Ένα βράδυ Τρίτης στις αρχές του 2022, πλήθος κόσμου μαζεύτηκε στη μεγαλύτερη αίθουσα εκδηλώσεων της Τάλσα στην Οκλαχόμα, για να ακούσει την ομιλία της «βασίλισσας του Airbnb».
Μετά την πανδημία, με τα ταξίδια σε έξαρση ξανά (και πριν από την εκτίναξη του πληθωρισμού), οι κρατήσεις στην πλατφόρμα Airbnb είχαν εμφανίσει ραγδαία άνοδο. Για τους μέσους επενδυτές, τα ποσά που προέκυπταν ήταν άκρως ελκυστικά.
Στην Τάλσα (είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη στην Οκλαχόμα και η 48η μεγαλύτερη πόλη των ΗΠΑ) μπορούσες να αγοράσεις ένα σπίτι για λιγότερο από 75.000 δολάρια και να το νοικιάσεις για 117 δολάρια τη βραδιά. Αν κάποιος είχε κρατήσεις για τα τρία τέταρτα κάθε μήνα, όπως ήταν ο μέσος όρος κρατήσεων για τους οικοδεσπότες εκείνη την εποχή, θα μπορούσε να βγάλει μέχρι και 30.000 δολάρια τον χρόνο.
Η συγκεκριμένη πόλη διένυε μια περίοδο χρυσοφόρου «οργασμού» στις ενοικιάσεις και η Ντάνι Γουίντελ ήταν η αυτοαποκαλούμενη «βασίλισσα του Airbnb» στην πόλη, αναφέρει το «Business Insider».
Ξεκίνησε ως επενδύτρια σε ακίνητα και εξελίχθηκε σε διαχειρίστρια ακινήτων Airbnb. Η Γουίντελ ισχυρίζεται, σύμφωνα με το δημοσίευμα, ότι έφθανε συνολικά τις 100 καταχωρίσεις σπιτιών (listings) προς ενοικίαση στην πλατφόρμα, περισσότερες από οποιονδήποτε άλλον στην Τάλσα.
Μάλιστα, με βάση τα στοιχεία από τις φορολογικές δηλώσεις, η εταιρεία της, Widell Renovations, έβγαζε πάνω από 1 εκατομμύριο δολάρια σε ετήσιες κρατήσεις.
Η ίδια ήταν ενεργό μέλος στο Facebook, όπου μοίραζε συμβουλές σε ομάδες βραχυχρόνιας μίσθωσης και πρόσφερε τις υπηρεσίες της για να μετατρέψει τα σπίτια σε «μηχανές μετρητών». Υποσχόταν να δώσει στα ακίνητα την εμφάνιση ενός μπουτίκ ξενοδοχείου, να αναλάβει εξ ολοκλήρου τους επισκέπτες και να διασφαλίσει ότι υπήρχαν φρέσκα σεντόνια και άφθονο χαρτί υγείας.
Οι κάτοικοι της περιοχής που είχαν ακίνητα προς ενοικίαση ανυπομονούσαν να της αναθέσουν τη διαχείριση των Airbnb τους. «Εκείνη την εποχή, η αίσθηση ήταν ότι, αν δεν ήσουν ήδη στις βραχυπρόθεσμες ενοικιάσεις, ήταν πολύ αργά», περιγράφει στο «Business Insider», η Κάθι Πόρτλεϊ, πρόεδρος της Ένωσης Επενδυτών Ακινήτων της περιοχής.
Για τη Γουίντελ, όμως, ήταν ήδη πολύ αργά.
Μέσα σε έναν χρόνο, η αυτοκρατορία της στο Airbnb είχε καταρρεύσει. Οι οικοδεσπότες δεν έπαιρναν τα ενοίκιά τους. Οι υπάλληλοι δεν πληρώνονταν. Και οι τράπεζες δεν άργησαν να της χτυπήσουν την πόρτα. Μαζί με όλα αυτά κατέρρευσε και ο γάμος της.
Η ξαφνική αποκαθήλωση και το σύνολο των κατηγοριών που τη συνόδευσαν αποτελούν μια προειδοποιητική ιστορία για το τι συμβαίνει όταν κανείς εμπιστεύεται υπερβολικά μια ευμετάβλητη αγορά, έναν μη δοκιμασμένο γκουρού και φυσικά την παγίδα που κρύβει το «εύκολο χρήμα», όπως σχολιάζει το δημοσίευμα.
Η περίοδος βασιλείας της Γουίντελ είχε τελειώσει και οι «υπήκοοί» της έμειναν πίσω, για να μαζέψουν ό,τι απέμεινε.
Το turn around στόρι της Airbnb μετά την πανδημία
Τους πρώτους μήνες του 2020, καθώς ο κόσμος κλεινόταν στα σπίτια του, λόγω των περιορισμών της πανδημίας, η Airbnb είδε μία απότομη βουτιά σχεδόν κατά 80% των δραστηριοτήτων της, απέλυσε 1.900 υπαλλήλους και η αποτίμησή της υποχώρησε από τα 31 δισ. στα 18 δισ. δολάρια. Ορισμένοι αναλυτές εκτιμούσαν εκείνη την περίοδο ότι η πανδημία μπορεί να έχει απομακρύνει οριστικά τους ταξιδιώτες από την ιδέα της κοινής χρήσης σπιτιού.
Κάτι που δεν επαληθεύτηκε, αφού, καθώς τα λοκντάουν έπαψαν να ισχύουν και η απομακρυσμένη εργασία έγινε η νέα πραγματικότητα, οι Αμερικανοί έδειξαν μια πρωτοφανή επιθυμία να ταξιδέψουν – με την προϋπόθεση ότι αυτό θα μπορούσε να γίνει κρατώντας ασφαλείς αποστάσεις. Πολλοί βρήκαν τον χώρο και την ασφάλεια που αναζητούσαν στο Airbnb.
Η Τάλσα, μια πόλη 400.000 κατοίκων, γνωστή ως η «πετρελαϊκή πρωτεύουσα του κόσμου», φαινόταν να αποτελεί πρόσφορο έδαφος για την Airbnb. Η πόλη, με το Art Deco κέντρο της και τα ευρύχωρα διαμερίσματά της, ήταν ήδη προορισμός για αγοραστές κατοικιών που αναζητούσαν προσιτή τιμή, μια ζωντανή καλλιτεχνική σκηνή και εύκολη πρόσβαση σε υπαίθριες δραστηριότητες. Επιπλέον, η Τάλσα αποτελούσε πόλο έλξης για εξ αποστάσεως εργασία, προσφέροντας 10.000 δολάρια σε όποιον ήταν πρόθυμος να μετακομίσει στην πόλη. Οι έξυπνοι επενδυτές έβγαζαν μεγάλα κέρδη αγοράζοντας σπίτια και μεταπωλώντας τα.
Η σχέση της Γουίντελ με την αγορά ακινήτων
Η Γουίντελ άρχισε να επενδύει στον κλάδο, τη στιγμή της εκρηκτικής ανόδου. Η πρώην λογίστρια που αποφοίτησε από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Οκλαχόμα, βρέθηκε το 2017 στο εξώφυλλο του περιοδικού «Tulsa People», επιδεικνύοντας το σπίτι της στο Brady Heights μαζί με τον σύζυγό της. Το αγόρασαν αφού είχαν μεταπωλήσει ένα άλλο σπίτι στον ίδιο δρόμο, και η Γουίντελ είχε ξοδέψει εκατοντάδες ώρες «διασώζοντας κάθε κομμάτι της αρχικής κατασκευής», ενώ παράλληλα το εμπλούτισε με «λειτουργικά στοιχεία του 21ου αιώνα».
Η Γουίντελ άρχισε να διοχετεύει την τεχνογνωσία της από την αγοραπωλησία σπιτιών στη διαχείριση βραχυχρόνιων μισθώσεων. Έναντι αμοιβής μερικών χιλιάδων δολαρίων, δημιουργούσε το τέλειο κατάλυμα για Airbnb. Με μερίδιο 25%, διαχειριζόταν τα πάντα, από την κράτηση μέχρι την εξυπηρέτηση τηλεφωνημάτων από επισκέπτες που μπορούσαν να απευθυνθούν σε εκείνη για τα πάντα.
Η προσωνυμία «βασίλισσα του Airbnb» («Queen of Airbnb»), που ξεκίνησε από το όνομα του λογαριασμού της Γουίντελ στην Airbnb, βοήθησε στη δημιουργία μιας αίσθησης… παντοδυναμίας.
Όλα έδειχναν να πηγαίνουν καλά για τη Γουίντελ. Ήταν μέλος της λέσχης Summit Club -της μοναδικής ιδιωτικής κοινωνικής λέσχης του κέντρου της Τάλσα- που βρίσκεται στην κορυφή του Bank of America Center, με πανοραμική θέα στον ποταμό Αρκάνσας. Συναναστρεφόταν με την τοπική ελίτ και ισχυριζόταν ότι είχε τις περισσότερες καταχωρίσεις Airbnb από οποιονδήποτε άλλον. Έκοψε τα μαλλιά της κοντά και, προς ενόχληση του συζύγου της, άλλαξε το συντηρητικό της στιλ με μεγάλα γυαλιά ηλίου και πιο «φανταχτερό» στιλ.
Τον Μάιο του 2022, η αγορά Airbnb στην Τάλσα είχε απογειωθεί. Εκείνο τον μήνα, περίπου 50.000 οπαδοί του γκολφ κατέβηκαν στην πόλη για το πρωτάθλημα PGA. Τα ενοίκια μέσω Airbnb έφταναν μέχρι και τα 1.000 δολάρια τη βραδιά, με αποτέλεσμα η Widell Renovations να βγάλει 166.000 δολάρια από την Airbnb μόνο σε έναν μήνα.
Σε ολόκληρη τη χώρα, η ζήτηση μέσω Airbnb εξακολουθούσε να αυξάνεται, αλλά καθώς όλο και περισσότεροι καταχωρούσαν τα σπίτια τους στην εταιρεία, το μέσο ποσοστό πληρότητας έπεσε στο 55%. Ένας διαχειριστής ακινήτων της περιοχής διαισθάνθηκε ότι η αγορά μπορεί να οδεύει σε.. υπερθέρμανση. «Η Τάλσα σκαρφάλωσε από τις 600 στις 1.500 καταχωρίσεις σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα», δήλωσε.
Η Γουίντελ, αντίθετα, δεν έδειξε σημάδια επιβράδυνσης – ακόμα και όταν τα έσοδα από τις ενοικιάσεις Airbnb άρχισαν να λιγοστεύουν.
Η αρχή της πτώσης
Οι επενδυτές που είχαν δώσει στη Γούιντελ τη διαχείριση των ακινήτων τους άρχισαν να γίνονται καχύποπτοι.
Η Μάλορι Μάσεϊ, είχε δώσει εννέα από τα ακίνητά της στη Γουίντελ το φθινόπωρο του 2021 για να τα καταχωρίσει ως Airbnb. Το μεγαλύτερο, ένα σπίτι πέντε υπνοδωματίων, διαφημιζόταν στα 249 δολάρια ανά διανυκτέρευση. Τότε, η Μάσεϊ άρχισε να παρατηρεί ότι οι κρατήσεις εξαφανίζονταν μυστηριωδώς από το ημερολόγιο φιλοξενίας της Airbnb. Άρχισε να εξετάζει τα αρχεία καταγραφής των μηνυμάτων μεταξύ της Γουίντελ και των υποψήφιων ενοικιαστών και ξαφνιάστηκε από αυτό που βρήκε. Η Γουίντελ πρόσφερε «αναβαθμίσεις» σε άλλα ακίνητα, κατευθύνοντας ουσιαστικά τους ενοικιαστές μακριά από τα σπίτια της Μάσεϊ σε άλλα που διαχειριζόταν, σύμφωνα με τη μήνυση που κατέθεσε η Μάσεϊ το 2022.
Άλλοι συνεργάτες την κατηγορούσαν επίσης ότι τους έκλεβε. Το δεξί της χέρι, η Ρενέ Μπρουμέτ, άρχισε να δέχεται ανησυχητικά τηλεφωνήματα από επενδυτές. «Έχουμε ένα Airbnb εδώ και δύο μήνες και η Ντάνι δεν μας έχει πληρώσει τίποτα», θυμάται η Μπρουμέτ.
Σύμφωνα με όσους ήταν κοντά της, η Γουίντελ φαινόταν να μετατοπίζει την εστίασή της από τις ενοικιάσεις Airbnb στην επιχείρηση διακόσμησης/ανακαίνισης σπιτιών. Ξόδευε αφειδώς σε έπιπλα, γεμίζοντας την αποθήκη της με ακριβά κομμάτια. «Οι δαπάνες έγιναν υπερβολικές», δήλωσε η Μπρουμέτ. «Αυτή ήταν μόνο η αρχή του τέλους της».
Τον Δεκέμβριο του 2022, το προσωπικό ήρθε αντιμέτωπο με τη «βασίλισσα» και δεν ήταν λίγοι εκείνη που παραιτήθηκαν. Καθώς η επιχείρησή της διαλυόταν, η Γουίντελ έλαβε μέτρα για να στηρίξει την παραπαίουσα επιχείρησή της. Προσέγγισε μία πρώην υπάλληλό της, που είχε πάει να δουλέψει για έναν αντίπαλο μάνατζερ της περιοχής, και της πρόσφερε έναν ολοκληρωμένο ρόλο ως υπεύθυνη επιχειρήσεων. Αφού κοίταξε τον λογαριασμό της «βασίλισσας» στο Instagram, συμφώνησε να επιστρέψει. Τα προβλήματα δεν άργησαν να φανούν. Η συμπεριφορά της Γουίντελ γινόταν όλο και πιο αλλοπρόσαλλη. «Φαινόταν απασχολημένη με την ανανέωση των όρκων της με τον σύζυγό της, Γουίλ, αντί να φροντίζει την επιχείρηση», λέει η ίδια στο «Business Insider».
Όσο και να προσπάθησε όμως να σώσει τον γάμο της, στις 3 Φεβρουαρίου ο σύζυγος της Γουίντελ κατέθεσε αίτηση διαζυγίου.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων έξι μηνών, υποστήριξε ο Γουίλ, η σύζυγός του είχε πάρει δάνεια ύψους 500.000 δολαρίων και είχε συσσωρεύσει χρέος 350.000 δολαρίων σε πιστωτικές κάρτες, πολλά από αυτά εν αγνοία του. Ο γάμος είχε αρχίσει να χαλάει από καιρό. Η Γουίντελ εργαζόταν όλη την ώρα. «Μου έλεγε, δεν χρειάζεται να κοιμηθώ. Νιώθω τόση ενέργεια όλη την ώρα. Θέλω μόνο να δουλεύω», θυμάται ο Γουίλ. Τον Ιανουάριο ο ίδιος συνυπέγραψε ένα δάνειο 100.000 δολαρίων έναντι του ακινήτου τους υπό τον όρο ότι η Γουίντελ θα άρχιζε να επιστρέφει στο σπίτι εγκαίρως για το δείπνο και θα συμφωνούσε να επισκεφθεί έναν ειδικό ψυχικής υγείας.
Τελικά, πολλοί άλλοι κατήγγειλαν ότι η Γουίντελ είχε βγάλει πιστωτικές κάρτες στο όνομά τους και είχε δημιουργήσει λογαριασμούς, μερικοί από τους οποίους έφταναν τα 6.000 δολάρια. Έβγαζε κάρτες ακόμα και σε νεκρούς. «Μέχρι τον Δεκέμβριο, οι ιδιοκτήτες ήταν πολύ δυσαρεστημένοι. Τον Ιανουάριο, υπήρχαν απειλές για μηνύσεις. Και τον Φεβρουάριο, η Γουίντελ έφυγε κρυφά από την Τάλσα, παίρνοντας μαζί της ό,τι μπορούσε.
Το ηθικό δίδαγμα
Η θεαματική πτώση της «βασίλισσας του Airbnb στην Τάλσα» δεν μείωσε το πάθος της πόλης για βραχυχρόνιες μισθώσεις και οι περισσότεροι υπάλληλοί της βρήκαν άλλη δουλειά, σε ορισμένες περιπτώσεις με τους παλιούς αντιπάλους της Γουίντελ.
Αλλά αυτό που συνέβη με τη Γούιντελ αποτέλε ένα δυνατό καμπανάκι κινδύνου.
Ο κύκλος ανόδου και πτώσης του Airbnb έχει τρομάξει κάποιους «αφελείς, πρωτοεμφανιζόμενους στον χώρο», λέει η καθηγήτρια χρηματοοικονομικών ακινήτων στο Πανεπιστήμιο της Τάλσα. «Ακούς ιστορίες για ανθρώπους που πέρασαν δύσκολα, αντί να ακούς μόνο τις ιστορίες επιτυχίας όταν η αγορά ήταν στο απόγειό της».
Οι ειδικοί που παρακολουθούν την εθνική αγορά βραχυχρόνιων μισθώσεων πιστεύουν τώρα ότι η έκρηξη της μετά COVID εποχής ήταν ένα γεγονός που συνέβη μία και μοναδική φορά. «Δεν περιμένουμε ότι οι βραχυχρόνιες μισθώσεις θα δουν ποτέ ξανά τόσο υψηλές πληρότητες, εκτός αν υπάρξει άλλη πανδημία», δήλωσε οικονομολόγος της AirDNA, που παρακολουθεί την απόδοση και την τιμολόγηση 10 εκατομμυρίων ενοικιαζόμενων δωματίων.
«Σε εθνικό επίπεδο, τα έσοδα ανά καταχώριση μειώθηκαν κατά 6,6% πέρυσι και η αγορά επανέρχεται σε μια πιο σταθερή κατάσταση – η οποία δεν θα είναι τόσο προσοδοφόρα όσο η αγορά που προέκυψε κατά τη διάρκεια μιας ιστορικής ανωμαλίας. Αλλά αυτό δεν θα σταματήσει τους ανθρώπους να προσπαθούν να μετατρέψουν το ακίνητό τους σε παράλληλη δραστηριότητα», σημειώνει χαρακτηριστικά ο οικονομολόγος.
Όσο για τη Γουίντελ, δεν εμφανίστηκε στο δικαστήριο πολλές φορές – ούτε καν έχει εξηγήσει ακριβώς τι συνέβη. Ο πρώην σύζυγός της και η συνεργάτιδά της έχουν λάβει περιοριστικά μέτρα εναντίον της. Ταυτόχρονα όσοι πίστεψαν και επένδυσαν στη Γουίντελ κατέληξαν να πληρώσουν ένα υψηλό τίμημα. Το δεξί της χέρι δήλωσε ότι της χρωστάει 8.200 δολάρια και ότι απέφυγε την τελευταία στιγμή την έξωση από το σπίτι της.