Για τη συνεισφορά τους στη διάσωση της πολιτισμικής κληρονομιάς της Κύπρου τιμήθηκαν οι επικεφαλής της Τεχνικής Επιτροπής για τη Διάσωση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Κύπρου, Τάκης Χατζηδημητρίου και Αλί Τουνζάι παίρνοντας το βραβείο «Ευρωπαίος Πολίτης 2015» του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ανάμεσα σε άλλους πολίτες από χώρες-μέλη της ΕΕ.
Και οι δύο τιμηθέντες, από το 2008, έχουν συνεισφέρει μέσα από την κοινή τους δράση για την πολιτιστική κληρονομιά, στις κατεχόμενες και στις ελεύθερες περιοχές, στη θεμελίωση ενός κοινού μέλλοντος μεταξύ της Ελληνοκυπριακής και της Τουρκοκυπριακής κοινότητας.
Ειδική πανηγυρική εκδήλωση για όλους τους βραβευθέντες θα γίνει στις 14 Οκτωβρίου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στις Βρυξέλλες. Η τελική επιλογή των νικητών για όλα τα κράτη μέλη έγινε από την Επιτροπή του Βραβείου, υπό τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς.
Την Παρασκευή , στο «Σπίτι της Ευρωπαϊκής Ένωσης», στη Λευκωσία, έγινε ειδική τελετή για τους δύο βραβευθέντες, οι οποίοι προτάθηκαν από τους ευρωβουλευτές Τάκη Χατζηγεωργίου (GUE) και Νεοκλή Συλικιώτη (GUE).
Την τελετή άνοιξε ο επικεφαλής του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΕΚ) στην Κύπρο, Ανδρέας Κεττής, ο οποίος ανέφερε ότι το ΕΚ αναδεικνύει κάθε χρόνο προσωπικότητες ή ομάδες ανθρώπων με σημαντική συμβολή στην ενδυνάμωση της ευρωπαϊκής ιδέας και της έννοιας «ενωμένοι στην πολυμορφία». Για τους Τάκη Χατζηδημητρίου και Αλί Τουνζάι επισήμανε ότι «επένδυσαν στο μέλλον της Κύπρου, εργαζόμενοι με σεβασμό επί του ιστορικού παρελθόντος».
Οι κκ Χατζηγεωργίου και Συλικιώτης, από την πλευρά τους, αναφέρθηκαν στην σπουδαιότητα των υπηρεσιών που οι φετινοί βραβευθέντες παρέχουν στην Κύπρο ολόκληρη, μεταδίδοντας το μήνυμα της κοινής κληρονομιάς και του κοινού μέλλοντος των δυο κοινοτήτων. Υπογράμμισαν δε ότι «οι υπηρεσίες τους και τα θετικά αποτελέσματα τους θα πρέπει να αποτελούν φάρο παραδειγματισμού για το σύνολο των Κυπρίων».
Ειδικότερα, ο κ. Συλικιώτης υπογράμμισε πως και οι δύο πιστεύουν στην αναγκαιότητα της επαναπροσέγγισης των δύο κοινοτήτων «ως το βασικό συστατικό για την επανένωση της Κύπρου». Με κεντρικό σύνθημα τους «ό,τι χωρισμένοι καταστρέψαμε, ενωμένοι θα το διασώσουμε», προσπαθούν, είπε ο κ. Συλικιώτης, να διασώσουν την πολιτιστική κληρονομία και «ταυτόχρονα οικοδομούν ένα ειρηνικό μέλλον για ολόκληρο τον Κυπριακό λαό σε μια επανενωμένη Κύπρο».
Ο κ. Συλικιώτης τόνισε πως Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι πρέπει να αγωνιστούν μαζί για λύση του Κυπριακού προβλήματος στη βάση της Δικοινοτικής Διζωνικής Ομοσπονδίας, με μία και αδιαίρετη κυριαρχία, μία διεθνή προσωπικότητα και μία ιθαγένεια, που θα σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες όλων των Κυπρίων.
Ο κ. Χατζηγεωργίου αναφέρθηκε και στις εν εξελίξει συνομιλίες για το Κυπριακό, λέγοντας ότι έχουν προοπτικές, αλλά υπάρχουν και δυσκολίες, και σημείωσε ότι η λύση θα αφορά κυρίως τις γενιές που έρχονται. Κάλεσε τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων να είναι προσηλωμένοι, καθώς , όπως είπε, «παιχνίδια δεν σηκώνει πλέον αυτή η υπόθεση». Πρέπει να αποδώσουμε στους Κυπρίους που έρχονται μια πατρίδα που τους αξίζει, κατέληξε ο κ. Χατζηγεωργίου.
Σύντομες παρεμβάσεις σχετικά με το έργο και τη δράση των βραβευθέντων έκαναν, επίσης, οι ευρωβουλευτές Λευτέρης Χριστοφόρου (EPP), Κώστας Μαυρίδης (S&D) και Δημήτρης Παπαδάκης (S&D), αναδεικνύοντας ο καθένας από τη δική του σκοπιά τη σημασία της πολιτότητας για την Κύπρο και την ΕΕ γενικότερα.
Στη συνέχεια και κάτω από θερμά χειροκροτήματα, πήραν τον λόγο οι δύο βραβευθέντες.
Ο Αλί Τουνζάι είπε ότι όλα τα μέλη της Τεχνικής Επιτροπής για τη Διάσωση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς έμαθαν από το 2008 να δουλεύουν ως σύνολο, και μέσα από τις δυσκολίες που προέκυπταν να κατανοούν καλύτερα ο ένας τον άλλο. Εξηγώντας ότι όλοι οι Κύπριοι μοιράζονται τον ίδιο πολιτισμό είπε: «Τόσο τα τζαμιά, όσο και οι εκκλησίες είναι δικές μας. Τόσο ο Απόστολος Ανδρέας, όσο και το Χαλά Σουλτάν Τεκκέ είναι δικά μας. Με λίγα λόγια όλα τα πολιτιστικά μνημεία στο νησί αποτελούν την κοινή κληρονομιά μας και τον κοινό μας πλούτο».
Με τον Τάκη Χατζηδημητρίου, προσέθεσε ο Αλί Τουνζάι, «αναστηλώνουμε την πεποίθηση και την πίστη ότι μαζί μπορούμε, εκπέμπουμε τη δυνατότητα της συνεννόησης και καταφέρνουμε μέσα από πολλές δυσκολίες να βρίσκουμε κοινή γλώσσα και να αγωνιζόμαστε».
Ο Τάκης Χατζηδημητρίου τόνισε ότι πολιτισμός δεν σημαίνει μόνο μνημεία, αλλά ταυτόχρονα προσθέτει γνώση, ενεργοποιεί ιδέες, κινητοποιεί το συναίσθημα κι ανοίγει τις καρδιές των ανθρώπων, «πέρα και πάνω από διαχωριστικά τείχη, ναρκοπέδια και συρματοπλέγματα». Απέρριψε την άποψη που υποστηρίζουν με τις Δικοινοτικές Επιτροπές, που έχουν να κάνουν με τον πολιτισμό, γίνεται εκμετάλλευσή του για να χειραγωγηθεί ο λαός προς τη λύση του Κυπριακού. «Η λύση έχει τη δική της κουλτούρα και προσβλέπει σ` ένα διαφορετικό μέλλον», επισήμανε ο Τάκης Χατζηδημητρίου και αναφέρθηκε στην παράσταση του «Ιππόλυτου» στην κατεχόμενη Σαλαμίνα και στη συναυλία Φαραντούρη-Λιβανελί στη «νεκρή» ζώνη, που -όπως είπε- «ένωσαν τον λαό».
Ο καημός της Κύπρου κυκλοφορεί αβάσταχτος μέσα σε Εληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, ανέφερε ο κ. Χατζηδημητρίου και συγκίνησε το ακροατήριο με δύο περιστατικά που έζησε.
«Η Μαρούλα ζήτησε να φέρουν χώμα από το περβόλι της στου Μόρφου για να ρίξουν στον τάφο της, και ο Χασάν, ο θείος τού Ερντογάν από τον Άγιο Θεόδωρο της Τυλληριάς, ζητούσε επίμονα από τον ανεψιό του να τον θάψει στο χωριό του. Του είπε:
– Θείε δε γίνεται. Είναι αδύνατο, πώς θα σε πάρουμε, πού θα σε βάλουμε; Κι’ ο Χασάν του είπε:
– Εν τάξει. Να πάρετε τα παπούτσια μου.
Αν βρεθείτε στον δρόμο προς τον Πύργο της Τηλλυριάς, περάστε από τον Άγιο Θόδωρο, και αν δείτε σ’ έναν γκρεμισμένο τοίχο να κρέμεται ένα ζευγάρι παπούτσια, να ξέρετε ότι αυτά είναι του θείου του Ερντογάν, που τάφηκε μακριά από το χωριό του», κατέληξε ο Τάκης Χατζηδημητρίου.
Στην τελετή παρέστησαν μεταξύ άλλων ο πρόεδρος της Βουλής Γιαννάκης Ομήρου, οι πρώην πρόεδροι της Κυπριακής Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας και Γιώργος Βασιλείου, η τέως Ευρωπαία Επίτροπος Ανδρούλλα Βασιλείου, ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου, ο αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος Βίκτωρας Παπαδόπουλος, πρέσβεις και αξιωματούχοι των Ηνωμένων Εθνών, μέλη της Τεχνικής Επιτροπής για τη Διάσωση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς και πολλοί Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι.
