα πιο αδιάσειστο επιχείρημα έχει διατυπωθεί από τον Neil MacGregor, τον πρώην διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου, σχετικά με το μέλλον όλων των μουσείων. Μπορεί οποιοσδήποτε να συνεχίσει να κατέχει περιουσιακά στοιχεία που έχουν αγοραστεί, κλαπεί ή ληφθεί από άλλες χώρες στο παρελθόν; Λεηλατημένα αντικείμενα, όπως τα Χάλκινα του Μπενίν, δικαίως επιστράφηκαν. Μπορούν όμως τα μουσεία να παραμείνουν κέντρα παγκόσμιας κουλτούρας και κληρονομιάς εάν τους επιτρέπεται να κρατούν μόνο ό,τι προέρχεται από το πλαίσιο των σημερινών πολιτικών ορίων;

Άλλες χώρες, ιδίως η Γαλλία, βρίσκονται ήδη υπό πίεση από τους διεκδικητές. Αυτή είναι δική τους υπόθεση. Τα γλυπτά του Παρθενώνα είναι sui generis. Στέκονται εμπόδιο σε μια ζεστή σχέση με την Ελλάδα: ο Λόρδος Βύρων θεωρείται ήρωας της ελληνικής ανεξαρτησίας. Ο ελληνισμός έφτασε στο απόγειό του στη βικτωριανή Βρετανία. Ο διαχωρισμός στοιχείων ενός καλλιτεχνικού συνόλου είναι σαν να βγάζεις τον Άμλετ από το Πρώτο Φύλλο των έργων του Σαίξπηρ και να λες ότι τα δύο αυτά μπορούν ακόμα να υπάρχουν ξεχωριστά. Η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα θα ήταν μια χειρονομία μεγαλοψυχίας από τη στιγμή που η Βρετανία χρειάζεται να αναζωπυρώσει τις ευρωπαϊκές φιλίες».