Επενδυτές και οικονομικοί αναλυτές σχεδιάζουν τις κινήσεις που θα πρέπει να ακολουθήσει ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγνκ Σόιμπλε και οι λοιποί συνάδελφοί του για να διασώσουν το κοινό νόμισμα.

Έκτακτος δανεισμός και αγορά ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, σε συνδυασμό με κεφαλαιοποιήσεις και διασφάλιση των καταθέσεων για δανειστές και ευρύτερες δυνάμεις του ταμείου διάσωσης, είναι – μεταξύ άλλων – η συνταγή για την προφύλαξη της Ισπανίας και των άλλων χωρών που διατρέχουν κίνδυνο από αυτό που η Citigroup Inc. αποκαλεί «Grexit».

Οι πιέσεις για τα σχέδια εκτάκτου ανάγκης ολοένα και μεγαλώνουν, καθώς ο ελληνικός εκλογικός «βάλτος», αναγκάζει τις ευρωπαϊκές δυνάμεις να θέτουν και να αναλύουν δημοσίως το «απαγορευμένο» ζήτημα: μπορεί ένα έθνος να εγκαταλείψει το κοινό νόμισμα η όχι;

Ο κ. Σόιμπλε, δήλωσε σήμερα στην εφημερίδα Rheinische Post ότι η ευρωζώνη μπορεί να διαχειριστεί μια πιθανή έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, καθώς «Ο κίνδυνος η Ελλάδα να συμπαρασύρει κι άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχει μειωθεί ».

«Μία πιθανή έξοδος, θα πρέπει να γίνει μέσα σε ένα πλαίσιο μέτρων που θα μειώσουν τις διαταραχές», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Mohamed El-Erian, Διευθύνων Σύμβουλος του κολοσσού Newport Beach, προσθέτοντας: «Σε αυτή τη φάση, είναι πολύ εύκολο να γίνουν λάθη με οποιαδήποτε από τις προτεινόμενες μεθόδους».

Η Lehman Brothers

Ακόμη και αν η Ελλάδα εγκαταλείψει την ευρωζώνη και ενεργοποιηθούν τα σχέδια διάσωσης του ευρώ, ο μεγάλος κίνδυνος είναι οι συνέπειες να είναι παρόμοιες με εκείνες που προκάλεσε στην παγκόσμια οικονομία η κατάρρευση της Lehman Brothers. Η πιθανότητα αυτή, κάνει τις γεμάτες σιγουριά δηλώσεις του κυρίου Σόιμπλε να θυμίζουν τις αντίστοιχες δηλώσεις του πρώην αμερικανού ομολόγου του Henry M. Paulson, ο οποίος υποστήριζε γεμάτος αισιοδοξία ότι η Αμερικανική οικονομία ήταν σε θέση να αντέξει τις απώλειες από την κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008.

«Αν δεν υπάρχει περίπτωση να ‘μολυνθούν’ κι άλλες χώρες, τότε ποιος νοιάζεται για την Ελλάδα; Αλλά εγώ δε θα ήμουν τόσο σίγουρος και βέβαια, αν ήμουν στη θέση της Γερμανίας, δεν θα ήθελα να πάρω αυτό το ρίσκο», είπε ο πρόεδρος της Goldman Sachs, Jim O’Neill, σε συνέντευξή που έδωσε στις 9 Μαΐου.

Μετά από δεκαετίες προσπαθειών για τη συγκρότησή της, και μόλις 13 χρόνια ύπαρξης, η Ευρωπαϊκή Οικονομική Ένωση, με τα 17 κράτη μέλη, βρίσκεται σε μεγάλο κίνδυνο μετά την ψήφο των Ελλήνων, οι οποίοι υποστήριξαν τα αντιμνημονιακά κόμματα. Η χώρα βρέθηκε σε καθεστώς ακυβερνησίας και ρίσκαρε την πρόσβαση στην οικονομική βοήθεια που χρειάζεται για να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της και να εξυπηρετήσει τα δάνειά της.

Η έρευνα του Bloomberg

Σύμφωνα με δημοσκόπηση που διενεργήθηκε μετεκλογικά σε 1,253 συνδρομητές του Bloomberg, το 57% των ερωτηθέντων περιμένει τουλάχιστον μία χώρα να εγκαταλείψει το κοινό νόμισμα μέσα στο 2012, το υψηλότερο ποσοστό απαρχής της συγκεκριμένης έρευνας το 2010.

Παρόλο που η Ελλάδα συνιστά μόλις το 2% του ΑΕΠ της ευρωζώνης, η έξοδός της θα δημιουργήσει κακό προηγούμενο σε μια οικονομική περιοχή που υποτίθεται ότι δεν θα έπρεπε να έχει «δρόμο εξόδου». Κάτι τέτοιο φυσικά θα απέτρεπε τους επενδυτές, καθώς θα αύξανε τον κίνδυνο χρεωκοπίας και εξόδου κι άλλων κρατών-μελών.

«Ο περιορισμός αυτών των απειλών είναι ζωτικής σημασίας καθώς ο κίνδυνος μιας ευρύτερης κατάρρευσης θα ήταν “πολύ μεγάλος”, δεδομένων των οικονομικών, εμπορικών και στρατηγικών δεσμών της περιοχής», δήλωσε ο Willem Buiter, οικονομολόγος του Citigroup, ο οποίος εκτιμά ότι οι πιθανότητα εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ θα φτάσει το 75% μέχρι το 2013, από 50% που είναι τώρα…

Ο Buiter και ο συνάδελφός του Ebrahim Rahbari, σημειώνουν σε έκθεσή τους που δημοσιοποιήθηκε χθες, ότι η ΕΚΤ θα χρησιμοποιήσει τους «δυνητικά άπειρους» πόρους της για να ξεκινήσει ξανά το κυρίαρχο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων που αναβλήθηκε τον Απρίλιο και να ενεργοποιήσει άλλον ένα γύρο μακροπρόθεσμου δανεισμού ύψους 1.02 τρισεκατομμυρίων ευρώ, με 3ετή δάνεια χαμηλού κόστους που θα χορηγηθούν σε τράπεζες περίπου στα τέλη του 2012.

Η ΕΚΤ

Η Merrill Lynch, οικονομολόγος στην Bank of America, διαβλέπει υψηλές πιθανότητες η EKT να μειώσει στο μισό το επιτόκιό της από το 1% που βρίσκεται τώρα. Επίσης η ΕΚΤ θα μπορούσε να ακολουθήσει το παράδειγμα της Ελβετικής Εθνικής Τράπεζας και να «αγοράσει» χρέη των κρατών μελών, χωρίς να οριοθετεί συγκεκριμένη απόδοση, κατά τον Brown του Schroders.

Όμως, «Αφού οι αγορές έχουν τεστάρει την αντοχή της ΕΚΤ και την βρήκαν σταθερή, δε νομίζω ότι η ΕΚΤ θα καταλήξει να κατέχει το μεγαλύτερο μέρος του χρέους», είπε ο Brown. «Δυστυχώς, οι επενδυτές θα έδειχναν μεγάλο ενδιαφέρον να αγοράσουν ιταλικό χρέος, γνωρίζοντας ότι βρίσκεται από πίσω η ΕΚΤ».

Σύμφωνα με αξιωματούχους της, η ΕΚΤ αποφάσισε πριν από λίγο καιρό να αντιμετωπίσει μια πιθανή έξοδο της Ελλάδας σε μια ad hoc βάση, καθώς τα γεγονότα είναι ιδιαίτερα απρόβλεπτα. Βέβαια, αυτό μπορεί να αλλάξει καθώς η κρίση χειροτερεύει. Πάντως, η ΕΚΤ θέλει ακόμα να πιστεύει ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στο ευρώ.

«Η ΕΚΤ έχει συζητήσει την πιθανότητα της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ και πως θα χειριστούν τις συνέπειες», δήλωσε ο Σουηδός Per Jansson της Riksbank, σε σημερινή του συνέντευξη, προσθέτοντας «Προσωπικά, θα ήμουν πολύ προσεκτικός στις υποθέσεις ότι αυτή θα είναι μια ανώδυνη διαδικασία, χωρίς επιπλοκές. Ελπίζω και πιστεύω ότι θα παραμείνουν στην Ευρωζώνη».

Οι κεντρικές τράπεζες

Αν η Ελλάδα δεν παραμείνει στο ευρώ, οι κεντρικές τράπεζες παγκοσμίως θα χρειαστεί να λάβουν μέτρα για να αποφύγουν τα προβλήματα ρευστότητας. Οι Τράπεζες της Ιαπωνίας και των Φιλιππίνων, δήλωσαν ήδη ότι είναι έτοιμες να αναλάβουν δράση και να χρησιμοποιήσουν τα απαραίτητα μέσα για να αντιμετωπίσουν πιθανές επιπλοκές.