Ο ανίερος, βλάσφημος και έκλυτος Πάπας Βενέδικτος Θ’

Το λήμμα της επίσημης Καθολικής Εγκυκλοπαίδειας για τον Βενέδικτο Θ’ τον χαρακτηρίζει απερίφραστα «όνειδος για τον Θρόνο του Πέτρου» και ξέρει καλά το γιατί. Ο Ποντίφικας όχι μόνο ατίμασε το ύπατο καθολικό αξίωμα με φόνους και μοιχείες, αλλά έκανε και ό,τι μπορούσε για να εδραιώσει τη θέση του παραγνωρίζοντας τις συνέπειες αλλά και κάθε έννοια μέτρου. Και ήταν ακριβώς εξαιτίας των απεχθών του πράξεων που ο λαός θα τον έδιωχνε από το Βατικανό δύο φορές(!), με τις ανθρωποκτονίες και τα σεξουαλικά του εγκλήματα να μην μπορούν πλέον να παραμείνουν στο σκοτάδι. Ο Βενέδικτος Θ’ δεν έφυγε ωστόσο από το αξίωμα με άδειες τσέπες: πριν αποδεχθεί τη μοίρα της πτώσης του από τον θρόνο, πούλησε την τιάρα του με το αζημίωτο στον επόμενο Ποντίφικα Γρηγόριο ΣΤ’! Η ιστορία του Βενέδικτου δεν σταματά όμως εδώ, αλίμονο: μετά τον Γρηγόριο ΣΤ’, θα στεφθεί νέος Πάπας, τον οποίο και θα δολοφονήσει ο Βενέδικτος για να ανακαταλάβει τον ρωμαιοκαθολικό θρόνο! Παρά το γεγονός ότι οι Ρωμαίοι θα τον εκδιώξουν από το Βατικανό και πάλι, μην αντέχοντας άλλο τις εξωφρενικές του πράξεις, ο Βενέδικτος Θ’ έμελλε να ξανακαθίσει στον θρόνο του με αυτοκρατορικό διάταγμα για τρίτη φορά, παρά τα στυγερά του εγκλήματα και το έκλυτο του βίου του. Αν υπήρχε μία ταραγμένη και σκοτεινή εποχή για τον θώκο του Προκαθημένου της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, αυτή σφραγίστηκε από τον τυραννικό Βενέδικτο που έκανε τους αυταρχικούς μονάρχες να μοιάζουν αγγελούδια μπροστά του και υπονόμευσε καθοριστικά τόσο τη θρησκεία της αγάπης όσο και το γενικό καλό. Και πώς να μην τα περιμένεις όλα αυτά από τον άνθρωπο που χρησιμοποίησε τις πατρικές διασυνδέσεις και τον οικογενειακό πλούτο για να ανέλθει στο ύπατο αξίωμα του καθολικισμού το 1032 σε τρυφερή ηλικία (ήταν δεν ήταν 19 ετών, ενώ υπάρχουν και αναφορές που τον θέλουν Πάπα ήδη από τα 12 χρόνια της ζωής του!); Ο γεννημένος ως Θεοφύλακτος έζησε τόσο ακόλαστο βίο που οι Ρωμαίοι αναγκάστηκαν να τον πάρουν με τις πέτρες το 1044, εκλέγοντας στη θέση του τον αντιπάπα Σιλβέστρο Γ’. Ο Βενέδικτος κατάφερε να του υφαρπάξει την παποσύνη την επόμενη χρονιά, αν και έναν μήνα αργότερα θα μοσχοπουλούσε την τιάρα του στον Γρηγόριο ΣΤ’. Εκμεταλλευόμενος τις υψηλόβαθμες σχέσεις του με τους αυτοκράτορες των χριστιανικών βασιλείων της Ευρώπης, ο Βενέδικτος θα ανακαταλάβει τον θρόνο του μέχρι τον Ιούλιο του 1048, όταν εκδιώχθηκε και πάλι από την ιερή του θέση, μιας και ήταν πασιφανές πως δεν ήταν φτιαγμένος για αγιοσύνη. Αφού αποσύρθηκε στο οικογενειακό του κτήμα, αρνήθηκε να παρουσιαστεί μπροστά στη Σύνοδο όταν κατηγορήθηκε για σιμωνία το 1049, γι’ αυτό και αφορίστηκε. Η πανίσχυρη οικογένειά του που είχε ήδη καταφέρει να ενθρονίσει δύο Ποντίφικες στη Ρώμη (τους θείους του Βενέδικτο Η’ και Ιωάννη ΙΘ’) δεν είχε σκοπό να εγκαταλείψει την παντοδύναμη θέση του Πάπα, γι’ αυτό και ο δούκας πατέρας του πίεσε ώστε ο γιος να καταλάβει το ύπατο αξίωμα τον Οκτώβριο του 1032. Αν και η τριπλή στέψη του νεότερου Πάπα στην ιστορία του ρωμαιοκαθολικισμού έμελλε να γραφτεί με μαύρα γράμματα, αναγκάζοντας τα επίσημα μητρώα της δυτικής χριστιανικής πίστης να τον απαθανατίσει ως «έναν δαίμονας της Κόλασης με άμφια ιερέα που κατέλαβε την έδρα του Αγίου Πέτρου, εξευτελίζοντας κάθε ιερό μυστήριο με τη χυδαιότητά του»…

Πρώτα χρόνια

Ο Θεοφύλακτος Τουσκουλάνι γεννιέται πιθανότατα το 1012 μ.Χ. στην πόλη Τούσκουλο του Λατίου ως γιος του τοπικού δούκα. Η πανίσχυρη δυναστεία είχε καταφέρει να ενθρονίσει διαδοχικά τους δύο αδελφούς του πατέρα του ως Πάπες, τόσο με τη βία όσο και με ευρύτατο χρηματισμό. Οι Βενέδικτος Η’ και Ιωάννης ΙΘ’ ήταν θείοι του μικρού Θεοφύλακτου, ο οποίος πριν καλά-καλά καταλάβει τον εαυτό του θα βρεθεί ως διά μαγείας Προκαθήμενος του Ρωμαιοκαθολικού Θρόνου! Ήταν 19 χρονών ή πιθανότατα στα 20 του όταν ανέλαβε το ύπατο εκκλησιαστικό αξίωμα τον Οκτώβριο του 1032, αν και πηγές της εποχής τον θέλουν αμούστακο παιδί ακόμα να ανεβαίνει στον θώκο. Οι ιστορικοί συμφωνούν σήμερα ότι οι πηγές αυτές είναι υπερβολικές, το γεγονός πάντως ότι στέφθηκε Πάπας στα 19 του τον μετατρέπει στον νεότερο Ποντίφικα της καθολικής ιστορίας. Οι ίδιες εξάλλου οι μαύρες πράξεις του κατά την πρώτη αυτή άσκηση των ηγετικών καθηκόντων του δεν συνάδουν με καμιά έννοια παιδικότητας…

Ανήθικες παπικές περιπέτειες

Η πρώτη πράξη του νέου Ποντίφικα ήταν, όπως τη χαρακτήρισε σύγχρονός του καρδινάλιος, «ένα γλέντι ανηθικότητας». Σύμφωνα με τις πάμπολλες ιστορικές πηγές, διακρίθηκε για τον διεφθαρμένο και έκλυτο βίο του, καθώς δεν προσπάθησε ποτέ να κρύψει τις πομπές του. Ο Βενέδικτος Θ’ υπήρξε ο πρώτος ανοιχτά ομοφυλόφιλος Πάπας, που έμεινε διαβόητα γνωστός για τη διοργάνωση οργίων στο Λατερανό ανάκτορο του Βατικανού! Ο μεταγενέστερός του Πάπας Βίκτωρ Γ’ έκανε λόγο για «τους βιασμούς, τις δολοφονίες και τις άλλες αποτρόπαιες πράξεις» του Βενέδικτου Θ’. Οι πληροφορίες μας εξαντλούνται μάλιστα στις ακόλαστες και ανήθικες πράξεις του, καθώς για την άσκηση του ρόλου του Ποντίφικα δεν είναι τίποτα γνωστό, παρά μόνο ότι ο Βενέδικτος οργάνωσε δύο (πιθανότατα τρεις) Συνόδους στη Ρώμη και έσπευσε να αφορίσει τους εκκλησιαστικούς του αντιπάλους αλλά και κάθε μνηστήρα της περίβλεπτης θέσης του. Ο σάλος που προκάλεσε πάντως η παποσύνη του στους πολίτες της Ρώμης πρέπει να ήταν πρωτόγνωρος, καθώς το 1036 έγινε στόχος δολοφονικής απόπειρας! Με το κλίμα να είναι κατάφωρα εχθρικό, ο Βενέδικτος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει νύχτα το Βατικανό, αν και δεν θα έμενε για πολύ άπραγος. Οι διασυνδέσεις της πανίσχυρης δυναστείας του δούκα του Τούσκουλο έφταναν μέχρι τον Κορράδο Β’ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (γνωστός και ως Κορράδος ο Πρεσβύτερος), που πέρα από αυτοκράτορας ήταν και βασιλιάς Γερμανίας, Ιταλίας και Βουργουνδίας, ο οποίος πείστηκε να ενθρονίσει και πάλι τον έκλυτο Βενέδικτο στην κεφαλή της Εκκλησίας. Την επόμενη χρονιά (1037), ο νεαρός Βενέδικτος συναντήθηκε με τον Κορράδο, ασπάστηκε τη χείρα του και πήρε το χρίσμα για την παποσύνη, σπεύδοντας να αφορίσει όσους είχαν πρωτοστατήσει στη μεγάλη φυγή του, όπως τον αρχιεπίσκοπο του Μιλάνου. Το 1038 έδειξε για πρώτη ίσως φορά τη δύναμή του όταν πήρε υπό την παπική προστασία πλήθος μοναστηριών και ανεξάρτητων ενοριών, αυξάνοντας το κύρος αλλά τα παπικά θησαυροφυλάκια. Ακόμα και ιερά λείψανα αγίων φέρεται να έβαλε τους δικούς του να υφαρπάξουν ζητώντας κατόπιν λύτρα από τις τοπικές επισκοπές! Οι βιογραφικές πληροφορίες της περιόδου είναι ελάχιστες και αποσπασματικές, όλες τους συμφωνούν όμως σε ένα πράγμα: ο Πάπας συνέχισε την έκλυτη ζωή του και δεν φαινόταν να δίνει δεκάρα για το όνειδος που είχε φέρει στην παπική εξουσία. Αν είναι να πιστέψουμε τις ιστορικές αναφορές, ο Βενέδικτος Θ’ έκλεβε, οργάνωνε όργια, βίαζε κορίτσια και αγόρια και εξόντωνε όποιον ήθελε χωρίς φραγμούς. Αν και για να είναι δίκαιη η ιστορική ετυμηγορία, λίγες ενδείξεις υπάρχουν που να υποστηρίζουν μια τόσο μαύρη εικόνα. Σίγουρα βέβαια ο Βενέδικτος μόνο άγιος δεν ήταν, καθώς οι πάμπολλες ερωμένες του ήταν γνωστές σε όλους και ο ίδιος διήγε έναν βίο που δεν προσιδιάζει σε ιερωμένο, πόσο μάλλον στον ίδιο τον Πάπα. Όσο βέβαια και να έχουν υπερβάλει οι επικριτές του, ο λαός πιθανότατα δεν έκανε λάθος όταν εξεγέρθηκε για δεύτερη εναντίον του το 1044! Η ανηθικότητα και η βία που είχε καθελκύσει στο Βατικανό ήταν πρωτόγνωρες και όσο κι αν το νέο εκκλησιαστικό πραξικόπημα εναντίον του ενορχηστρώθηκε από πολιτικούς αντιπάλους των Τουσκουλάνι, ενείχε στα σίγουρα και τη γνήσια λαϊκή αντίδραση στα σκοτεινά καμώματα του Ποντίφικα. Ο Βενέδικτος εξαναγκάστηκε λοιπόν σε δεύτερη νυχτερινή φυγή από τη Ρώμη και τοπικός επίσκοπος εκλέχτηκε ως αντιπάπας Σιλβέστρος Β’ στη θέση του. Ο Βενέδικτος και ο μεγάλος οίκος του κατάφεραν ωστόσο να δολοφονήσουν τον νέο Πάπα στο Βατικανό και τον Ιανουάριο του 1045 επέστρεψε στον θώκο του σαν να μην είχε συμβεί τίποτα. Μόνο που τώρα ο Βενέδικτος αποφάσισε πως δεν ήθελε να συνεχίσει τη ζωή του ως Πάπας! Και πάλι τα δεδομένα πίσω από την απόφασή του είναι πενιχρά και διάσπαρτα, αν και η δημοφιλέστερη θεωρία παραμένει ότι εγκατέλειψε την παποσύνη για να παντρευτεί μια ξαδέρφη του, με την οποία διατηρούσε κρυφό ερωτικό δεσμό εδώ και χρόνια. Κατ’ άλλους ιστορικούς, ήταν ο νονός του, ο ενάρετος ιερέας Ιωάννης Γρατσιάνο και μετέπειτα Πάπας Γρηγόριος ΣΤ’ αυτός που έπεισε τον αθεόφοβο Βενέδικτο να παραιτηθεί από τον θρόνο έναντι αδρής χρηματικής αμοιβής. Όποιος κι αν ήταν ο λόγος, ο Γρατσιάνο μάζεψε ό,τι μπορούσε και δεν μπορούσε για να απομακρύνει τον Βενέδικτο από τον καθολικό θώκο, καθώς αγαπούσε ολόψυχα τη χριστιανοσύνη και πονούσε να τη βλέπει να διασύρεται από τις κολασμένες ενέργειες του πνευματικού του παιδιού. Ο παραδόπιστος Βενέδικτος αποδέχτηκε τη χορηγία και παραιτήθηκε από Προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας τον Μάιο του 1045, μένοντας πια γνωστός ως ο Πάπας που πούλησε τον παπισμό…

Τελευταία χρόνια

Ο Γρατσιάνο ανήλθε στον θρόνο του Βατικανού ως Γρηγόριος ΣΤ’ και έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του για να ξεχάσουν οι Ρωμαίοι τα εγκλήματα και το όνειδος που κόμισε στον θεσμό ο προκάτοχός του. Αν και δεν θα είχε πολύ χρόνο στα χέρια του για να ολοκληρώσει το έργο του, καθώς έναν ακριβώς χρόνο αργότερα ο Βενέδικτος άλλαξε γνώμη και επανεμφανίστηκε στη Ρώμη, με τις κακές γλώσσες να κάνουν λόγο ότι αυτό συνέβη γιατί ο μέλλοντας πεθερός του αρνήθηκε τελικά να του δώσει το χέρι της κόρης του. Την ίδια στιγμή, ο πρώην Πάπας Σιλβέστρος Γ’ επέστρεψε επίσης στη Ρώμη και οι δύο πρώην Ποντίφικες μάχονταν τώρα για το ποιος θα διώξει γρηγορότερα τον Γρηγόριο και θα ανέβει στον θρόνο. Οι ανώτατοι αξιωματούχοι του Βατικανού και οι κρατικοί λειτουργοί της Ρώμης παρουσιάστηκαν μπροστά στον Ερρίκο Γ’ τον Ευσεβή, αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και θεοσεβούμενο χριστιανό, ζητώντας λύση στο δράμα του ρωμαιοκαθολικού θώκου. Την ώρα που τα γερμανικά στρατεύματά του προέλαυναν νότια προς την Ιταλία, ο αυτοκράτορας συγκάλεσε Σύνοδο, στην οποία ο Βενέδικτος δεν παρέστη. Εξαιτίας της παραίτησής του από το ύψιστο εκκλησιαστικό αξίωμα του καθολικισμού, καθαιρέθηκε επισήμως από τον θρόνο του, όπως και οι δύο άλλοι διεκδικητές του παπισμού. Ο αυτοκράτορας έστεψε Πάπα τον Κλήμη Β’, αν και αυτό δεν θα ήταν το τέλος του Βενέδικτου. Γιατί όταν Κλήμης πέθανε σε λιγότερο από έναν χρόνο, ο Βενέδικτος επέστρεψε θριαμβευτικά στο Βατικανό και στέφθηκε για τρίτη φορά Ποντίφικας (8 Νοεμβρίου 1047)! Στον θώκο του θα παραμείνει βέβαια μόλις οχτώ μήνες, καθώς ο εξοργισμένος Ερρίκος Γ’ διέταξε την οριστική αποπομπή του από το ύπατο αξίωμα, ένα έργο που εκτέλεσε πρόθυμα ο Βονιφάτιος Γ’ της Τοσκάνης στις 17 Ιουλίου 1048. Ο επόμενος Πάπας, Δάμασος Β’, επιλέχθηκε προσωπικά από τον αυτοκράτορα. Η Καθολική Εγκυκλοπαίδεια περιγράφει δηκτικά τα γεγονότα που οδήγησαν στην εκλογή του Δάμασου Β’: «Μετά τον θάνατο του Πάπα Κλήμη Β’ τον Ιούλιο του 1047, η φατρία των Τουσκουλάνι επαναδιεκδίκησε την εξουσία της στη Ρώμη και με τη μυστική βοήθεια του Βονιφάτιου Γ’ της Τοσκάνης … αποκατέστησε το άθλιο πλάσμα, τον Πάπα Βενέδικτο Θ’, ο οποίος συνέχισε με τον συνήθη τρόπο του να ντροπιάζει την παποσύνη για μια περίοδο οχτώ μηνών ακόμα, πριν εξαφανιστεί εντελώς από την ιστορία». Το τι απέγινε ο Βενέδικτος αποτελεί αντικείμενο έρευνας, καθώς για άλλη μια φορά οι πληροφορίες δεν συμφωνούν και οι περισσότερες παραμένουν πικρόχολες και ολότελα εχθρικές. Κατά την επικρατούσα αντίληψη, ο Βενέδικτος αποσύρθηκε είτε στην πατρική οικία είτε σε μοναστήρι, όπου έζησε ενάρετα τα υπόλοιπα εφτά χρόνια της ζωής του, μετανοώντας για τα κρίματά του. Ο Βενέδικτος Θ’ άφησε την τελευταία του πνοή το 1055 (ή το 1056) σε μοναστικό τάγμα της βόρειας Ιταλίας, όπου φέρεται να έζησε ηθικά απαρνούμενος τον έκλυτο παπικό του βίο… Δείτε όλα τα πρόσωπα που φιλοξενούνται στη στήλη «Πορτραίτα» του newsbeast.gr