«Γελάω χωρίς λόγο, γιατί έχω πολλούς λόγους για να κλαίω» λέει με εμφανή στο πρόσωπό του την αγωνία ο υπουργός Υποδομών, Δ. Ρέππας, θέλοντας με αυτή τη φράση να δείξει πόσο τον έχουν επηρεάσει ψυχολογικά (και μαζί με αυτόν και τα υπόλοιπα μέλη της κυβέρνησης) η οικονομική κρίση, η τρόικα και το μνημόνιο. Και συμπληρώνει: «Φοβερά τα προβλήματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Αλήθεια, δεν το περιμέναμε. Σκάνε τα προβλήματα σαν βόμβες μπροστά στα μάτια μας συνέχεια. Περνώ ίσως τις δυσκολότερες στιγμές της ζωής μου. Και ξέρετε γιατί; Επειδή έχουμε το μεγαλύτερο θηρίο, που είναι τα μεγάλα έργα, δεμένο και δεν μπορούμε να το αφήσουμε να εξελιχθεί. Δεν μπορούμε να το ελευθερώσουμε επειδή δεν υπάρχουν λεφτά».
Σύμφωνα με το Βήμα της Κυριακής, το μνημόνιο έφερε κατάθλιψη στην πλειονότητα των Ελλήνων. Το 70% των Ελλήνων σε παραγωγική ηλικία βρίσκεται στα όρια της κατάθλιψης, σύμφωνα με έρευνα της Εταιρείας Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας. Επτά στους δέκα, δηλαδή. Κάτι παρόμοιο, βεβαιώνουν οι υπουργοί, συμβαίνει και στα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου. Ο μόνος τον οποίο φαίνεται ότι δεν επηρεάζει τουλάχιστον ψυχολογικά η κρίση είναι ο υπουργός Πολιτισμού κ. Π.Γερουλάνος: «Το υπουργείο μου δεν συμπεριλαμβάνεται στο μνημόνιο, συνεπώς;».
«Δεν είναι περίοδος για χαριτολογίες»
Τελικά αυτή η κρίση αποδεικνύεται ότι κάνει φτωχότερες όχι μόνο τις τσέπες μας αλλά και τις ζωές μας, καθώς και τις ζωές των υπουργών. «Δεν είναι περίοδος για χαριτολογίες και χασκόγελα στις δημόσιες εμφανίσεις μας» λέει ο υφυπουργός Οικονομικών κ. Φ. Σαχινίδης, ένας από τους υφυπουργούς του οικονομικού επιτελείου που γίνεται κάθε φορά που εμφανίζεται στην τηλεόραση ο φόβος και ο τρόμος των μισθωτών, των δημοσίων υπαλλήλων και των συνταξιούχων. Δικαιολογεί, βλέπετε, τις αποφάσεις για τις όποιες περικοπές: «Οι περιστάσεις απαιτούν και υπευθυνότητα και σοβαρότητα» λέει, καταλογίζοντας ωστόσο δίκιο στον κόσμο που είναι επιφυλακτικός και έχει τις ανησυχίες του.
Έχασαν τον ύπνο τους
Έχει αλλάξει τη ζωή των μελών της κυβέρνησης η οικονομική κρίση. Δεν μπορούν να χαρούν την εξουσία και το δείχνουν. Τον κ. Α. Λοβέρδο, π.χ., οι συνάδελφοί του τον έχουν ονομάσει… «θλιμμένο υπουργό» και ο ίδιος διοχετεύει την αγωνία του και το άγχος του στο ποδόσφαιρο, στο μπάσκετ, στα βαράκια και στο μονόζυγο. Η υπουργός Παιδείας, Άννα Διαμαντοπούλου νιώθει ότι «συνεχώς βρίσκομαι στην πρίζα» αφού, όπως βεβαιώνει, τη θητεία της στην κυβέρνηση τη θεωρεί «την πιο δύσκολη περίοδο της ζωής μου, με το άγχος όμως να μου πολλαπλασιάζει τις αντοχές». Αυτός ο «πολλαπλασιασμός των αντοχών» κάνει την υφυπουργό της κυρία Εύη Χριστοφιλοπούλου να τη χαρακτηρίζει… «ντούρασελ». Η κυρία Χριστοφιλοπούλου έχασε, όπως παραδέχεται, τον ύπνο της με την οικονομική κρίση: «Τα κυβερνητικά στελέχη χειρίζονται πολύ λεπτές υποθέσεις μέσα σε ιδιαίτερα κρίσιμες καταστάσεις στο ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον. Προκαλεί στρες αλλά και στιγμές ευφορίας, κυρίως όταν κατορθώνουμε κάτι» λέει.
Ο υφυπουργός Υποδομών κ. Ι. Μαγκριώτης διοχετεύει, όπως αναφέρει, το αυξημένο άγχος του μεταξύ 12 τα μεσάνυχτα και 2 μετά τα μεσάνυχτα διαβάζοντας… Κομφούκιο και τον Βραχόκηπο του Νίκου Καζαντζάκη. «Ήμουν χαμογελαστός άνθρωπος. Έχω χάσει το χαμόγελό μου επειδή δεν βγάζουν καθόλου χαρά οι ευθύνες για το μνημόνιο» προσθέτει. Ο υφυπουργός Εργασίας κ. Β. Γκεγκέρογλου αναφέρει ότι δεν υπάρχει ανάμεσα στους υπουργούς κατάθλιψη με την ιατρική έννοια της λέξης αλλά «ένταση και πίεση για το μέγεθος της ευθύνης που έχουν να τα βγάλουν πέρα» .
…Αλλά το Γιώργο τον θρέφουν τα ταξίδια
Μέσα στην ατμόσφαιρα του προβληματισμού και της σιωπής που επικρατούσε στο Υπουργικό Συμβούλιο ο πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου φαινόταν να ξεχώριζε και να διέφερε από τους υπουργούς. Με χαμόγελο, πάντοτε ευγενής, κατέγραφε λεπτομερώς τις προτάσεις και τις θέσεις των υπουργών του. Αν εξαιρέσει κανείς το γεγονός ότι μέσα σε έναν χρόνο άσπρισαν τα μαλλιά του και εμφάνισε στις κρίσιμες διαπραγματεύσεις για το μνημόνιο επιχείλιο έρπητα, δεν έχασε ούτε το χαμόγελό του ούτε το κέφι του για τη δουλειά. «Τον τρέφουν τα ταξίδια, η αποστολή που έχει αναλάβει να σώσει την Ελλάδα από τη χρεοκοπία, η γυμναστική, οι ορθοπεταλιές, οι συνεχείς τηλεφωνικές επαφές που έχει με ξένους ηγέτες ή η άλλου είδους υψηλή πολιτική που διαχειρίζεται» λένε όσοι τον γνωρίζουν από κοντά.
Ένας από αυτούς, ο κ. Νάσος Αλευράς, δίνει ακόμη μία εξήγηση γιατί ο Πρωθυπουργός, σε αντίθεση με τους υπουργούς του, δεν φαίνεται, τουλάχιστον στις δημόσιες εμφανίσεις του, να έχει την εικόνα του προβληματισμού:
«Δεν είναι συγκρουσιακός τύπος, ουδέποτε συγκρούστηκε με στελέχη ή μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου. Εμφανίζεται και είναι πάντοτε ήρεμος, για να κατευνάσει τα οξυμμένα πνεύματα» λέει.
Στον… καναπέ της ειδικού
Οι πολιτικοί είναι σαφώς επηρεασμένοι και επιβαρυμένοι από την οικονομική κρίση και τα οικονομικά μέτρα και βιώνουν σίγουρα σωματική και ψυχική εξουθένωση λόγω της υπερφόρτωσης των υποχρεώσεων και των ευθυνών. Η προσπάθεια ανταπόκρισης σε υψηλές και πιεστικές ευθύνες είναι πιθανόν να δημιουργεί ένταση, αγχώδεις διαταραχές,αγωνία για την επίτευξη των στόχων στο παρόν και στο μέλλον. Η ανάγκη ανταπόκρισης στις απαιτήσεις αυτές,σε ρόλους που έχουν αναλάβει, στην ανάληψη πιθανώς και νέων ευθυνών, είναι ένας από τους λόγους που μπορούν να εντείνουν την ψυχολογική πίεση και να προκαλέσουν ψυχοσωματικά προβλήματα. Σε αυτά προστίθεται το αίσθημα ότι δεν μπορούν να ικανοποιήσουν άμεσα τις προσδοκίες του λαού, ότι δεν μπορούν να απολαύσουν τους καρπούς των προσπαθειών και των έργων τους και αυτό ίσως κάποιες φορές να λειτουργεί κατασταλτικά στη διατήρηση του ενθουσιασμού τους για την επίτευξη των στόχων.
Ο Πρωθυπουργός αθλείται, εμφανίζεται σε καλή φυσική κατάσταση, γεγονός που προσδίδει σωματική και ψυχική ευεξία αλλά και ενεργητικότητα και αισιοδοξία. Η άσκηση, πέραν των θετικών συνεπειών στη σωματική κατάσταση, ενισχύει τις ανώτερες νοητικές λειτουργίες του εγκεφάλου. Ο Πρωθυπουργός δεν φαίνεται να εμφανίζει αγχώδεις ή καταθλιπτικές ενδείξεις, δεν λειτουργεί παρορμητικά και μοιάζει να παραμένει μαχητικός την κρίσιμη αυτή περίοδο».