Με λιγότερη αισιοδοξία, σε σχέση με τους Ευρωπαίους, αντιμετωπίζουν οι Έλληνες τις προοπτικές μείωσης του πληθωρισμού το επόμενο 12μηνο, κυρίως εξαιτίας των εκτιμήσεων για τα δικά τους οικονομικά, αφού οι όποιες αυξήσεις είναι ιδιαίτερα μικρές και καλύπτουν στο ελάχιστο τη
μεγάλη αύξηση του κόστους ζωής που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα.

Σύμφωνα με το Inflation Monitor που δημοσίευσε η Τράπεζα της Ελλάδος, τα ελληνικά νοικοκυριά σε σχέση με τα νοικοκυριά της Ευρωζώνης εμφανίζονται ιδιαίτερα απαισιόδοξα για την πορεία του πληθωρισμού τους επόμενους 12 μήνες, ενώ εκφράζουν ανησυχία ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα είναι σημαντικά υψηλότερες από τον τρέχοντα πληθωρισμό.

Συγκεκριμένα, όπως προκύπτει από την πιο πρόσφατη Έρευνα Καταναλωτικών Προσδοκιών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, οι μέσες προσδοκίες για τον πληθωρισμό στην Ελλάδα τους επόμενους 12 μήνες παρέμειναν σε γενικές γραμμές σταθερές στο 10% τον Φεβρουάριο του 2024, ενώ στη ζώνη του ευρώ μειώθηκαν ελαφρώς στο 3,1% από 3,3% τον Ιανουάριο.

Οι μέσες προσδοκίες για τον πληθωρισμό τρία χρόνια πριν στην Ελλάδα αυξήθηκαν στο 6,6% τον Φεβρουάριο του 2024 από 6,4% τον Ιανουάριο του 2024, ενώ στη ζώνη του ευρώ παρέμειναν σταθερές στο 2,5%.

Η Τράπεζα της Ελλάδος εκτιμά ότι «η ανοδική απόκλιση των προσδοκιών των ελληνικών νοικοκυριών για τον πληθωρισμό σε σχέση με τις αντίστοιχες προσδοκίες στη ζώνη του ευρώ θα μπορούσε να αποδοθεί στην απαισιοδοξία των ελληνικών νοικοκυριών για τη δική τους οικονομική κατάσταση».

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Ευρωζώνη ο πληθωρισμός για τον Μάρτιο υποχώρησε στο 2,4% από 2,6% τον Φεβρουάριο και αυτό συνέβη εξαιτίας της υποχώρησης των τιμών σε τρόφιμα και μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά. Ο δομικός πληθωρισμός μειώθηκε επίσης σε 2,9% τον Μάρτιο 2024 από 3,1% τον Φεβρουάριο

Αντίθετα στην Ελλάδα η εικόνα ήταν διαφορετική, καθώς παρουσίασε αύξηση 3,4% τον Μάρτιο του 2024 από 3,1% τον Φεβρουάριο. Υψηλότερους ετήσιους ρυθμούς παρουσίασαν τα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά και οι υπηρεσίες.

«Ο πληθωρισμός των μη επεξεργασμένων τροφίμων στην Ελλάδα παραμένει σημαντικά υψηλότερος από ό,τι στη ζώνη του ευρώ», τονίζεται στο Inflation Monitor. Ο δομικός πληθωρισμός αυξήθηκε επίσης σε 3,4% τον Μάρτιο του 2024 από 3,0% τον Φεβρουάριο, λόγω υψηλότερων ετήσιων ρυθμών και στις δύο συνιστώσες του.

Τα στοιχεία που εξηγούν τη διαφορετική στάση των Ελλήνων και τον πληθωρισμό

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην τελευταία έκθεση της ΤτΕ, υπάρχουν στοιχεία που εξηγούν τόσο την διαφορετική στάση των Ελλήνων, όσο και την αύξηση του πληθωρισμού. Αυτό συμβαίνει διότι τα επιχειρηματικά κέρδη σε ορισμένους κλάδους αυξάνονται, απόρροια ότι τόσο λόγω της ανάπτυξής, όσο κυρίως εξαιτίας της εκτόξευσης των περιθωρίων κέρδους.

Όπως σημειώνεται στην έκθεση τα επιχειρηματικά κέρδη παραμένουν υψηλά, διαγράφοντας όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά «εξαιρετική πορεία» ενώ η αγοραστική δύναμη καταγράφει μια ισχνή άνοδο που υπολείπεται του πληθωρισμού.

Να σημειωθεί ότι στο εννεάμηνο του 2023 το μερίδιο καθαρού κέρδους (που ορίζεται ως ο λόγος του καθαρού λειτουργικού πλεονάσματος προς την καθαρή προστιθέμενη αξία) των επιχειρήσεων, διαμορφώθηκε στο 37,7%, αν και σημείωσε υποχώρηση από το 41,4% την αντίστοιχη περίοδο του 2022.

Την περίοδο του 2021 -22 οι δείκτες περιθωρίου κέρδους των επιχειρήσεων ξεπέρασαν τα ιστορικά υψηλά τους, ιδιαίτερα στους τομείς της βιομηχανίας, των κατασκευών και των υπηρεσιών. Σύμφωνα με την κεντρική τράπεζα τα υψηλά περιθώρια κέρδους των επιχειρήσεων οφείλονται σε παράγοντες όπως το σχετικά μικρό μέγεθος της εγχώριας αγοράς προϊόντων και την υστέρηση της εφαρμογής επαρκών διαρθρωτικών αλλαγών στην εν λόγω αγορά που επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να καταγράφουν υψηλά κέρδη.

Τέλος πρέπει να σημειωθεί ότι μία εξήγηση μπορεί να δοθεί, για την απαισιοδοξία των ελληνικών νοικοκυριών, εστιάζεται και στο γεγονός ότι η αγοραστική δύναμη των μέσων αμοιβών αυξάνεται μόλις κατά 1,2%.