Ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες έχει δείξει το δρόμο. Για τον Αργεντινό θρύλο τη γραφής ήταν τόσο απλό το να εξηγήσεις τα χούγια ενός λαού: «Απλά ερμήνευσέ τον μέσα από τα μάτια ενός ξένου». Κατά συνέπεια δεν θα μπορούσε να υπάρξει πιο ενδεικτικός αφορισμός για την αντίληψη των Ιταλών για το ολόδικό τους calcio, από την διατύπωση του Αγγλου πατέρα της νίκης, Ουίνστον Τσόρτσιλ. «Οταν χάνουν οι Ιταλοί έναν ποδοσφαιρικό αγώνα, αισθάνονται λες κι έχουν χάσει έναν πόλεμο. Και όταν χάνουν έναν πόλεμο, μπορούν να το ξεχάσουν, σαν να ήταν απλά ένα παιχνίδι». Από τα ξημερώματα της Τρίτης λοιπόν η Ιταλία βρίσκεται σε πένθος που όμοιο του ένας άλλος –κανονικός- λαός θα αισθανόταν μόνο σε μία ανθρωπιστική καταστροφή (εκτός φυσικά των Βραζιλιάνων και λίγο λιγότερο των Αργεντινών). «Ολη η χώρα στα δάκρυα», έγραψε η Corriere dello sport, ενώ η Gazzetta dello sport έδωσε μία πιο ακραία, αλλά προφανώς πραγματική εικόνα των συναισθημάτων, πιάνοντας τον παλμό του λαού με το εκφραστικό. «Αυτή ήταν η Αποκάλυψη». Είναι πραγματικά τρομερό δύσκολο να κατανοήσουν όσοι δεν κατοικούν μέσα στη γεωγραφική μπότα, αυτό που νιώθουν οι Ιταλοί. Δεν είναι απλά ένας αποκλεισμός, μία στεναχώρια, μία ήττα, όπως συνέβη με την Ελλάδα για παράδειγμα. Στην πλέον θρησκόληπτη χώρα του κόσμου η μπάλα ξεπερνάει ακόμα και τον καθολικισμό. Είναι στην πραγματικότητα η μοναδική θρησκεία που δεν έχει κανέναν… άθεο. Στο βιβλίο του «Calcio: A History of Italian Football», ο Τζον Φουτ έχει προσπαθήσει να δώσει μία, κάποια ερμηνεία: «Για τους Ιταλούς είναι το πλαίσιο που δημιουργεί και ακυρώνει ταυτόχρονα τα όρια. Από τον θρίαμβο, στην τραγωδία. Από τον ορθολογισμό στην παράνοια. Δεν μπορείς να το οριοθετήσεις στο στενό πλαίσιο ενός παιχνιδιού. Δεν υπάρχει ταβάνι στα συναισθήματα. Είναι λαϊκή θρησκεία, αλλά χωρίς ηθικούς κώδικες. Το τελευταίο ιερό άβατο στο σύγχρονο κόσμο. Εκεί όπου οι νικητές έχουν πάντα δίκιο και οι ηττημένοι πένθος. Όπως συμβαίνει και στον πόλεμο». Ο δικός τους αστικός θρύλος έχει καταγράψει ότι η μορφή και η σημασία των λέξεων πρέπει να αποδοθεί στην εποχή του Φασισμού. Ο Μπενίτο Μουσολίνι από το 1922 που ανέλαβε την εξουσία, θέλησε όλες οι λέξεις, σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής, να αποκτήσουν ιταλική ρίζα, να φύγουν από τις όποιες ξενόφερτες καταβολές. Το ποδόσφαιρο ήταν άθλημα που ξεκίνησε από Αγγλους και οι όροι ήταν βρετανικά παράγωγα. Κάπως έτσι το football έγινε calcio από το ρήμα calciare (χτυπάω). Γενικότερα είναι υπέροχη αυτή η ιταλοποίηση, καθώς έδωσε περιφραστικές ερμηνείες στα γεγονότα εντός γηπέδου. Δεν είναι τυχαίο ότι ονόμασαν το φάουλ ως fallo. Αυτό το τελευταίο σημαίνει ταυτόχρονα δύο πράγματα. Το ένα είναι το «κάντο» και το άλλο το αντρικό μέρος του σώματος, ο φαλλός και αυτός ο παραλληλισμός δεν είναι τυχαίος για τους Ιταλούς. Μέσα από τη μπάλα ανέκαθεν έβγαινε και το συμπέρασμα για το ποιος είχε πιο μεγάλη… ομάδα. Αυτή η ιταλοποίηση όμως μέσα από τα χρόνια προσέδωσε στο calcio έναν διαφορετικό χαρακτήρα από κάθε άλλο μέρος του κόσμου. Η ιδιόμορφη μίξη κουλτούρας που εμφανίζεται απ’ άκρη σε άκρη στη χώρα, πλούτισε το φαινόμενο και εμβάθυνε τις διαφορές. Όπως συμβαίνει και με τις μουσικές, έγινε διαχωρισμός και στην μπάλα. Από την «Οξιτανία» του Βορρά με τις ρίζες στα κέλτικα folks και τα βαλς, στην «Canzone Napoletana» και την πόλκα γύρω από τον Βεζούβιο, έως και την «Ταραντέλα» και τα ελληνικά «Γκρίκο» στην Σαλεντίνα, οι Ιταλοί βίωσαν τη δική τους μετάλλαξη του ποδοσφαίρου μέσα από το ρυθμό και το πάθος των τραγουδιών της περιοχής, παρουσιάζοντας μία μοναδική πολυμορφία. Οσν αφορά όμως την Σκουάντρα Ατζούρα δεν υπάρχει καμία διαφορά. Σε όλη τη μακρόστενη χώρα επικρατεί ένα περίεργο πένθος. Είναι πολλές οι γενιές που δεν το έχουν βιώσει ποτέ ξανά. Από το 1958 βλέπουν μόνιμα την Εθνική στο Μουντιάλ. Μόνο οι μαθουσάλες μπορούν να θυμηθούν και να διηγηθούν τη λύπη που είχαν νιώσει εκείνοι, τότε. Αυτό που τους συνέβη στην μπάλα, οι Ιταλοί μπορούν πλέον να το ερμηνεύσουν μόνο μέσα από τις πιο σκοτεινές μορφές της τέχνης τους… Στην «Κόλαση του Δάντη» θα συναντήσουν όμως μόνο τη στεναχώρια. Η εναλλαγή από την Κόλαση, στο Καθαρτήριο θα βρουν εφαρμογή, αλλά η τριλογία δεν πρόκειται αυτή τη φορά να ολοκληρωθεί. Δεν θα υπάρξει ο Παράδεισος. Τούτη τη φορά η «Θεία Κωμωδία» δεν θα μασκαρευτεί, όπως συνέβη τόσες φορές στο παρελθόν από την ποδοσφαιρική καπατσοσύνη του λαού και θα πλανάται δίχως χαμόγελα ως μία «Θεία Τραγωδία». Η απόσταση μέχρι την εξιλέωση θα φαίνεται αδιάβατη. Και η αναμονή, καθώς θα πρέπει να περιμένουν την επόμενη διοργάνωση, θα τους βαραίνει, λες και ο Πιερ Παολο Παζολίνι τους πήρε μαζί του για 120 μέρες στα Σόδομα… Πηγή: gazzetta.gr