Α1 μπάσκετ

Η Α1 μπάσκετ είναι το ελληνικό πρωτάθλημα καλαθοσφαίρισης, το οποίο αναφέρεται και ως Basket League. Η Α1 μπάσκετ είναι η ανώτερη διοργάνωση καλαθοσφαίρισης στην Ελλάδα. Διοργανώνεται από τον ΕΣΑΚΕ υπό την εποπτεία της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καλαθοσφαίρισης (ΕΟΚ). Εννιά ομάδες έχουν κατακτήσει το πρωτάθλημα: Ο Παναθηναϊκός, ο Ολυμπιακός, η ΑΕΚ, ο ΠΑΟΚ, ο Άρης, ο Ηρακλής, ο Πανελλήνιος, η Νήαρ Ηστ και το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ο Παναθηναϊκός θεωρείται ο παντοκράτορας του ελληνικού μπάσκετ καθώς είναι ο πολυνίκης της Α1 μπάσκετ με 39 τίτλους ενώ κατέχει το ρεκόρ συνεχόμενων κατακτήσεων με 9. Το μπάσκετ πρωτοεμφανίστηκε στην Ελλάδα το 1918 μέσω της ΧΑΝ -κυρίως- και του «οίκου του στρατιώτη». Τότε, στο γήπεδο της ΧΑΝ Αθηνών, πρωτοπαίχτηκε μπάσκετ στην Ελλάδα. Μερικά μέλη της, μεταξύ των οποίων και ο Μάικ Στεργιάδης, που υπήρξε μαθητής του Νέισμιθ στο Σπρίνγκφιλντ, πήραν δύο καρέκλες, τις στερέωσαν ανάποδα σε δύο τοίχους και με μία μπάλα ποδοσφαίρου πρωτόπαιξαν μπάσκετ. Η ΧΑΝ φρόντισε να διαδοθεί το άθλημα στα σχολεία και στους συλλόγους, ενώ συγχρόνως άρχισε να διοργανώνει και αγώνες. Μάλιστα, το 1920 έγινε στη Σμύρνη και το πρώτο τουρνουά, με τη συμμετοχή πέντε ομάδων και νικητής ήταν ο Πανιώνιος. Αυτά τα τουρνουά συνεχίστηκαν μέχρι το 1924 και άρχισαν να παίρνουν μέρος φοιτητές και μαθητές. Η ΧΑΝ Αθηνών το 1924 διοργάνωσε ένα πρωτάθλημα, που κέρδισε η ΑΕΚ, η οποία θεωρείται ως η πρώτη πρωταθλήτρια Αθηνών. Στη συνέχεια, τη διοργάνωση ανέλαβε ο ΣΕΓΑΣ και το πρώτο πρωτάθλημα της Α1 μπάσκετ υπό την αιγίδα του, διεξήχθη την αγωνιστική περίοδο 1927-28 με νικητή τον Ηρακλή. Τα πρώτα χρόνια η Α1 μπάσκετ διεξαγόταν σε δύο φάσεις: Στην πρώτη φάση διεξάγονταν τα τοπικά πρωταθλήματα Αθηνών και Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια οι πρώτοι των τοπικών πρωταθλημάτων συγκροτούσαν το πανελλήνιο πρωτάθλημα. Το 1963 δημιουργήθηκε εθνική κατηγορία, ενώ από το 1969 την διοργάνωση ανέλαβε η ΕΟΚ. Το 1987 η πρώτη εθνική κατηγορία μετονομάστηκε σε Α1, ενώ από την αγωνιστική περίοδο 1992-93 τα πρωταθλήματα έγιναν επαγγελματικά με διοργανώτρια αρχή τον ΕΣΑΚΕ. Το πρωτάθλημα πήρε την ονομασία Α1 ΕΣΑΚΕ. Τη σεζόν 2019/20 το πρωτάθλημα της Α1 μπάσκετ διεκόπη λόγω της πανδημίας του κορονοϊού. Στις 21 Μαΐου 2020, έπειτα από ψηφοφορία του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΣΑΚΕ, αποφασίστηκε πρωταθλήτρια να αναδειχτεί η ομάδα που ήταν πρώτη τη στιγμή που διεκόπη το πρωτάθλημα (Παναθηναϊκός), ενώ οι δυο τελευταίοι της διοργάνωσης (ΠΑΟΚ, Άρης) ψηφίστηκε να μην υποβιβαστούν. H αποχώρηση του Ολυμπιακού από το ντέρμπι Κυπέλλου με τον Παναθηναϊκό και η Β΄Εθνική Για δύο χρονιές ο Ολυμπιακός επέλεξε να μην αγωνίζεται στην Α1 μπάσκετ, απόφαση που αποτελεί ιστορικό δεδικασμένο για τους ερυθρόλευκους. Όλα ξεκίνησαν με την απόφαση της διοίκησης του Ολυμπιακού να αποσύρει την ομάδα από τον ημιτελικό Κυπέλλου με τον Παναθηναϊκό στις 13/2/2019 ως ένδειξη διαμαρτυρίας για τα σφυρίγματα της διαιτησίας σε εκείνο το ματς. Η απόφαση αυτή αποτέλεσε τη θρυαλλίδα των εξελίξεων καθώς ο Ολυμπιακός για τις επόμενες δύο σεζόν αγωνιζόταν με το κανονικό του ρόστερ μόνο στη Euroleague ενώ με την ονομασία «OLYMPIACOS B – DEVELOPMENT TEAM» και νέο σήμα αγωνίστηκε στην 2η κατηγορία του ελληνικού μπάσκετ. Αυτή η απόφαση της διοίκησης άλλαξε το καλοκαίρι του 2021 όταν και κατέθεσαν όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά για να αγωνιστεί η ομάδα με το κανονικό της ρόστερ στην Α1 μπάσκετ.