Στην εποχή των ευρυζωνικών συνδέσεων, του instant messaging και των βιντεοσυνδιαλέξεων, η κοινωνική δικτύωση όχι μόνο είναι ένας τρόπος «συμμετοχής» στα κοινά, αλλά αποτελεί η ίδια τρόπο ζωής. Για την ακρίβεια, μιμείται την πραγματική ζωή. Η κοινωνικοποίηση, για ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού, δεν επιτυγχάνεται με έναν περίπατο στο πάρκο ή μια επίσκεψη στο μπαράκι της γειτονιάς, αλλά με μια βόλτα στις εικονικές λεωφόρους των social media.
Τα κοινωνικά δίκτυα είναι ψηφιακές πλατφόρμες οι οποίες επιτρέπουν στους χρήστες τους να δημιουργούν προφίλ και να μοιράζονται περιεχόμενο (μηνύματα, εικόνες κ.λπ.). Τα κυριότερα «στρατόπεδα» της κοινωνικής δικτύωσης είναι δύο: το facebook και το twitter.

Και τα δύο – τα οποία αριθμούν εκατομμύρια χρήστες – έχουν ορκισμένους φίλους και εχθρούς, ενώ η προτίμηση στο μεν ή στο δε δεν είναι μόνο θέμα γούστου, αλλά ανάγεται από ορισμένους σε μείζον ζήτημα με… κοινωνιολογικές προεκτάσεις.

Όπως σημειώνουν σήμερα «Τα Νέα», το facebook και το twitter έχουν και πολιτικό χαρακτήρα. Από τους «Αγανακτισμένους» Έλληνες της Πλατείας Συντάγματος μέχρι τους εξεγερμένους Αιγύπτιους της Πλατείας Ταχρίρ, και από τα ηλεκτρονικά ντιμπέιτ πολιτών στις ΗΠΑ μέχρι την παγκόσμια κινητοποίηση για τα θύματα του σεισμού στην Ιαπωνία, όλα δείχνουν ότι τα social media αποτελούν σήμερα μια ψηφιακή Εκκλησία του Δήμου όπου οι πολίτες εκφράζονται, ανταλλάσσουν απόψεις και διαβουλεύονται.

Στην πιο «λάιτ» εκδοχή τους, είναι ένα e-καφενείο στο οποίο ο καθένας μπορεί να πει το μακρύ και το κοντό του χωρίς πολύ κόστος και πολλή σκέψη. Κι επειδή μια φωτογραφία αξίζει όσο χίλιες λέξεις, οι χρήστες των κοινωνικών δικτύων επιλέγουν συχνά να εκφραστούν ανταλλάσσοντας εικόνες. Μόνο στο facebook «ανεβαίνουν» κάθε ημέρα 100 εκατ. φωτογραφίες.

Στην «ηλεκτρονική δημοκρατία» του facebook και του twitter ο καθένας έχει δικαίωμα λόγου και διαθέσιμο βήμα για να τον αρθρώσει. Ωστόσο δεν είναι όλοι ίδιοι, ούτε η γνώμη του καθενός έχει την ίδια βαρύτητα. Το πόσο πολύ θα ακουστεί ένας χρήστης και πόσο μακριά θα φτάσει το μήνυμά του εξαρτάται από τις «επαφές» του, δηλαδή από τους εικονικούς του φίλους. Οποιος έχει τους περισσότερους, έχει και τη μεγαλύτερη επιρροή στο μεγάλο χωριό των social media. Ο μέσος χρήστης του facebook έχει περίπου 130 «φίλους», ενώ τον μέσο χρήστη του twitter «ακολουθούν» 126 μέλη του δικτύου.

Οι πάντες κρίνονται καθημερινά και επιβραβεύονται με «likes» και «retweets» ή αποδοκιμάζονται με αρνητικά σχόλια στο προφίλ τους. Φαίνεται, μάλιστα, ότι οι χρήστες κάνουν… υπερωρίες πάνω από τα πληκτρολόγια. Τα μέλη του facebook ξοδεύουν κάθε μήνα 700 δισεκατομμύρια λεπτά σερφάροντας στην ιστοσελίδα, ενώ στο twitter στέλνονται 350 εκατομμύρια μηνύματα την ημέρα!

Μάχη γιγάντων

Πολλά κοινωνικά δίκτυα λανσαρίστηκαν τα τελευταία χρόνια στο Διαδίκτυο. Αν το όνομα MySpace αποτελεί μακρινό παρελθόν κι αν το Bebo δεν λέει απολύτως τίποτε στους πολλούς, είναι διότι μόνο δύο ιστότοποι κατάφεραν να κυριαρχήσουν και να μετατραπούν σε κοινωνικά φαινόμενα μέσα σε ελάχιστα χρόνια: το facebook και το twitter.

Ο πληθυσμός του πρώτου (750 εκατ.) ισοδυναμεί με 62 Ελλάδες, ενώ τα μέλη του δεύτερου (100 εκατ.) πλησιάζουν αριθμητικά τον πληθυσμό του Μεξικού. Εσχάτως η Google έριξε στη μάχη της κοινωνικής δικτύωσης το Google+, αλλά είναι ακόμη πολύ νωρίς για να μιλήσει κανείς για ισοδύναμο παίκτη.

Οι φυλές των χρηστών
Facebook
– Ο «ρεπόρτερ». Αυτός που κάνει συνεχείς ενημερώσεις στο προφίλ του για ό,τι «παίζει» γύρω του
– Ο «κλαψιάρης». Εκείνος που παραπονιέται αδιάκοπα και διαμαρτύρεται για το παραμικρό
– Ο «πάτερ φαμίλιας». Αυτός που κάνει αναρτήσεις με θέμα τα παιδιά του, παινεύοντάς τα διαρκώς
– Ο «κλακαδόρος». Όποιος κάνει «Like» σε πάρα πολλές αναρτήσεις, προφανώς για να γίνει αρεστός
– Ο «συνδικαλιστής». Εκείνος που κοινοποιεί τις πολιτικές του απόψεις (χωρίς πάντα να έχει ερωτηθεί γι’ αυτές)
– Ο «παραμυθατζής». Αυτός που δημοσιεύει ψευδείς πληροφορίες οι οποίες συνθέτουν μια δήθεν «τέλεια» ζωή

Twitter
– Ο «νέος». Αυτός που δημιούργησε λογαριασμό από περιέργεια, αλλά ακόμη νιώθει έξω από τα νερά του
– Ο «δημοσιοσχεσίτης». Όποιος πλασάρει τον εαυτό του ή το προϊόν του, κάνοντας στοχευμένες αναρτήσεις
– Ο «κολλημένος». Αυτός που γράφει και διαβάζει tweets ασταμάτητα, ζώντας με τον εφιάλτη της διακοπής ρεύματος
– Ο «παραπονιάρης». Γκρινιάζει για όλα και ενοχλείται με τα πάντα. Συνήθως όμως ενοχλεί και ο ίδιος (τους άλλους)
– Ο «επαγγελματίας». Είναι ειδικός σε κάποιον τομέα και χρησιμοποιεί το twitter για να μιλήσει γι’ αυτά που ξέρει καλύτερα
– Η «αυθεντία». Ο χρήστης που όλοι σέβονται. Έχει κύρος, υπόβαθρο και γνώσεις. Είναι σοβαρός και καθόλου φλύαρος

ΟΙ ΜΟΝΟΜΑΧΟΙ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ
Οι πιο δημοφιλείς σελίδες στο facebook
1. Facebook
2. Texas Hold’em Poker
3. Eminem
4. Rihanna
5. YouTube
6. Lady Gaga
7. Michael Jackson
8. Shakira
9. Family Guy
10. Justin Bieber
Πηγή: allfacebook.com

Οι πιο δημοφιλείς χρήστες του twitter
1. Lady Gaga
2. Justin Bieber
3. Barack Obama
4. Katy Perry
5. Kim Kardashian
6. Britney Spears
7. Shakira
8. Taylor Swift
9. Rihanna
10. Ashton Kutcher
Πηγή: twitaholic.com

Κατηγορίες «φίλων» στο facebook
22% συμμαθητές
12% συγγενείς
10% συνάδελφοι
9% συμφοιτητές
8% μέλη οικογένειας
7% μέλη οργανώσεων
3% άγνωστοι
2% γείτονες
27% απροσδιόριστο
Πηγή: Pew Research Center

Κατηγορίες μηνυμάτων στο twitter
40% Άσκοπη φλυαρία
37% Συζητήσεις
9% Αναπαραγωγή μηνυμάτων
6% Αυτοπροβολή
4% Spam
4% Ειδήσεις