Οι πρώτες εκτιμήσεις των οικονομικών συνεπειών του σεισμού και του τσουνάμι που έπληξαν την Ιαπωνία αρχίζουν πλέον να έρχονται στην επιφάνεια.

Ο Χιρομίτσι Σιρακάουα, επικεφαλής οικονομολόγος της Credit Suisse για την Ιαπωνία, ανέφερε σε σημείωμά του προς τους πελάτες του χρηματοοικονομικού οργανισμού ότι οι ζημιές αναμένεται να φθάσουν τα 14-15 τρισ. γιεν (171-183 δισ. ευρώ, 123-131 δισ. ευρώ) μόνο στην περιοχή η οποία επλήγη από το σεισμό και τα σεισμικά κύματα.

Ακόμα και αυτή η εκτίμηση τοποθετεί το κόστος πάνω από εκείνο του σεισμού του Κόμπε το 1995 ο οποίος είχε στοιχίσει τη ζωή 6.000 ανθρώπων.

Ο σεισμός ανάγκασε πολλές εταιρίες να αναστείλουν την παραγωγή τους και οι μετοχές αρκετών από τις μεγαλύτερες ιαπωνικές εταιρίες σημείωσαν μεγάλη πτώση σήμερα, με εκείνη της αυτοκινητοβιομηχανίας Toyota Corp να πέφτει 8%. Οι μετοχές εταιριών εισηγμένων στην Αυστραλία που δραστηριοποιούνται στην εξόρυξη ουρανίου σημείωσαν επίσης απότομη πτώση.

«Όταν μιλάμε για φυσικές καταστροφές, τείνουμε να βλέπουμε αρχικά μια απότομη πτώση στην παραγωγή. . . κατόπιν τείνουμε να έχουμε μια ανάνηψη σχήματος V. Όμως αρχικά όλοι υποτιμούν τη ζημιά», δήλωσε η Μικάλα Μάρκουσεν, επικεφαλής του τομέα παγκόσμιας οικονομίας στη Societe Generale.

Η εταιρία αποτίμησης κινδύνων AIR Worldwide ανέφερε ότι οι ζημίες των ασφαλιστικών και αντασφαλιστικών εταιριών από το σεισμό ενδέχεται να πλησιάσουν τα 35 δισ. δολάρια (25 δισ. ευρώ).

Οι πολυεθνικές εταιρίες – από κατασκευάστριες ημιαγωγών ως ναυπηγεία – αντιμετωπίζουν διακοπή των δραστηριοτήτων τους καθώς σεισμός και τσουνάμι κατέστρεψαν ζωτικής σημασίας υποδομές, προκάλεσαν ζημιές σε λιμάνια και έθεσαν εκτός λειτουργίας εργοστάσια που παράγουν τα πάντα, από προϊόντα τεχνολογίας ως ατσάλι.

Η Τράπεζα της Ιαπωνίας (κεντρική τράπεζα) προσέφερε 15 τρισ. γιεν (183 δισ. δολάρια, 130 δισ. ευρώ) πιστώσεις στο τραπεζικό σύστημα νωρίτερα σήμερα για να εξομαλύνει τις αναταράξεις στις αγορές. Ο υπουργός Οικονομικών Γιοσισίκο Νόντα είπε ότι οι αρχές παρακολουθούν στενά την πορεία του νομίσματος καθώς η ισοτιμία του γιεν αρχικά σημείωσε αλματώδη αύξηση λόγω των αναμενόμενων αποζημιώσεων από ασφαλιστικές εταιρίες και άλλους. Η πορεία του νομίσματος αντιστράφηκε αργότερα μέσα στην ημέρα.

Οι μετοχές των Ευρωπαϊκών ασφαλιστικών εταιριών σημείωσαν απότομη πτώση σήμερα, καθώς οι ζημιές από το σεισμό και το τσουνάμι χαρακτηρίζονται από τις “ακριβότερες” στην ιστορία για τον τομέα. Ο δείκτης μετοχών του ευρωπαϊκού ασφαλιστικού τομέα Stoxx 600 κατέγραφε μείωση 2% στις 09:00 GMT (11:00 ώρα Ελλάδας). Οι μετοχές των αντασφαλιστικών εταιριών Munich Re, Swiss Re and Hannover Re σημείωναν τη μεγαλύτερη πτώση, μεταξύ 4,5% και 5,5%.

Η εταιρία αποτίμησης κινδύνων AIR Worldwide ανέφερε ότι οι εκτιμήσεις της για το ύψος των ζημιών δεν συμπεριλαμβάνουν αυτές από το τσουνάμι. Η καταστροφή ενδέχεται να αποδειχθεί η πιο ζημιογόνα στην ιστορία μετά από εκείνη που προκάλεσε ο τυφώνας Κατρίνα, σε αποπληθωρισμένες τιμές.

Ο σεισμός ήταν από τους ισχυρότερους στην ιστορία της Ιαπωνίας. Ξεπέρασε εκείνον της 1ης Σεπτεμβρίου του 1923, που είχε μέγεθος 7,9 βαθμών και κόστισε τη ζωή 140.000 στην περιοχή του Τόκιο.

«Δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε ποιες θα είναι οι συνέπειες. Η κατάσταση στο πεδίο μεταβάλλεται. Θα χρειαστεί κάποιος χρόνος πριν να μπορέσουμε να διατυπώσουμε μια εκτίμηση για τις ζημιές», είπε ο Ρολφ Τάνερ, εκπρόσωπος της Swiss Re.

Ωστόσο ασφαλιστικές κι αντασφαλιστικές εταιρίες ανέφεραν ότι αναμένουν η Ιαπωνική κυβέρνηση θα απορροφήσει το κόστος από τις οφειλόμενες στο σεισμό και στο τσουνάμι ζημιές στα πυρηνικά εργοστάσια στη Φουκουσίμα.

Η Chaucer (της Lloyd’s του Λονδίνου), μια από τις μεγαλύτερες ασφαλιστικές εταιρίες στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι ο Νόμος Περί Πυρηνικών της Ιαπωνίας ο οποίος εγκρίθηκε το 1961 απαλλάσσει τις εταιρίες που διαθέτουν πυρηνικά εργοστάσια από κάθε ευθύνη σε περίπτωση ζημιών από μεγάλες φυσικές καταστροφές. “Αναμένεται ότι οι συνέπειες (. . .) στα Ιαπωνικά πυρηνικά ηλεκτροπαραγωγικά εργοστάσια δεν θα πλήξουν σημαντικά την ιδιωτική ασφαλιστική βιομηχανία”, ανέφερε η Munich Re.

Οι ζημιές της ασφαλιστικής βιομηχανίας από το σεισμό του 1995 στο Κόμπε ανήλθαν σε περίπου 3 δισ., ποσό πολύ μικρό συγκρινόμενο με τις συνολικές ζημιές, που ξεπέρασαν τα 100 δισ. Ο Τζέιμς Σακ της Jefferies International ανέφερε ότι ο σεισμός της Παρασκευής αναμένεται να προκαλέσει ζημιές μεταξύ 10 και 20 δισ. δολαρίων για ασφαλιστικές εταιρίες εκτός Ιαπωνίας.

Πολλές χώρες της ΕΕ «ανησυχούν» για τις οικονομικές συνέπειες του σεισμού και του τσουνάμι που έπληξε την Ιαπωνία, δήλωσαν από τις Βρυξέλλες Ευρωπαίοι πολιτικοί. «Η Ιαπωνία θα έχει συνέπειες στην παγκόσμια οικονομία», καθώς «είναι η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου», δήλωσε η ισπανίδα υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών Ελένα Σαλγάδο. «Ασφαλώς θα το συζητήσουμε σήμερα», πρόσθεσε ο γερμανός ομόλογός της Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, εξηγώντας ότι «θα εξετάσουμε τις συνέπειες που (ο σεισμός) θα έχει για την παγκόσμια οικονομία και τις αγορές».