Σε εμβόλιο κατά του καρκίνου στοχεύουν να εξελίξουν οι επιστήμονες έναν γενετικά τροποποιημένο ιό του έρπη, οποίος σήμερα χρησιμοποιείται ως φάρμακο κατά του μελανώματος. Το φάρμακο αυτό, που ήδη κυκλοφορεί στην αγορά, χορηγείται ενέσιμα τοπικά και καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα, ενώ παράλληλα ενισχύει την άμυνα του ανοσοποιητικού συστήματος του ασθενούς εναντίον των όγκων.

Τα παραπάνω αναφέρει ο αντιπρόεδρος Έρευνας και Τεχνολογίας και Οικονομικής Ανάπτυξης στο δημόσιο πανεπιστήμιο της Λουϊζιάνα, καθηγητής Κωνσταντίνος Κούσουλας, ο οποίος βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη με την ευκαιρία του συνεδρίου NANOTEXNOLOGY 2017.

«Μια μεγάλη εταιρεία έχει βγάλει ήδη ένα προϊόν στην αγορά, που είναι ο ερπητοϊος τύπου 1 και χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση των μελανωμάτων. Συνήθως, αυτό που γίνεται, είναι ότι καταστρέφει μερικώς τα μελανώματα. Καθώς καταστρέφεται το μελάνωμα, το αμυντικό σύστημα αναγνωρίζει τα κατεστραμμένα αυτά κύτταρα και μπορεί και να εξαλείψει καρκινώματα τα οποία μπορεί να έχουν κάνει μετάσταση σε άλλα μέρη του σώματος. Δηλαδή, γίνεται ένας τύπος εμβολιασμού.

Εμείς έχουμε φτιάξει έναν παρόμοιο ερπητοϊό, ο οποίος πιστεύω ότι είναι δέκα φορές καλύτερος, γιατί μπορεί να πολλαπλασιαστεί πολύ πιο εύκολα και επίσης μπορεί να ενεργοποιήσει το αμυντικό σύστημα ίσως και σε ποσοστό 10-20 φορές μεγαλύτερο απ΄ ότι αυτό το προϊόν που κυκλοφορεί αυτή τη στιγμή στην αγορά.

Επίσης, διαμέσου νανοτεχνολογίας μπορούμε να φορτίσουμε τον ιό και με χημειοθεραπευτικές ουσίες, ώστε να μπορεί όχι μόνο να αφυπνίσει το αμυντικό σύστημα, αλλά και να μπορεί να μεταφέρει κάποιο χημειοθεραπευτικό για την καταπολέμηση του καρκίνου» επισήμανε ο κ. Κούσουλας.

Ήδη, στην Αμερική έχουν γίνει πολλά πειράματα σε ζώα (ποντίκια, χοιρίδια και πιθήκους) με καλά αποτελέσματα και σε μερικούς μήνες αναμένεται να αρχίσουν οι κλινικές μελέτες σε ανθρώπους και σύμφωνα με εκτιμήσεις το νέο φάρμακο ενδέχεται να κυκλοφορήσει στην αμερικανική αγορά σε περίπου πέντε χρόνια.

«Όμως, ήδη κινούμαστε λίγο πιο γρήγορα, γιατί τον επόμενο μήνα δημιουργείται μια εταιρεία -η Viraspis- στην Αμερική, στην οποία θα είμαι κι εγώ μέτοχος, η οποία έχει ήδη μια συνεργασία με επιστήμονες από την Κίνα. Και μάλλον θα γίνει η πρώτη εφαρμογή σε κλινικό επίπεδο στην Κίνα, η οποία θα μπορέσει να βγάλει το προϊόν στην αγορά -τουλάχιστον στην Κίνα- ίσως και σε δύο χρόνια» πρόσθεσε ο κ. Κούσουλας.

Παράλληλα τονίζει, ότι οι ερπητοϊοί είναι οι πρώτοι ιοί που θα εφαρμοστούν σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, όχι μόνο κατά του μελανώματος, αλλά και κατά του καρκίνου του μαστού, του προστάτη και των γλοιωμάτων.

«Η καλύτερη παρέμβαση για τον καρκίνο -έχει αποδειχτεί στην Αμερική-είναι να αφήσουμε το αμυντικό μας σύστημα να πολεμήσει τον καρκίνο. Δηλαδή, αυτή τη στιγμή στην Αμερική υπάρχουν κλινικές μελέτες, που αντί να χορηγήσουν μεγάλες ποσότητες χημειοθεραπευτικών, δίνουν μικρές ποσότητες, ώστε να καταστραφούν μερικώς τα καρκινικά κύτταρα κι όπως καταστρέφονται αυτά να μπορέσει το αμυντικό σύστημα να τα αναγνωρίσει και να δημιουργήσει μια άλλη κατάσταση.

Πολλές φορές, όταν χορηγούμε μεγάλες ποσότητες χημειοθεραπευτικών, προσπαθούμε να εξαλείψουμε τον καρκίνο, αλλά την ίδια στιγμή εξαλείφουμε κι όλο το αμυντικό σύστημα. Έχει αποδειχτεί, ότι ένας συνδυασμός φαρμάκων και χημειοθεραπευτικών σε μικρές ποσότητες, μπορεί σε αρχικά στάδια να βελτιώσει την κατάσταση των καρκινωμάτων, κυρίως πολύ καλύτερα από το πάρει κανείς μεγάλες ποσότητες χημειοθεραπευτικών. Χρησιμοποιούμε τον ιό σαν μια μέθοδο για να αφυπνίσουμε το αμυντικό σύστημα. Προσπαθούμε ουσιαστικά να φτιάξουμε ένα εμβόλιο κατά του καρκίνου» πρόσθεσε ο κ. Κούσουλας.

Εφαρμογή 123 προϊόντων νανοϊατρικής στα νοσοκομεία, παγκοσμίως

Παγκοσμίως, σήμερα, εφαρμόζονται στα νοσοκομεία 123 προϊόντα νανοϊατρικής, κυρίως για τη θεραπεία του καρκίνου, ενώ στην Ελλάδα η έρευνα στρέφεται κυρίως στη δημιουργία νανοσωματιδίων που θα χρησιμεύσουν για τη θεραπεία του καρκίνου, της αθηρωμάτωσης και νευροεκφυλιστικών παθήσεων, όπως το Αλτσχάιμερ και η νόσος του Πάρκινσον.

Όπως ανέφερε η υπεύθυνη της Ελληνικής Πλατφόρμας Νανοϊατρικής, καρδιολόγος, Βαρβάρα Καραγκιοζάκη, σήμερα ο σκοπός είναι η κλινική εφαρμογή των νανοϋλικών/νανοσωματιδίων τα οποία δημιουργούνται στο εργαστήριο για μεταφορά φαρμάκων ή την αναγέννηση ιστών.

«Πλέον μιλάμε για νανοσωματίδια που θα χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία του καρκίνου, του Αλτσχάιμερ και της αθηρωμάτωσης. Πλέον είναι στοχευμένη η παρασκευή των νανοσωματιδίων για τις συγκεκριμένες ασθένειες.

Όμως για να φτάσει ένα νανοσωματίδιο στην κλινική εφαρμογή, πρέπει πέρα από τον πλήρη χαρακτηρισμό του στο εργαστήριο, να γίνει και χαρακτηρισμός στα ζώα και στη συνέχεια στους ανθρώπους. Δηλαδή, χρειάζονται περίπου 5 χρόνια κλινικών μελετών. Άρα, για να φτάσει ένα προϊόν στην αγορά νανοϊατρικής χρειάζονται περίπου 10 χρόνια συνολικά. Εμείς έχουμε τις δοκιμές σε ζώα γι΄ αυτές τις τρεις κατηγορίες» επισήμανε η κ. Καραγκιοζάκη.

Χαρακτηριστικά ανέφερε, ότι στο Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας του ΑΠΘ, συντίθενται νανοσωματίδια για στοχευμένη μεταφορά φαρμάκων, τα οποία θα μπαίνουν μέσα στο τοίχωμα της αρτηρίας και θα μειώνουν το μέγεθος της αθηρωματικής πλάκας, ώστε να αποτρέπεται το έμφραγμα.

Ταυτόχρονα, δημιουργούνται νανοϋλικά για την βελτιστοποίηση των στεντς που ήδη χρησιμοποιούνται στην κλινική πράξη για την θεραπεία της στένωσης των αρτηριών. Ένα άλλο πεδίο έρευνας στο Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας του ΑΠΘ, αφορά δημιουργία έξυπνων ικριωμάτων για αναγέννηση νευρικών κυττάρων, με στόχο τη θεραπεία νευροεκφυλιστικών παθήσεων (Αλτσχάιμερ και Πάρκινσον).

Επίσης, έχει ολοκληρωθεί εθνικό πρόγραμμα, το ΝανοΑρθροΧόνδρο, στο πλαίσιο του οποίου δημιουργήθηκε ένα προϊόν νανοτεχνολογίας για αναγέννηση χόνδρου στο γόνατο.