Η συνάντηση της Πεντέλης που «γέννησε» το ελληνικό αντάρτικο πόλης

Τόπος συνάντησης είχε οριστεί ένα απομονωμένο σπίτι στην Πεντέλη. Ήταν Φθινόπωρο του 1974. Η Ελλάδα μόλις είχε βγει από τον «γύψο». Η ατμόσφαιρα «σκοτεινή». Όπως αρμόζει σε μια νύχτα στο τέλος της οποία θα «γεννηθούν» δυο από τις σημαντικότερες ένοπλες οργανώσεις που έδρασαν ποτέ στη χώρα. Οι άνθρωποι που συμμετέχουν σε αυτή τη συνάντηση είναι λίγο-πολύ γνωστοί μεταξύ τους. Υπάρχουν και κάποιοι, όμως, που επιλέγουν να κρύψουν τα πρόσωπά τους. Φοράνε κουκούλες για να μην αναγνωριστούν από τους υπόλοιπους. Η κουβέντα για το ποιοι αποτελούσαν τους αρχικούς πυρήνες που δημιούργησαν την «17Ν» (αλλά και δευτερευόντως τον «ΕΛΑ») άνοιξε και πάλι τις τελευταίες ημέρες μετά την επιστολή του Αλέξανδρου Γιωτόπουλου στην εφημερίδα «Έθνος». Ο ίδιος εξακολουθεί ακόμα και σήμερα, 14 χρόνια μετά από εκείνο το καλοκαίρι του 2002, να αρνείται κάθε σχέση με την οργάνωση και δηλώνει πως έμαθε για τα οκτώ ασύλληπτα άτομα από έρευνα που κάνει εντός της φυλακής.

Η αντιτρομοκρατική, ωστόσο, συνεχίζει να τον θεωρεί ως τον αρχηγό της «17Ν» και τον τοποθετεί, μάλιστα, ανάμεσα στους σκληροπυρηνικούς εκείνης της συνάντησης στην Πεντέλη.

Η συνάντηση της Πεντέλης και η κόντρα κορυφής

Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή… Μετά την πτώση της δικτατορίας και την αποκατάσταση της δημοκρατίας, πολλοί από τους ανθρώπους που κατά τη διάρκεια της χούντας ανέπτυξαν έντονη δράση στην ένοπλη αντίσταση κατά του καθεστώτος των συνταγματαρχών είχαν μια κοινή άποψη. «Ο ένοπλος αγώνας πρέπει να συνεχιστεί μέχρι να ξεσπάσει η επανάσταση που θα οδηγήσει στην κοινωνική απελευθέρωση». Το θέμα ήταν με ποιον τρόπο θα συνεχιστεί. Με μαζικοποίηση και άνοιγμα στην κοινωνία ή με κλειστές ομάδες, στρατιωτικά δομημένες στα πρότυπα των οργανώσεων που δρούσαν στην Ευρώπη και την Λατινική Αμερική; Αυτό ήταν το επίδικο εκείνη τη νύχτα στην Πεντέλη. Στο απομονωμένο σπίτι συγκεντρώθηκαν, σύμφωνα με εκθέσεις της ΕΛΑΣ και της αντιτρομοκρατικής που κατά καιρούς έχουν δει το φως της δημοσιότητας, 20 περίπου άτομα τα οποία προέρχονταν από διάφορες οργανώσεις της αντιδικτατορικής περιόδου όπως η «Λαϊκή Επαναστατική Αντίσταση», ο «Άρης», η «20η  Οκτώβρη» και η «ΚΟ Μαχητής». Τα περισσότερα από τα μέλη αυτών των οργανώσεων με την πτώση της χούντας είχαν αποφασίσει να προχωρήσουν στην αυτοδιάλυση. Εκείνοι που πήγαν στη συνάντηση της Πεντέλης ήταν εκείνοι που διαφωνούσαν με αυτή την προοπτική.

Ανάμεσα στους συμμετέχοντες φέρονται από την αστυνομία να είναι και οι Αλέξανδρος Γιωτόπουλος,  Χρήστος Κασσίμης αλλά και ένας άνδρας με το ψευδώνυμο «Σαρδανάπαλος». Οι δυο πρώτοι ήταν οι «εκπρόσωποι» των δυο τάσεων που αναφέρθηκαν νωρίτερα. Ο Γιωτόπουλος ήθελε μια οργάνωση κλειστού χαρακτήρα ενώ ο Κασσίμης επέμενε στην μαζικοποίηση του ένοπλου αγώνα. Οι δυο άνδρες συγκρούστηκαν και τελικά η συνάντηση έληξε χωρίς συμφωνία. Ο καθένας είχε πάρει τον δρόμο του…

Η «γέννηση» του ελληνικού αντάρτικου πόλης και οι άγνωστοι με τα καλυμμένα πρόσωπα

Ο Κασσίμης μετά τη συνάντηση ίδρυσε μαζί με κάποιους άλλους τον ΕΛΑ (σε ενέργεια του οποίου στο εργοστάσιο της AEG το 1977 σκοτώθηκε σε ανταλλαγή πυρών με αστυνομικούς) και ο Γιωτόπουλος μαζί με τους πιο σκληροπυρηνικούς ίδρυσαν τη «17Ν», ενώ κάποιοι μέσα από εκείνη τη συνάντηση τελικά ιδιώτευσαν και δεν ενεπλάκησαν σε κάποια από τις οργανώσεις.

Ένα από τα μεγάλα μυστήρια εκείνης της νύχτας στην Πεντέλη, ωστόσο, ήταν οι τρεις-τέσσερις άνθρωποι που επέλεξαν να πάνε στη συνάντηση έχοντας καλυμμένα τα πρόσωπά τους προκειμένου να μην αναγνωρισθούν από τους υπόλοιπους. Για την αστυνομία αυτοί οι άνθρωποι παραμένουν άγνωστοι. Πολλοί, ωστόσο, θυμήθηκαν εκείνη τη συνάντηση και τους μυστηριώδεις αυτούς άνδρες μετά τις τελευταίες αναφορές του Γιωτόπουλου. Ποιοι είναι και γιατί δεν ήθελαν να φανούν τα πρόσωπά τους; Τι φοβούνταν από τη στιγμή που πήγαιναν σε μια συνάντηση μεταξύ συντρόφων; Τι εμπλοκή έχουν στην πρώτη γενιά της «17Ν»;

Είναι μερικά μόνο από τα ερωτήματα τα οποία ουδέποτε θα απαντηθούν αλλά είναι ικανά ανά τακτά χρονικά διαστήματα να τροφοδοτούν από μόνα τους όλα τα σενάρια συνωμοσίας που έχουν ειπωθεί κατά καιρούς για την μακροβιότερη ένοπλη οργάνωση που έδρασε ποτέ στην Ελλάδα. Παράλληλα, σύμφωνα πάντα με την ΕΛΑΣ, μέσα σε εκείνη την σύσκεψη παρών ήταν και ένας από τους πιο γνωστούς «συνήθεις υπόπτους». Ο Γιάννης Σερίφης ήταν ο άνθρωπος στον οποίο είχε αποδοθεί το ψευδώνυμο «Σαρδανάπαλος». Ο Σερίφης στην πορεία της ζωής του κατηγορήθηκε για συμμετοχή σχεδόν σε όλες τις οργανώσεις που έδρασαν στην Ελλάδα. Τίποτα δεν αποδείχθηκε ποτέ. Σε όλες τις δίκες που βρέθηκε ως κατηγορούμενος (ακόμα και σ’ αυτή της 17Ν) αθωώθηκε.

Οι διωκτικές αρχές πάντα είχαν μια «ιδιαίτερη αδυναμία» στο πρόσωπο του Γ. Σερίφη. Από το 1975 και μετά θεωρούσαν πως βρίσκεται πίσω απ’ οτιδήποτε είχε σχέση με το αντάρτικο πόλης. Ενδεικτικό είναι πως είχε συλληφθεί και οδηγήθηκε σε δίκη κατηγορούμενος πως αυτός ήταν που πυροβόλησε τον Κασσίμη στη μάχη της AEG προκειμένου να μην πέσει ζωντανός στα χέρια των αστυνομικών! Και σε αυτή τη δίκη, ωστόσο, ο Σερίφης αθωώθηκε. Για την ιστορία και μόνο να αναφερθεί πως, λίγους μήνες μετά τη συνάντηση της Πεντέλης, κάνει την παρθενική του εμφάνιση ο Επαναστατικός Λαϊκός Αγώνας (29 Απριλίου 1975) όταν με χρήση εμπρηστικών βομβών πυρπόλησε οκτώ αμερικανικά αυτοκίνητα στην Ελευσίνα. Στις 23 Δεκεμβρίου 1975 ήταν η σειρά της «17Ν» να εμφανιστεί, εκτελώντας τον σταθμάρχη της CIA, Ρίτσαρντ Γουέλς έξω από το σπίτι του στο Π. Ψυχικό.

Το καλοκαίρι της εξάρθρωσης της οργάνωσης, ο συλληφθείς Παύλος Σερίφης κατέθεσε στην ανακρίτρια της υπόθεσης ότι συμμετείχε στην ομάδα που δολοφόνησε τον Γουέλς και ότι δράστης της δολοφονίας ήταν ο Αλέξανδρος Γιωτόπουλος.  Κατά τη διάρκεια της δίκης, ωστόσο, αναίρεσε την κατάθεσή του, υποστηρίζοντας ότι ήταν προϊόν ψυχολογικής βίας.

Για τη δολοφονία Γουέλς κανένας από τους κατηγορουμένους στη δίκη της 17Ν δεν καταδικάστηκε.

Ο Αλέξανδρος Γιωτόπουλος και η κόντρα του με τον Δημήτρη Κουφοντίνα

Ο «Λάμπρος» της  17Ν γεννήθηκε στο Παρίσι το 1944 και είναι γιός του Μήτσου Γιωτόπουλου, σημαίνοντος στελέχους της επαναστατικής Αριστεράς και προσωπικός φίλους του Λέοντα Τρότσκι. Ο Αλέξανδρος ανέπτυξε έντονη αντιστασιακή δράση μέσα από την Λ.Ε.Α. της οποία θεωρείται εκ των ιδρυτικών στελεχών.

Λέγεται, μάλιστα, πως το 1968 ταξίδεψε με εννέα ακόμα άτομα στην Κούβα προκειμένου να λάβει εκπαίδευση πάνω στις πρακτικές του ανταρτοπόλεμου! Τον Αύγουστο του 1972 συμμετείχε στην βομβιστική επίθεση κατά της Αμερικάνικης πρεσβείας στην Αθήνα. Έκανε συχνά το ταξίδι Παρίσι- Αθήνα και προκειμένου να μη συλληφθεί έβγαλε πλαστό διαβατήριο με το ονοματεπώνυμο  Μιχάλης Οικονόμου! Τα στοιχεία αυτά χρησιμοποιούσε μέχρι και την 17η Ιουλίου του 2002 όταν και συνελήφθη από την αντιτρομοκρατική στο σπίτι του στους Λειψούς.

Πρωτόδικα ο Γιωτόπουλος καταδικάσθηκε σε 21 φορές ισόβια, ποινή που μειώθηκε σε 17 φορές ισόβια στο Εφετείο καθώς του αποδόθηκε ο ρόλος του ηγέτη και του καθοδηγητή της οργάνωσης αλλά και η ηθική αυτουργία σε όλες τις ενέργειες της 17Ν από την ίδρυσή της μέχρι και το τέλος της! Στην ειδική πτέρυγα των φυλακών του Κορυδαλλού όπου εκτίει την ποινή του, ήρθε σε πλήρη ρήξη με τον Δημήτρη Κουφοντίνα. Η κόντρα ανάμεσα στους δυο άνδρες ξεκίνησε, ουσιαστικά, την ημέρα που ο Κουφοντίνας παραδόθηκε στη ΓΑΔΑ, αναλαμβάνοντας παράλληλα την πολιτική ευθύνη για τη συμμετοχή στην οργάνωση κάτι που ουδέποτε έκανε ο Γιωτόπουλος.

Μέσα στη φυλακή οι καταδικασμένοι για συμμετοχή στη 17Ν χωρίστηκαν σε δύο στρατόπεδα. Το ένα ήταν των Γιωτόπουλου-Τζωρτζάτου και το άλλο των Κουφοντίνα-Σάββα Ξηρού. Λέγεται πως ο Κουφοντίνας θεωρούσε ως ανέντιμη τη στάση Γιωτόπουλου ο οποίος ουδέποτε υπερασπίστηκε την ιστορία της οργάνωσης. Η κόντρα ανάμεσα στα δύο «στρατόπεδα» έλαβε δημόσιο χαρακτήρα μέσα από επιστολές που δημοσίευε ο Τζωρτζάτος και στις οποίες πάντα απαντούσε ο Κουφόντινας απευθυνόμενος, όμως, όχι στον ίδιο αλλά στον… «υποβολέα» (όπως τον χαρακτήριζε) Γιωτόπουλο. Ο Κουφοντίνας σε μία απαντητική επιστολή του γράφει για τους Τζωρτζάτο και Γιωτόπουλο πως «θα τους καταδιώκει για πάντα το στίγμα του ποταπού. Του προδότη ιδεών και αξιών, της προσωπικής του ιστορίας, του ρόλου που τους είχε απονείμει η ιστορία μας», ενώ σε μία άλλη σημειώνει μιλώντας και πάλι για τον Γιωτόπουλο πως: «Δεν ξέρει ότι τα “παράσημα” στην Αριστερά δεν αποκτώνται εφάπαξ και δεν ισχύουν εσαεί. Αυτά τα παράσημα ο καθένας καθημερινά ή τα τιμά ή τα βρομίζει. Κανείς δεν μπορεί να επαναπαυτεί σε δάφνες ενός μακρινού παρελθόντος.  Κανείς δεν μπορεί να ταξιδεύει συνεχώς με ληγμένο εισιτήριο. Η διαλεκτική μάς διδάσκει ότι εύκολα κάτι μπορεί να μετατραπεί στο αντίθετό του. Ο κ. Γιωτόπουλος επέλεξε να μεταμορφωθεί και να καταλήξει σαν ένας φτηνός και πληρωμένος μάρτυρας του στέμματος». Για πολλούς αυτή η κόντρα του Γιωτόπουλου με τον Κουφοντίνα είναι η δεύτερη σκληρή σύγκρουση που είχε μετά από εκείνη με τον Χ. Κασσίμη εκείνη τη νύχτα στην Πεντέλη. Η ένταση ανάμεσα στους δυο άνδρες προδίδει πολλά περισσότερα από αυτά που ο Γιωτόπουλος θα ήθελε να φαίνονται. Σε κάθε περίπτωση, για πολλούς, ο Αλέξανδρος Γιωτόπουλος, είναι ο αρχηγός της 17Ν και αυτό δεν αλλάζει όσο κι αν ο ίδιος το αρνείται. Από την άλλη η επίμονη αυτή άρνηση του σε συνδυασμό με τις τελευταίες του αποκαλύψεις κάνει πολλούς να επανέρχονται και να θυμίζουν πως επί πολλές δεκαετίες στη θέση του αρχηγού της οργάνωσης κατά καιρούς τοποθετούνταν διάφορα ηχηρά ονόματα (τόσο ηχηρά που σε κάποιες περιπτώσεις έκαναν πάταγο) κάτι που ενισχύεται σήμερα από αυτά που λέει ο Γιωτόπουλος. Οι θεωρίες συνωμοσίας, άλλωστε, έχουν αυτή την ιδιότητα. Ανατροφοδοτούνται και ξαναβγαίνουν στην επιφάνεια με την παραμικρή αφορμή… Δείτε όλα τα θέματα του Weekend