Σε μια άτυπη στάση πληρωμών και σε μια καθαρή στάση επενδύσεων έχει προχωρήσει το Δημόσιο στους τρεις πρώτους μήνες του έτους. Με τον τρόπο αυτό το οικονομικό επιτελείο έχει καταφέρει να καλύψει τις αποκλίσεις που έχουν ήδη καταγραφεί στα έσοδα και τις δαπάνες και να συγκρατήσει το έλλειμμα εντός των στόχων.

Σύμφωνα με την «Καθημερινή», μέσα στους τρεις πρώτους μήνες του 2011 δεν έχει δοθεί ούτε ένα ευρώ για επενδύσεις σε 9 από τους 28 βασικούς τομείς του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Δηλαδή, στο 33% των τομέων του προγράμματος δεν έχει ακόμα πραγματοποιηθεί κάποια δαπάνη.

Συνολικά, οι τομείς του ΠΔΕ είναι 30, καθώς υπάρχουν και εκείνοι των Ολυμπιακών έργων και του αποθεματικού. Ομως, είναι ήσσονος σημασίας και ούτως ή άλλως δεν προβλέπεται να ξοδευτεί κάποιο ποσό φέτος.

Ωστόσο, το Δημόσιο δεν «ρίχνει χρήμα» ούτε σε τομείς που πλήττονται αυτή τη στιγμή, όπως η απασχόληση, ή σε τομείς που θα μπορούσε να στηριχθεί η ανάκαμψη, όπως ο τουρισμός και η ενέργεια.

Παράλληλα, οι δαπάνες του κράτους για επιχορηγήσεις, μετακινήσεις, λειτουργικά έξοδα και προμήθειες μπορεί να μην είναι μηδενικές, αλλά εκταμιεύονται με το σταγονόμετρο και θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα αποτελέσουν το «μαξιλάρι» για τυχόν εκτροχιασμό άλλων δαπανών, όπως εκείνες για τα ασφαλιστικά ταμεία.

Στον πάγο εννέα τομείς

Στο σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, στο διάστημα Ιανουαρίου – Μαρτίου 2011 το κράτος κήρυξε στάση επενδύσεων:

1. Στον τουρισμό. Δεν έχει δοθεί ούτε ένα ευρώ από το σύνολο των 28 εκατ. ευρώ που θα διατεθούν φέτος.

2. Στην απασχόληση. Για φέτος έχουν προϋπολογιστεί 45 εκατ. ευρώ και μέχρι τώρα δεν έχει δοθεί τίποτα.

3. Στην έρευνα και την τεχνολογία, όπου η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να πραγματοποιήσει δημόσιες επενδύσεις ύψους 90 εκατ. ευρώ το 2011.

4. Στην ενέργεια. Στο ΠΔΕ προβλέπονται φέτος επενδύσεις ύψους 213 εκατ. ευρώ.

5. Στις επικοινωνίες. Συνολικά για φέτος ο κλάδος των επικοινωνιών θα λάβει 20 εκατ. ευρώ.

6. Στην αλιεία, όπου το 2011 θα πρέπει να δοθούν 30 εκατ. ευρώ.

7. Στην άμυνα. Ο προϋπολογισμός προβλέπει τη διάθεση 18 εκατ. ευρώ για επενδύσεις στην άμυνα.

8. Στη Δικαιοσύνη, για την οποία έχει εγγραφεί κονδύλι ετήσιων δημοσίων επενδύσεων ύψους 17 εκατ. ευρώ.

9. Στον αθλητισμό, όπου φέτος θα πρέπει να διατεθούν 12 εκατ. ευρώ.

Πέραν αυτών των εννέα τομέων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, υπάρχουν και κάποιοι άλλοι στους οποίους η διάθεση κονδυλίων για επενδύσεις είναι πολύ περιορισμένη. Για παράδειγμα, 1 εκατ. ευρώ έχει χορηγηθεί για τις εξωτερικές υποθέσεις (από το σύνολο των 18 εκατ. ευρώ) για φέτος, 2 εκατ. ευρώ για τον πολιτισμό (από τα 85 εκατ. ευρώ) και 3 εκατ. ευρώ για τα δάση (από το σύνολο των 43 εκατ. ευρώ).

Τι προβλέπεται

Για το 2011, η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να προχωρήσει σε δαπάνες ύψους 8,5 δισ. ευρώ για δημόσιες επενδύσεις. Από το ποσό αυτό, θα έπρεπε να έχει εκταμιεύσει τα 1,6 δισ. ευρώ στο πρώτο τρίμηνο του έτους. Στην πράξη έχει διαθέσει μόλις τα 677 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων μάλιστα τα 422 εκατ. ευρώ δόθηκαν μόνο τον Μάρτιο. Δηλαδή η κατάσταση ήταν πολύ χειρότερη στους πρώτους δύο μήνες του έτους.

Μπλόκο στη διάθεση κονδυλίων

Η «στάση επενδύσεων» είναι ο βασικότερος λόγος που το έλλειμμα του πρώτου τριμήνου δεν έχει εκτροχιαστεί, όπως έχει συμβεί με τα έσοδα και τις δαπάνες. Ενας άλλος σημαντικός λόγος που βοηθάει στη διατήρηση του προϋπολογισμού εντός στόχων, είναι η μη διάθεση κονδυλίων για λειτουργικές και άλλες δαπάνες του κράτους.

Στο διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου 2011 έχει εκταμιευθεί:

– Το 1% των προμηθειών. Σε διάστημα τριών μηνών έχουν γίνει προμήθειες στο Δημόσιο ύψους 7 εκατ. ευρώ, όταν σε ολόκληρο το έτος υπολογίζεται να φτάσουν στα 678 εκατ. ευρώ.

– Το 5,3% των διαφόρων επιχορηγήσεων. Από το σύνολο του 1,6 δισ. ευρώ που θα διατεθούν φέτος, έχουν γίνει μόλις τα 87 εκατ. ευρώ.

– Το 6,6% των ετήσιων πιστώσεων για μετακινήσεις. Συνολικά φέτος εκτιμάται ότι θα διατεθούν 321 εκατ. ευρώ και μέχρι τώρα έχουν δοθεί τα 21 εκατ. ευρώ.

– Το 6,8% των λειτουργικών δαπανών. Δηλαδή, 62 εκατ. ευρώ από το σύνολο των 912 εκατ. ευρώ.

Σε φυσιολογικά επίπεδα κινούνται οι επιχορηγήσεις των συγκοινωνιών, αφού έχουν ήδη λάβει το 24,4% της ετήσιας πίστωσής τους.