Νικήτρια μεν αλλά με απογοητευτική επίδοση αναδείχθηκε η στις εκλογές στη Γερμανία η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ. Με τα ποσοστά τόσο του δικού της κόμματος όσο και του SPD να κατακρημνίζονται, και ταυτόχρονα το ακροδεξιό AfD να αναδεικνύεται σε υπολογίσιμη δύναμη με ποσοστό 13%, η Μέρκελ καλείται σήμερα να σχηματίσει νέα κυβερνητική συμμαχία κινούμενη ουσιαστικά σε άγνωστο πολιτικό σκηνικό.

Στις 10 το πρωί, ώρα Ελλάδας, συνεδριάζει η ηγετική ομάδα των Χριστιανοδημοκρατών (CDU), με επίκεντρο το 32,9% των εκλογών, τη χειρότερη επίδοση του κόμματος από το 1949.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, έως και ένα εκατομμύριο ψηφοφόροι των συντηρητικών έκλιναν προς τα δεξιά και ψήφισαν την «Εναλλακτική για τη Γερμανία».

«Αφήσαμε ακάλυπτη τη δεξιά μας πλευρά κι αυτή τη στιγμή επαφίεται σε εμάς να καλύψουμε το κενό», είπε χαρακτηριστικά ο ηγέτης της CSU Χορστ Ζεεχόφερ.

Η επιτυχία του AfD

Η ακροδεξιά και ξενοφοβική «Εναλλακτική για τη Γερμανία» συγκέντρωσε σχεδόν το 13% των ψήφων έπειτα από εξαιρετικά επιθετική και ξενοφοβική εκστρατεία. Το κεντρικό θέμα της ήταν το προσφυγικό και η υποδοχή εκατοντάδων χιλιάδων αιτούντων άσυλο, με τους πρόσφυγες να παρουσιάζονται συλλήβδην ως τρομοκράτες ή δυνάμει εγκληματίες.

Η είσοδος του κόμματος στη βουλή- η πρώτη φορά που μπαίνει ακροδεξιό κόμμα εδώ και μισό αιώνα- σόκαρε τους Γερμανούς που ταυτίστηκαν μεταπολεμικά με την εξάλειψη των ακραίων απόψεων, τη μεταμέλεια για τα εγκλήματα του Γ’ Ράιχ και την αναζήτηση συμβιβασμών και συγκλίσεων.

«Τα καταφέραμε. Είμαστε στη Βουλή και θα αλλάξουμε την Γερμανία. Θα την κυνηγήσουμε παντού (την Α. Μέρκελ) και θα πάρουμε πίσω την Γερμανία και τον λαό της» δήλωσε ο αντιπρόεδρος της AfD Αλεξάντερ Γκάουλαντ. Οι ψήφοι της AfD, όπως δείχνουν τα στοιχεία της κάλπης, προέρχονταν κυρίως από διαρροές ψηφοφόρων του CDU, του SPD και της Αριστεράς, ενώ περίπου 1,2 εκατομμύρια ψήφοι αφορούν πολίτες οι οποίοι στις προηγούμενες εκλογές δεν είχαν ψηφίσει.

Τα σενάρια για τον σχηματισμό κυβέρνησης

Διαδικασία περίπλοκη που, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, δεν αποκλείεται να διαρκέσει ολόκληρους μήνες, αναμένεται να είναι η προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης.

Οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD), που υπέστησαν βαριά ήττα, αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τον συνασπισμό με την καγκελάριο και να παραμείνουν στην αντιπολίτευση. «Ο μεγάλος συνασπισμός καταψηφίστηκε» δήλωσε ο Μάρτιν Σουλτς πολύ γρήγορα χθες βράδυ και απέκλεισε το ενδεχόμενο το SPD να συμμετάσχει και πάλι στην κυβέρνηση. «Θα πάμε στην αντιπολίτευση για να ανασυνταχθούμε» πρόσθεσε.

Σε πρώτη ανάγνωση, τα αποτελέσματα δείχνουν πως η επόμενη κυβέρνηση, όποια και αν είναι, θα λοξοκοιτάζει προς τα δεξιά και θα μπει στον πειρασμό να ασκήσει πιο συντηρητική πολιτική, προκειμένου να καθησυχάσει τους φόβους εκείνων που βρήκαν καταφύγιο στην AfD.

Λαμβάνοντας υπόψη το εκλογικό αποτέλεσμα και τις ισορροπίες που διαμορφώθηκαν, διαφαίνεται μόνο μία πλειοψηφική λύση: μια άνευ προηγουμένου συμμαχία σε εθνικό επίπεδο ανάμεσα στους συντηρητικούς, τους φιλελεύθερους και τους οικολόγους, με τους μεν Πράσινους να έχουν θέσεις που κλίνουν στην κεντροαριστερά και τους Ελεύθερους Δημοκράτες να χαρακτηρίζονται γεράκια σε οικονομικά και δημοσιονομικά ζητήματα.

Αυτός ο συνασπισμός, ο λεγόμενος «Τζαμάικα»- από τα χρώματα της σημαίας της χώρας, μαύρο για το CDU, κίτρινο για τους Φιλελεύθερους, πράσινο για τους Πράσινους- δεν είχε υπάρξει μέχρι σήμερα παρά μόνο σε κρατιδιακό επίπεδο: στο Σλέσβιχ-Χόλσταϊν, και μόλις από την άνοιξη.

Τα δύο μικρότερα κόμματα διαφωνούν ανάμεσά τους σε πολλά—από τη μετανάστευση ως το ντίζελ και την κατάργηση του λιγνίτη. Διαφωνούν ταυτόχρονα σε πολλά με τους συντηρητικούς.

«Θα εξετάσουμε με ηρεμία, έπειτα από αναλύσεις και πιθανόν συνομιλίες, εάν μπορούμε να καταλήξουμε σε μια συνεργασία» δήλωσε επιφυλακτικά η Κάτριν Γκέρινγκ-Έκαρτ, εκ των επικεφαλής του ψηφοδελτίου των Πρασίνων.

Ο επικεφαλής των φιλελεύθερων του FDP Κρίστιαν Λίντνερ ήδη έθεσε τον πρώτο του όρο για να συμμετάσχει στην κυβέρνηση: να μπουν στο συρτάρι οι ιδέες περί μεταρρύθμισης της ευρωζώνης, φορέας των οποίων είναι ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν. Ο κοινός προϋπολογισμός της ευρωζώνης είναι «κόκκινη γραμμή» καθώς το Βερολίνο δεν θα πρέπει να βρεθεί ξανά στη θέση να πληρώσει για να αντιμετωπιστούν δημοσιονομικές κρίσεις άλλων χωρών, επέμεινε.

Τα τελικά αποτελέσματα

Σύμφωνα με την σχετική ανακοίνωση της Κεντρικής Εφορευτικής Επιτροπής, τα τελικά αποτελέσματα έχουν ως εξής:

CDU/CSU 33% (2013:41,5%), SPD 20,5% (25,7%), AfD 12,6% (4,7%), FDP 10,7% (4,8%), Αριστερά 9,2% (8,6%), Πράσινοι 8,9% (8,4%).

Η συμμετοχή ξεπέρασε το 75%, ενώ το νέο Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο θα απαρτίζεται από 700 βουλευτές, που είναι και αριθμός-ρεκόρ στις 19 κοινοβουλευτικές περιόδους ως τώρα.