Ο άνθρωπος που έδωσε το όνομά του στην αξιόπιστη μέτρηση των τάσεων της κοινής γνώμης δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις, καθώς το όνομά του επανέρχεται διαρκώς στο προσκήνιο σε κάθε εκλογική αναμέτρηση.

Πιονέρος της στατιστικής, ο Γκάλοπ ανέπτυξε μεθόδους για την τελειοποίηση της έρευνας κοινής γνώμης και την επιστημονική μεθοδολογία της, ώστε να αποτυπώνει με ακρίβεια την πραγματικότητα τη δεδομένη χρονική στιγμή σε ό,τι αφορά ατις απόψεις ή τις προθέσεις των πολιτών πάνω σε συγκεκριμένα ζητήματα.

Ο Γκάλοπ ήταν που έθεσε τα πρότυπα για την επιλογή του στατιστικού δείγματος, το αρχιμήδειο σημείο της επιστημονικής δημοσκόπησης, αναγκάζοντας όλο τον πλανήτη να αποκαλεί τη σφυγμομέτρηση του κοινού «γκάλοπ».

Κατόπιν ίδρυσε το περίφημο σήμερα Αμερικανικό Ίδρυμα Κοινής Γνώμης (American Institute of Public Opinion) για την περαιτέρω μελέτη της τρόπου απόσπασης έγκυρων και αξιόπιστων απαντήσεων από το κοινό, έτσι οραματιστής καθώς ήταν και αναθεωρητής πολλών παρωχημένων εκπαιδευτικών τάσεων του καιρού του, καθώς ήταν ταυτοχρόνως και ασίγαστος εκπαιδευτικός.

Ο Γκάλοπ είχε ένα πραγματικό ενδιαφέρον για τους ανθρώπους και τις απόψεις τους και βάλθηκε να το αποκαλύψει, καθώς πίστευε ακράδαντα ότι η λύση σε πολλά επιτακτικά κοινωνικά φαινόμενα θα μπορούσε να αναζητηθεί στην κατανόηση των σκέψεων και των αισθημάτων του ενός.

Ο θεμελιωτής της δημοσκόπησης, σφυγμομέτρησης ή αλλιώς γκάλοπ, της στατιστικής μεθόδου μέτρησης και αποτίμησης δηλαδή της κοινής γνώμης, άλλαξε μια για πάντα τον τρόπο που συλλέγονται και ερμηνεύονται οι απόψεις της μάζας, αλλάζοντας κι αυτός με τη σειρά του ένα μικρό κομμάτι του κόσμου μας…

Πρώτα χρόνια

Ο Τζορτζ Χόρας Γκάλοπ γεννιέται στις 18 Νοεμβρίου 1901 στην πολίχνη Τζέφερσον της Αϊόβα ως γιος μιας πολύτεκνης αγροτικής οικογένειας. Ως παιδί, εντάχθηκε από μικρός στην οικογενειακή επιχείρηση, παραδίδοντας καθημερινά το φρέσκο γάλα της πατρικής φάρμας στους πελάτες, την ίδια ώρα που το ασίγαστο πνεύμα του τον οδήγησε στην ίδρυση σχολικής εφημερίδας.

Όλη του η πανεπιστημιακή εκπαίδευση έλαβε χώρα στο μικρό τοπικό Πανεπιστήμιο της Αϊόβα, καθώς ήταν αναγκασμένος να δουλεύει για να σπουδάζει. Από κει θα πάρει το πτυχίο του στη δημοσιογραφία το 1923, το μεταπτυχιακό του δίπλωμα στην ψυχολογία το 1925 και το διδακτορικό του στη δημοσιογραφία το 1928, κάνοντας ένα πρώτο όνομα ως συντάκτης στην πανεπιστημιακή επιθεώρηση των φοιτητών.

Στις 27 Δεκεμβρίου 1925 παντρεύτηκε την Ophelia Smith Miller, με την οποία θα αποκτούσαν δύο γιους, οι οποίοι και θα συνέχιζαν τη δημοσκοπική παράδοση του πατέρα τους, αναλαμβάνοντας κατόπιν τον οργανισμό του. Το ζευγάρι απέκτησε αργότερα και μια κόρη…

Από καθηγητής, δημοσκόπος

Λαμπρός επιστήμονας και ταγμένος στα ακαδημαϊκά του καθήκοντα, οι καθηγητές του έκαναν τα πάντα για να τον κρατήσουν κοντά τους στο μικρό πολιτειακό πανεπιστήμιο, προσφέροντάς του θέση υφηγητή με το που ολοκλήρωσε τη διδακτορική του διατριβή. Το Πανεπιστήμιο της Αϊόβα σύντομα ωστόσο θα αποδεικνυόταν λίγο για τον ίδιο, κι έτσι μόλις τον επόμενο χρόνο θα μετακινηθεί στο φημισμένο Drake University για να υπηρετήσει ως κοσμήτορας στην εκεί Σχολή Δημοσιογραφίας.

Το 1931 θα βάλει στο στόχαστρο τη διαφήμιση, γι’ αυτό και θα πάρει μεταγραφή στο Northwestern University του Ιλινόις, διδάσκοντας πια ένα καινοτόμο κράμα δημοσιογραφίας, μάρκετινγκ και διαφήμισης. Το μάθημά του σύντομα θα υπερβεί το στενό ακαδημαϊκό πλαίσιο και θα μετατρέψει τον κύριο καθηγητή σε αστέρι του μάρκετινγκ!

Κάτι που δεν θα περνούσε φυσικά απαρατήρητο από τον ιδιωτικό τομέα, κι έτσι μόλις την επόμενη χρονιά θα μετακομίσει στη Νέα Υόρκη καθώς του είχε γίνει πρόταση από τη γνωστή διαφημιστική φίρμα Young & Rubicam να αναλάβει διευθυντής του ερευνητικού της τμήματος, μια από τις σημαντικότερες θέσεις της αμερικανικής διαφήμισης του καιρού! Εκεί θα ανέλθει γρήγορα τα σκαλιά της ιεραρχίας και θα φτάσει στη θέση του αντιπροέδρου, έναν ρόλο που θα κρατήσει από το 1937-1947, παράλληλα πάντα με τα διδακτικά του καθήκοντα.

Από το 1933-1937 υπηρέτησε ως καθηγητής δημοσιογραφίας στο περίφημο νεοϋορκέζικο Πανεπιστήμιο Columbia, μια θέση ζηλευτή από την αναγκάστηκε να παραιτηθεί το 1935 για να ξεκινήσει την περιπέτεια που θα τον έκανε γνωστό στα πέρατα της οικουμένης: την ίδρυση του Αμερικανικού Ινστιτούτου Κοινής Γνώμης, όπου και θα αφιερωθεί ολόψυχα στη μέτρηση των τάσεων της κοινής γνώμης.

Και μερικοί ακόμα τίτλοι του Γκάλοπ πριν περάσουμε στο έργο της ζωής του: ιδρυτής και πρόεδρος (1939) του Audience Research Institute, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του οργανισμού Gallup Organization Inc., πρόεδρος του Public Opinion Surveys Inc. και του Gallup International Research Institutes Inc., με το τελευταίο να συνεργάζεται με τουλάχιστον 35 δημοσκοπικούς οργανισμούς σε περισσότερες από 70 χώρες. Ταυτοχρόνως, ήταν πάντα ενεργός πολίτης και δραστηριοποιούνταν με τα κοινά, κρατώντας θέσεις σε σωρεία ακόμα μη κυβερνητικών οργανισμών και φιλανθρωπικών ιδρυμάτων, σε μια ταυτόχρονη παρουσία που συνεχίστηκε αδιάλειπτα μέχρι τις 27 Ιουλίου 1984, όταν άφησε την τελευταία του πνοή από καρδιακό επεισόδιο κατά τη διάρκεια των διακοπών του στην Ελβετία…

Η γέννηση του γκάλοπ



Συνδυάζοντας πάντα τις ακαδημαϊκές περγαμηνές και τις διαφημιστικές δάφνες του, ο πρωτοπόρος Γκάλοπ κατέληξε κάποια στιγμή στο συμπέρασμα ότι οι δύο αυτές ενασχολήσεις του ήταν το γόνιμο έδαφος για να χτιστεί η σύγχρονη δημοσκοπική μέθοδος.

Είχε ήδη χρησιμοποιήσει στη διαφήμιση την τεχνική των τηλεφωνικών συνεντεύξεων για να καθοριστούν οι δημοφιλέστερες εφημερίδες και ραδιόφωνα των ΗΠΑ, δίνοντας στους διαφημιζόμενους πελάτες του το κατιτίς παραπάνω σε επίπεδο παρεχόμενων υπηρεσιών. Κι έτσι, έναν χρόνο μετά την ίδρυση του Ινστιτούτου του, πραγματοποίησε το 1936 (πάντα με τη μέθοδο των τηλεφωνικών συνδιαλέξεων) την πρώτη πολιτική δημοσκόπηση στην Ιστορία! Επεξεργαζόμενος κάπου 5.000 συνεντεύξεις, προέβλεψε τη νίκη του Ρούσβελτ στις προεδρικές εκλογές, του αουτσάιντερ μάλιστα υποψηφίου, σε πείσμα σύσσωμου του αμερικανικού Τύπου!

Η επιβεβαίωση της πρόβλεψης του Γκάλοπ τον έκανε φίρμα μεμιάς, κάτι που θα άλλαζε έτσι μια και καλή τις προεκλογικές εκστρατείες κομμάτων και υποψηφίων. Κάτι που επανέλαβε και στις επόμενες δύο προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, κάνοντας τη μέθοδό του να μοιάζει πια αλάνθαστη. Μέχρι το 1944, ο Τζορτζ Γκάλοπ φάνταζε γκουρού της αποτύπωσης των προτιμήσεων του κοινού, κάτι που θα του έφερνε διεθνή αναγνώριση. Ο ίδιος, λαμπρός στατιστικολόγος πια, είχε καταλήξει σε πρωτοποριακές μεθόδους για την ακριβέστερη καταγραφή της κοινής γνώμης, κάτι που δοκίμαζε και επιβεβαίωνε μάλιστα σε μια μακρά σειρά κοινωνικών θεμάτων, αν και οι εκλογές θα ήταν το κερασάκι στην τούρτα της ασφαλούς τεχνικής του.

Ο ίδιος πίστευε ότι τα γκάλοπ του ήταν μια θετική συνεισφορά στη δημοκρατική διαδικασία των εκλογών, καθώς προμήθευαν τους πολιτικούς ηγέτες με ένα «πιεσόμετρο ακριβείας», όπως το έλεγε, αποδεικνύοντας στην πράξη ότι οι πλατιές μάζες μπορούν να πάρουν φρόνιμες αποφάσεις σε φλέγοντα ζητήματα της καθημερινότητας. Κάτι που θα έκανε τους επικεφαλής των κομμάτων να εναρμονιστούν με τα θέλω του κόσμου, εξασφαλίζοντας πιο σοφές αποφάσεις, πάντοτε προς όφελος του πολύ κόσμου.

Στις δεκαετίες του 1930 και του 1940, το Αμερικανικό Ίδρυμα Κοινής Γνώμης αποτύπωσε τα προεκλογικά αποτελέσματα 392 αναμετρήσεων, τόσο εντός ΗΠΑ όσο και εκτός, με μέσο όρο λάθους κάτω από το 3,9%! Το τρομερό ποσοστό της επιτυχίας των προβλέψεών του είχε να κάνει ασφαλώς με την προσεκτικότατη επιλογή του δείγματος, τη χρήση προσωπικών συνεντεύξεων, αλλά και τον έλεγχο της στατιστικής ετυμηγορίας την ημέρα των εκλογών, ώστε να εντοπιστούν ενδεχόμενες αποκλίσεις στην προτίμηση των ψηφοφόρων.

Ορόσημο εδώ είναι το πείραμα που πραγματοποίησε ο καθηγητής δημοσιογραφίας σε ένα αμφιθέατρο κατάμεστο από φοιτητές, όταν έβαλε σε μια γυάλα 7.000 λευκά και 3.000 μαύρα φασόλια. Αφού τα ανακάτεψε καλά, έβγαλε με το χέρι του στην τύχη δέκα από αυτά και το εμβρόντητο ακροατήριο διαπίστωσε ότι τα 7 ήταν άσπρα και τα 3 μαύρα. Έκτοτε, πολιτικά επιτελεία, κομματικοί σχηματισμοί και κέντρα αποφάσεων έχτισαν καριέρες και κέντρα εξουσίας πάνω στην απλή αυτή συνταγή του εμπνευστή της επιστημονικής δημοσκόπησης!

Στα κατοπινά βέβαια χρόνια η πρωτοφανής αυτή στατιστική αισιοδοξία έμελλε να υποχωρήσει: το 1948, ο Γκάλοπ ανακοίνωνε ότι ο Χάρι Τρούμαν δεν θα αποδεικνυόταν νικητής στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, με το εκλογικό σώμα να μην επιβεβαιώνει αυτή τη φορά τις προβλέψεις του. Ήταν ένα μεγάλο σοκ τόσο για τον ίδιο όσο και τα κομματικά επιτελεία! Για πρώτη φορά φάνηκε ότι η μέθοδος του Γκάλοπ δεν ήταν αλάνθαστη, με τον ενθουσιασμό να δίνει έτσι τη θέση του στον προβληματισμό. Ταυτοχρόνως, η κοινή γνώμη έχασε μέρος της πίστης της στις δημοσκοπήσεις και ο ίδιος ο Γκάλοπ συνειδητοποίησε ότι οι προεκλογικές δημοσκοπήσεις λίγη επίδραση είχαν στους πολιτικούς, με πολλούς από αυτούς να σπεύδουν πια να περιφρονούν τα γκάλοπ.

Πρότεινε τότε μεγαλύτερη συμμετοχή του κόσμου στα κοινά αλλά και συχνά δημοψηφίσματα, ώστε να εμπλακεί το κοινό με τις δημοκρατικές διαδικασίες, αν και πάντα διατήρησε την πεποίθηση ότι μια προσεκτικά σχεδιασμένη και εκτελεσμένη σφυγμομέτρηση θα μπορούσε να είναι τόσο ακριβής όσο και ένα δημοψήφισμα και βέβαια ασύγκριτα φτηνότερη…

Πάντοτε παιδαγωγός

Μπορεί ο Γκάλοπ να μνημονεύεται σήμερα ως ο επιφανής καινοτόμος στην αποκάλυψη του τι σκέφτεται ο κόσμος, ο ίδιος ήταν ωστόσο και τρομερός εκπαιδευτικός, πιστεύοντας πάντα στην ορθή κρίση της μάζας, σε μια εκπαιδευτική φιλοσοφία που απομακρυνόταν από τον ελιτισμό των λίγων και ισχυρών. Στο σπουδαίο σύγγραμμά του «The Miracle Ahead» (1964) θεωρεί πως η συλλογική ματιά του πολύ κόσμου είναι πάντοτε λογική, καθώς ο κόσμος δεν υποκινείται από τα αισθήματα της στιγμής, όπως ήθελε η επικρατούσα πολιτική θεωρία της εποχής.

Και έβλεπε ακριβώς στην παιδεία το κλειδί για την υιοθέτηση ολοένα και πιο ορθών δημόσιων στάσεων, ένα εκπαιδευτικό σύστημα δηλαδή που θα τονώσει την κριτική ικανότητα του λαού και δεν θα του παρέχει απλώς επαγγελματικές δεξιότητες.

Ο Γκάλοπ τιμήθηκε εκτεταμένα για τη δημιουργική του δουλειά και έλαβε πραγματικό καταιγισμό σπουδαίων επιστημονικών βραβείων σε τομείς όπως η στατιστική, η δημοσιογραφία, η διαφήμιση, το μάρκετινγκ και η ακαδημαϊκή εκπαίδευση. Ταυτοχρόνως, χάρισε στην ανθρωπότητα πλήθος συγγραμμάτων πάνω στις τεχνικές της δημοσκόπησης αλλά και σε μια σειρά ακόμα πολιτικών, κοινωνικών και φιλοσοφικών θεμάτων…

Δείτε όλα τα πρόσωπα που φιλοξενούνται στη στήλη «Πορτραίτα» του newsbeast.gr