Οι υποψήφιοι για την προεδρία της Τουρκίας έκαναν τις τελευταίες τους προεκλογικές συγκεντρώσεις σήμερα, τελευταία ημέρα πριν από την διεξαγωγή της διαδικασίας των προεδρικών εκλογών, με τον πρωθυπουργό Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος θεωρείται ο επικρατέστερος νικητής της αναμέτρησης, να λέει στους υποστηρικτές του να ετοιμαστούν για μια «νέα Τουρκία».
Σήμερα, οι πολίτες της Τουρκίας καλούνται να προσέλθουν στις κάλπες για να εκλέξουν, για πρώτη φορά άμεσα, τον επόμενο αρχηγό του κράτους για 5ετή θητεία. Μέχρι τώρα, ο πρόεδρος εκλεγόταν από το κοινοβούλιο.
Όπως αναφέρει το ΑΜΠΕ, το κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AK) του Ερντογάν εκφράζει τη βεβαιότητα ότι θα κερδίσει τους άλλους δύο διεκδικητές του αξιώματος από τον πρώτο γύρο. Εάν χρειαστεί, η διεξαγωγή δεύτερου γύρου θα γίνει αργότερα εντός του μήνα.
«Αύριο, Θεού θέλοντος, θα εγκαθιδρυθεί μια νέα Τουρκία, ξανά μια ισχυρή Τουρκία θα γεννηθεί από τις στάχτες», είπε ο Ερντογάν σε δεκάδες χιλιάδες υποστηρικτές του στην Κόνια (Ικόνιο), στην κεντρική Ανατολία, μια περιοχή προπύργιο του κόμματός του.
Ο Ερντογάν, 60 ετών, πρόβαλε στην προεκλογική του εκστρατεία το έργο του κατά τα 11 και πλέον χρόνια που βρίσκεται στο θώκο του πρωθυπουργού (από τον Νοέμβριο του 2002), ιδίως την πορεία της τουρκικής οικονομίας, η οποία αναπτύχθηκε με ραγδαίους ρυθμούς, ενώ παρουσίασε τα σχέδιά του για την αναθεώρηση του Συντάγματος και την αλλαγή του συστήματος διακυβέρνησης της Δημοκρατίας της Τουρκίας, με τη θέσπιση μιας εκτελεστικής προεδρίας.
Ο Εκμελεντίν Ιχσάνογλου, 71 ετών, είναι ο κοινός υποψήφιος του κεντροαριστερού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) και του ακροδεξιού εθνικιστικού Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (MHP).
Ο Ιχσάνογλου, πρώην επικεφαλής του Οργανισμού Ισλαμικής Διάσκεψης, ενός διακυβερνητικού διεθνούς θεσμού, τάσσεται αντίθετα με τον Ερντογάν υπέρ της διατήρησης του θεσμού της προεδρίας ως ενός συμβολικού αξιώματος με ενοποιητικό χαρακτήρα—όπως συνέβη με τη θητεία του απερχόμενου προέδρου Αμπντουλάχ Γκιουλ.
Ο Σελαχατίν Ντεμίρτας, 41 ετών, ο υποψήφιος των Κούρδων, ελπίζει να αντλήσει ψήφους από την τουρκική αριστερά, καθώς το πρόγραμμά του επικεντρώνεται στην προώθηση φιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων και στα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ο Ντεμίρτας, ο πρώτος Κούρδος ο οποίος διεκδικεί το αξίωμα, τάσσεται επίσης υπέρ των δικαιωμάτων των ομοφυλόφιλων, ζήτημα το οποίο συνεχίζει να αποτελεί ταμπού στην Τουρκία. Ορισμένοι από τους υποστηρικτές του ελπίζουν ότι θα συγκεντρώσει έως και το 10% των ψήφων.
Υπήρξαν διαμαρτυρίες κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας ότι η δημόσια τηλεόραση στην Τουρκία παραχώρησε στον Ερντογάν πολλές περισσότερες ώρες προβολής από ό,τι στους αντιπάλους του, δίνοντάς του έτσι αθέμιτο πλεονέκτημα.
Ο πρόεδρος της χώρας μπορεί να υπηρετήσει δύο θητείες. Ο Ερντογάν έχει πει πως ελπίζει να είναι ακόμη ο αρχηγός του κράτους το 2023, όταν η Τουρκία συμπληρώνει 100 χρόνια από την ίδρυσή της από τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ.
Οι αντίπαλοι του Ερντογάν ερίζουν ότι εάν ο νυν πρωθυπουργός επιτύχει το σκοπό του να αποκτήσει μια εκτελεστική προεδρία, θα συγκεντρώσει όλες τις εξουσίες στα χέρια του. Η αντιπολίτευση κατηγορεί τον Ερντογάν ότι γίνεται όλο και πιο αυταρχικός τα τελευταία χρόνια.
Η νίκη από τον πρώτο γύρο θεωρείται σημαντική για τον Ερντογάν, που έτσι θα αποκτήσει τη δυνατότητα να προωθήσει την προσπάθεια αναθεώρησης του Συντάγματος.
Εάν κερδίσει, θα πρέπει να αποχωρήσει από το θώκο του πρωθυπουργού αλλά και από την αρχηγία του κόμματός του, βάσει του Συντάγματος.
Το AK αναμένεται να συγκαλέσει ένα συνέδριο της ηγεσίας του αμέσως μετά τις εκλογές ώστε να αναδείξει νέο ηγέτη και πρωθυπουργό.
Η αναμέτρηση θεωρείται πολλαπλώς ένα δημοψήφισμα για τον δημοφιλή πρωθυπουργό, που όμως πολώνει την κοινή γνώμη. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το εκλογικό σώμα είναι μοιρασμένο στα δύο σε ό,τι αφορά το έργο του.
Πάντως το ισλαμοσυντηρητικό AK αναδείχθηκε στην πρώτη θέση στις τοπικές εκλογές του Μαρτίου συγκεντρώνοντας το 43% των ψήφων, στην πρώτη εκλογική αναμέτρηση μετά τις κινητοποιήσεις και τις ταραχές του περυσινού καλοκαιριού με αφορμή την ανάπλαση του Πάρκου Γκεζί στην πλατεία Ταξίμ της Κωνσταντινούπολης.
Οι κάλπες για τα 53 εκατομμύρια πολίτες της Τουρκίας ανοίγουν στις 08:00 αύριο.
