Έργα και ημέρες των «τσάρων» της οικονομίας

Οι Έλληνες που κάθισαν στην ηλεκτρική καρέκλα από το 1974 μέχρι σήμερα

07·02·2015 02:49

Πολλοί ήταν οι «σοφοί» που πέρασαν από την ηλεκτρική καρέκλα του υπουργείου Οικονομικών μετά την μεταπολίτευση. Άλλοι άφησαν χρέη με ονοματεπώνυμο, λίγοι ήλθαν και απήλθαν αλώβητοι, δύο παρέμειναν για μεγάλο χρονικό διάστημα και αρκετοί κράτησαν για λίγο την θέση τους. Σίγουρα όμως, στον έκτο όροφο του κτιρίου του Συντάγματος «κλείδωσαν» οι πιο κρίσιμες για την χώρα αποφάσεις και έκλεισαν συμφωνίες που στιγμάτισαν ολόκληρες γενιές…

Συνολικά, μέχρι και σήμερα 30 πρόσωπα έχουν αναδειχθεί τσάροι της ελληνικής οικονομίας. Από τον Γιάγκο Πεσμαζόγλου μέχρι τον Γιάννη Βαρουφάκη, είτε έφεραν φιλολαϊκές πολιτικές είτε ήταν τεχνοκράτες, είδαν τις καριέρες τους να γκρεμοτσακίζονται, δεν ξαναεκλέχτηκαν βουλευτές, έγιναν από τα πιο μισητά πρόσωπα της Ελλάδας και χαρακτηρίστηκαν πολλάκις ως «αφερέγγυοι» και «ανάξιοι».

Ο Γιάγκος Πεσμαζόγλου (26 Ιουλίου 1974 – 9 Οκτωβρίου 1974), εκ των βασικών διαπραγματευτών της σύνδεσης της χώρας μας με την ΕΟΚ, είχε διατελέσει υπουργός Εθνικής Οικονομίας στην πρώτη μεταπολιτευτική κυβέρνηση εθνικής ενότητας του Κωνσταντίνου Καραμανλή το 1974. Η πολιτική του πορεία συνεχίστηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με το Κόμμα Δημοκρατικού Σοσιαλισμού. Αποχώρησε το 1984 από το κόμμα και εκλέχτηκε βουλευτής το 1985 ως ανεξάρτητος στο ψηφοδέλτιο της Νέας Δημοκρατίας.

Ο Μανόλης Δρεττάκης (21 Οκτωβρίου 1981 – 28 Ιουνίου 1982) ήταν ο πρώτος υπουργός Οικονομικών του ΠΑΣΟΚ.

Παραιτήθηκε οκτώ μόλις μήνες μετά την ανάληψη του χαρτοφυλακίου του. Όταν έκανε απογραφή, ισχυρίσθηκε ότι ο προκάτοχός του Μιλτιάδης Έβερτ (10 Μαΐου 1980 – 21 Οκτωβρίου 1981) άφησε κρυφά χρέη 250 δισ. δραχμών και ήρθε σε σύγκρουση με τη Νέα Δημοκρατία.

Ο κ. Δρεττάκης ετοίμασε ένα φορολογικό νομοσχέδιο στο οποίο συμπεριελήφθησαν οι πρώτες ιδέες για τις αντικειμενικές αξίες στα ακίνητα κ.λπ. Προβλεπόταν αφορολόγητο 25 εκατομμυρίων και η φορολόγηση γινόταν κλιμακωτά με αυξανόμενους συντελεστές, ανάλογα με το ύψος της περιουσίας. Το νομοσχέδιο ψηφίσθηκε πανηγυρικά τον Μάιο του 1982, όμως λίγο αργότερα ο Ανδρέας Παπανδρέου τροποποίησε τον νόμο και όρισε ότι δήλωση υπαγωγής στη φορολογία ακίνητης περιουσίας θα κάνει προαιρετικά όποιος εκτιμά ότι η αξία της υπερβαίνει τα όρια του νόμου… Λίγο αργότερα ο κ. Δρεττάκης παραιτήθηκε και από υπουργός και από βουλευτής.

Ο Γεράσιμος Αρσένης (27 Μαρτίου 1984 – 26 Ιουλίου 1985) μπήκε στην κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το 1982. Διετέλεσε υπουργός Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Εμπορικής Ναυτιλίας, αλλά το 1985 παραιτήθηκε από υπουργός μετά από διαφωνία που είχε με τον Ανδρέα Παπανδρέου σε θέματα οικονομικής πολιτικής και υπουργός Εθνικής Οικονομίας ανέλαβε ο Κώστας Σημίτης, από όπου και άρχισε την πορεία του προς την πρωθυπουργία.

Ο Δημήτρης Τσοβόλας παρέμεινε επί οκτώ ολόκληρα χρόνια στο υπουργείο Οικονομικών κατά την πρώτη οκταετία της κυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου, ως υφυπουργός (1981-1984), αναπληρωτής υπουργός (1984-1985) και υπουργός την περίοδο 1985-1989). Έμεινε στην ιστορία όχι μόνο λόγω της περίφημης φράσης του Ανδρέα Παπανδρέου στην προεκλογική συγκέντρωση του Ιουνίου ’89 στο Περιστέρι «Τσοβόλα δώσ’ τα όλα», αλλά και για τις φιλολαϊκές πολιτικές που εφάρμοσε.

Το όνομά του, ωστόσο, στιγματίστηκε από την εμπλοκή του στο σκάνδαλο Κοσκωτά, κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στο ξεκίνημα της δεκαετίας του 1990. Η απόφαση του Ειδικού Δικαστηρίου εκδόθηκε στις 16 Ιανουαρίου 1992. Στον Δημήτρη Τσοβόλα επεβλήθη ποινή φυλάκισης δυόμιση ετών και τριετή στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων. Τον Οκτώβριο του 1995 αποχώρησε από την ΚΕ του ΠΑΣΟΚ και στις 20 Δεκεμβρίου του ίδιου χρόνου ίδρυσε το Δημοκρατικό Κοινωνικό Κίνημα (ΔΗΚΚΙ). Από το 2004 έχει εγκαταλείψει την πολιτική.

Από την ηλεκτρική καρέκλα του υπουργείου Οικονομικών είχε περάσει για μικρό διάστημα και ο Αντώνης Σαμαράς (2 Ιουλίου 1989 – 12 Οκτωβρίου 1989). Συγκεκριμένα, τον Ιούλιο του 1989 διορίστηκε υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση συνεργασίας της Νέας Δημοκρατίας με τον Συνασπισμό υπό τον πρωθυπουργό Τζαννή Τζαννετάκη.

Από τις ιστορικές φυσιογνωμίες της Καραγιώργη Σερβίας είναι και ο Γιάννης Παλαιοκρασσάς (11 Απριλίου 1990 – 7 Αυγούστου 1992), ο οποίος έγινε στόχος της «17 Νοέμβρη». Την Τρίτη 14 Ιουλίου του 1992, στις 16:00, τηλεπυροδοτούμενη ρουκέτα εκτοξεύεται κατά του υπουργού Οικονομικών στο κέντρο της Αθήνας. Νεκρός ο 22 ετών σπουδαστής Θάνος Αξαρλιάν, που περνούσε από τη συμβολή των οδών Καραγεώργη Σερβίας και Βουλής. Ο υπουργός, η σύζυγος, η κόρη και ο οδηγός του βγήκαν σοκαρισμένοι από το αυτοκίνητο που είχε γίνει στόχος.

Το ρεκόρ κατοχής της ηλεκτρικής καρέκλας του υπουργείου Οικονομικών κατέχει ο Γιάννος Παπαντωνίου (25 Σεπτεμβρίου 1996 – 24 Οκτωβρίου 2001), του οποίου η θητεία ξεπέρασε τα πέντε χρόνια. Το όνομά του συνδέθηκε με το σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου, το «έγκλημα της Σοφοκλέους» όπως έμεινε στην ιστορία, που οδήγησε 1,5 εκατομμύρια επενδυτές να χάσουν τις περιουσίες τους.

Τον Μάρτιο του 2004 υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών, ανέλαβε ο Γιώργος Αλογοσκούφης (10 Μαρτίου 2004 – 19 Σεπτεμβρίου 2007), θέση που διατήρησε μέχρι και τον ανασχηματισμό της 7ης Ιανουαρίου του 2009. Στις εκλογές του Οκτωβρίου του 2009 ο κ. Αλογοσκούφης δεν κατάφερε να επανεκλεγεί και ανακοίνωσε την επιστροφή του στην πανεπιστημιακή δραστηριότητα και την αναστολή κάθε κομματικής του δραστηριότητας. Στην περίοδο 2004-2008, ο Γ. Αλογοσκούφης έδωσε έμφαση στις αποκρατικοποιήσεις στρατηγικού χαρακτήρα, κυρίως στο τραπεζικό σύστημα και τις τηλεπικοινωνίες.

Στα χρόνια του μνημονίου όμως η θέση του υπουργού Οικονομικών έγινε πραγματική ηλεκτρική καρέκλα που έχει φέρει τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου αντιμέτωπο με τη δικαιοσύνη, ενώ ήδη έχει «κάψει» την όποια πολιτική του καριέρα. Ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου (7 Οκτωβρίου 2009 – 17 Ιουνίου 2011) έχει μείνει στην ιστορία ως ο υπουργός Οικονομικών που υπέγραψε το μνημόνιο και εγκλώβισε τη χώρα σε μια κρίση χωρίς τέλος.

Επί των ημερών του οι μισθοί στο δημόσιο τομέα μειώθηκαν κατά 15%, οι συντάξεις κατά 10%, ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων μειώθηκε κατά 10%, οι λειτουργικές και αμυντικές δαπάνες περικόπηκαν, ο ΦΠΑ αυξήθηκε κατά 4 μονάδες και οι Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης αυξήθηκαν κατά 30%, προκαλώντας δυσφορία και οργισμένες αντιδράσεις.

Το Σεπτέμβριο του 2012 δημοσιεύματα έκαναν για πρώτη φορά αναφορά στην περίφημη «λίστα Λαγκάρντ». Σχεδόν 23 χρόνια μετά τη δίκη για το σκάνδαλο Κοσκωτά, θα στηθεί και πάλι στη χώρα μας Ειδικό Δικαστήριο για πρώην υπουργό. Με συντριπτική πλειοψηφία το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο του Αρείου Πάγου έστειλε τον πρώην υπουργό στο εδώλιο του κατηγορουμένου για τους χειρισμούς του στην υπόθεση της λίστας Λαγκάρντ, από την οποία φέρεται πως «εξαφάνισε» τα ονόματα των συγγενικών του προσώπων με καταθέσεις ύψους 1,2 εκατ. ευρώ. Η δίκη του έχει οριστεί για τις 25 Φεβρουαρίου.

Μετά τον κυβερνητικό ανασχηματισμό της 17ης Ιουνίου του 2011, ο Ευάγγελος Βενιζέλος (11 Νοεμβρίου 2011 – 21 Μαρτίου 2012) ανέλαβε το υπουργείο Οικονομικών, σε μία πολύ κρίσιμη περίοδο της ελληνικής κρίσης χρέους. Επί των ημερών του ψηφίστηκε το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής και υπήρξε η συμφωνία της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 21ης Ιουλίου της ίδιας χρονιάς για τη μείωση του ελληνικού χρέους (PSI).

Ο Γιάννης Στουρνάρας (5 Ιουλίου 2012 – 9 Ιουνίου 2014) επελέγη στις 26 Ιουνίου 2012 ως νέος υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση συνεργασίας ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ, μετά την άρνηση του Βασίλη Ράπανου να αναλάβει το πόστο, επικαλούμενος προβλήματα υγείας.

Στα δύο χρόνια υπουργίας του Γιάννη Στουρνάρα, ψηφίστηκαν 43 νόμοι αρμοδιότητας του υπουργείου Οικονομικών, 177 νόμοι αρμοδιότητας άλλων υπουργείων, υπεγράφησαν 124 προεδρικά διατάγματα και 6.449 υπουργικές αποφάσεις, μέσο όρο 9 αποφάσεις την ημέρα. Διεκπεραιώθηκαν επίσης 9.616 υπηρεσιακοί φάκελοι με μέσο όρο 13 φάκελοι ανά ημέρα.

Ο Γιάννης Στουρνάρας εκπροσώπησε την Ελλάδα σε 76 συσκέψεις με τα κλιμάκια της τρόικας, διάρκειας 252 ωρών, σε 46 ταξίδια εντός και εκτός Ελλάδος ως εκπρόσωπος της κυβέρνησης στο Ecofin, ενώ έκανε 204.388 χιλιόμετρα πτήσεων (5 φορές τον γύρο της γης) και παρέστη σε 123 συναντήσεις με αλλοδαπούς αξιωματούχους στο υπουργείο Οικονομικών.

Η μπίλια σήμερα έχει «καθίσει» στον Γιάννη Βαρουφάκη (27 Ιανουαρίου 2015 – σήμερα) μετά την εκλογή του στις 25 Ιανουαρίου με περισσότερους 135.000 σταυρούς στη Β’ Αθηνών, αφού πήρε τη λαϊκή εντολή να επαναδιαπραγματευτεί τους όρους του ελληνικού προγράμματος. Το άστρο του γνωστού οικονομολόγου, που ήρθε στο προσκήνιο τα χρόνια του μνημονίου, έλαμψε από τις πρώτες κιόλας μέρες που ανέλαβε τα καθήκοντά του. Τα αποτελέσματα όμως που θα φέρει θα τα κρίνει η ιστορία…