Με σημαντικές και καθοριστικές αλλαγές, περίπου 100.000 υποψήφιοι θα προσέλθουν στις 12 Μαΐου στα εξεταστικά κέντρα για τις φετινές πανελλαδικές εξετάσεις. Θα είναι μία από τις τελευταίες φορές που θα διεξαχθούν με το ισχύον σύστημα, αφού από το 2014 και μετά αλλάζει άρδην η μεθοδολογία εισαγωγής σε Πανεπιστήμια και ΤΕΙ.

Για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια, οι πανελλαδικές εξετάσεις αρχίζουν τόσο νωρίς. Πέρσι είχαν αρχίσει δύο ημέρες αργότερα.

Για πρώτη φορά, επίσης, φέτος οι μαθητές των εσπερινών λυκείων θα διαγωνιστούν το πρωί. Η ρύθμιση αυτή, ωστόσο, έχει προκαλέσει αντιδράσεις, καθώς κατά κανόνα οι μαθητές των νυκτερινών σχολείων είναι εργαζόμενοι και δεν είναι εύκολο να πάρουν άδεια για τουλάχιστον δέκα ημέρες από τις εργασίες τους και μάλιστα σε περίοδο οικονομικής κρίσης.

Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες από στελέχη του υπουργείου Παιδείας, στην απόφαση αυτή οδηγήθηκαν οι συγκεκριμένες υπηρεσίες του υπουργείου, επειδή δέχονταν παράπονα από πολλούς υποψήφιους, που ήταν μαθητές σε εσπερινά σχολεία, ότι οι εξετάσεις τραβούν σε μάκρος μέσα στη νύχτα, με αποτέλεσμα η κόπωση να επηρεάζει σημαντικά την απόδοσή τους.

Ένα άλλο βασικό στοιχείο των φετινών εξετάσεων είναι το μηχανογραφικό δελτίο. Έως στιγμής φαίνεται να εξετάζεται πρόταση να υποβληθεί φέτος ηλεκτρονικά, ακολουθώντας το παράδειγμα της ηλεκτρονικής υποβολής αιτήσεων για προμήθεια συγγραμμάτων, που ισχύει επιτυχώς στα Πανεπιστήμια, με αποτέλεσμα να έχει εξοικονομηθεί χρόνος για τους φοιτητές και να είναι πιο οργανωμένη η διαδικασία διανομής των συγγραμμάτων. Ωστόσο, το υπουργείο δεν έχει καταλήξει αν το μέτρο θα ισχύσει φέτος. Τις αμέσως επόμενες ημέρες αναμένονται οι τελικές αποφάσεις επί του θέματος.

Επιπλέον, σημαντικές είναι και οι αλλαγές στις μετεγγραφές των επιτυχόντων που θα πρέπει να έχουν υπ΄όψιν τους οι υποψήφιοι, που ενδεχομένως αποσκοπούν στη μετεγγραφή.

Ειδικότερα, όπως ανακοινώθηκε πρόσφατα, το υπουργείο μελετά ρύθμιση που θα ισχύσει από το προσεχές ακαδημαϊκό έτος, σύμφωνα με την οποία επιχειρείται να μπει φρένο στις αθρόες μετεγγραφές σε συγκεκριμένες σχολές από την περιφέρεια στα Κεντρικά Ιδρύματα κυρίως προερχομένων από ειδικές κατηγορίες, όπως π.χ. οι πολύτεκνοι και οι τρίτεκνοι.

Σύμφωνα με τα προτεινόμενα, οι θέσεις των μετεγγραφών θα καλύπτονται από τους έχοντες δικαίωμα μετεγγραφής με βάση όμως τα μόρια που θα έχουν συγκεντρώσει στις πανελλαδικές εξετάσεις. Έτσι, για κάθε σχολή του μηχανογραφικού θα υπάρχει προκαθορισμένος ειδικός αριθμός εισακτέων για κάθε κατηγορία υποψηφίων προερχομένων από πολύτεκνες ή τρίτεκνες οικογένειες. Οι υποψήφιοι που δεν θα καταφέρουν να εισαχθούν στη σχολή που επιθυμούν από τη γενική σειρά για να μετεγγραφούν στη σχολή που επιθυμούν, θα κριθούν, μαζί με τους συνυποψηφίους τους στην ειδική κατηγορία που ανήκουν. Ως εκ τούτου, αν για παράδειγμα κάποιος υποψήφιος, παιδί πολύτεκνης οικογένειας που διαμένει στη Θεσσαλονίκη, συγκεντρώσει π.χ. 18.000 μόρια και θέλει να μπει στη Νομική Θεσ/κης εφόσον η βάση της σχολής είναι 18.050 μόρια, τότε δεν θα εισαχθεί στη συγκεκριμένη σχολή από τη γενική σειρά, αλλά θα διεκδικήσει μία από τις πρόσθετες θέσεις της ειδικής κατηγορίας. Αν και πάλι δεν τα καταφέρει να εισαχθεί, τότε θα πρέπει να εξετάζεται η υποψηφιότητά του βάσει των μορίων που συγκέντρωσε στην επόμενη σχολή που θα έχει δηλώσει στο μηχανογραφικό δελτίο συμμετοχής. Έτσι, «συμφέρει» έναν υποψήφιο αυτής της κατηγορίας να δηλώσει ένα ευρύ φάσμα σχολών και τμημάτων των ιδρυμάτων, που βρίσκονται κοντά στον τόπο κατοικίας του, για να έχει περισσότερες ελπίδες εισαγωγής.

Με αυτό τον τρόπο, το υπουργείο Παιδείας φιλοδοξεί να αποσυμφορήσει ορισμένα τμήματα που κάθε χρόνο «στενάζουν» όχι τόσο από τον αριθμό των εισακτέων, όσο από τον αριθμό των μετεγγραφομένων, που δέχονται.

Μία ακόμη αλλαγή στο φετινό σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων είναι η επαναφορά ενός παλαιότερου μέτρου, που κατά το παρελθόν, όταν υπήρχαν οι δέσμες, αποτελούσε την «πέμπτη δέσμη». Δηλαδή, αυτή επέλεγαν οι μαθητές που δεν επιθυμούσαν να συνεχίσουν σπουδές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Για πρώτη φορά φέτος, μετά πολλά χρόνια, δίδεται η ευκαιρία σε όσους τελειόφοιτους δεν επιθυμούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε ΑΕΙ ή ΤΕΙ, να πάρουν το απολυτήριο του λυκείου, μόνο με τις ενδοσχολικές εξετάσεις. Έως τώρα, για να πάρει κάποιος απολυτήριο λυκείου, δεν είχε άλλη διέξοδο από το να συμμετάσχει στις πανελλαδικές και στη συνέχεια στις ενδοσχολικές εξετάσεις, ανεξάρτητα από το αν ήθελε να συνεχίσει τις σπουδές του στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Το συγκεκριμένο μέτρο, πάντως, υποδέχθηκαν με ανακούφιση πολλοί υποψήφιοι, που έχουν ήδη λάβει τις αποφάσεις τους και αυτές δεν περιλαμβάνουν τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ. Σημειώνεται ότι το απολυτήριο και αυτών των μαθητών θα είναι απολύτως ισότιμο με των συμμαθητών τους, που απολύονται μέσω πανελληνίων εξετάσεων.

Πάντως, φέτος δεν ανακοινώθηκε μαζί με το πρόγραμμα των πανελλαδικών εξετάσεων και ο αριθμός εισακτέων. Δεν αποκλείεται να είναι προσαρμοσμένος στα αιτήματα των ιδρυμάτων, που κατά κανόνα ζητούν λιγότερους φοιτητές και σπουδαστές. Το υπουργείο φαίνεται να καταβάλλει προσπάθειες, ώστε να υπάρχει εξορθολογισμός του αριθμού και να μην παρατηρούνται φαινόμενα «ασφυξίας» στα κεντρικά ιδρύματα, την ώρα που οι υποψήφιοι δεν δείχνουν ενδιαφέρον για τα περιφερειακά, που ερημώνουν.

Αλλαγές, ωστόσο, υπάρχουν και στο μηχανογραφικό δελτίο, κυρίως με μετονομασίες τμημάτων, αλλαγές τμημάτων από πεδίο σε πεδίο κ.λπ.

Τέλος, λόγω και της οικονομικής κρίσης, φαίνεται πως φέτος θα είναι λιγότερα τα εξεταστικά κέντρα, λιγότεροι οι επιτηρητές και ενδεχομένως λιγότερα και τα βαθμολογικά. Σημειώνεται ότι κάθε εξεταστικό κέντρο κοστίζει τουλάχιστον 3.500 ευρώ μαζί με τις αμοιβές των εκπαιδευτικών.