«Δεν είναι παράσταση. Δεν είναι συναυλία. Είναι μια αλλιώτικη εμπειρία θέασης και ακρόασης του αρχαίου δράματος. Μια site-specifie performance εκτός Στέγης, στον Παρνασσό της Πλατείας Καρύτση» αναφέρεται στο πρόγραμμα.

Γράφει η Χαρά Κιούση

Πράγματι ο Δημήτρης Καμαρωτός και η Αμαλία Μουτούση αποπειράθηκαν να συμπορευτούν με την ασυνόρευτη δύναμη της μουσικότητας λόγου και ήχου και να θέσουν ερωτήματα και αμφιβολίες για την αξία της ηθικής αδιαλλαξίας και σταθερότητας, που χαρακτηρίζει τον νεαρό ήρωα της τραγωδίας του Ευριπίδη.

Ο Ιππόλυτος, γιος του Θησέα, μόλις έχει επιστρέψει από το κυνήγι με τους ακολούθους του, στα ανάκτορα του πατέρα του. Ο ίδιος λείπει και η τροφός της Φαίδρας -συζύγου του Θησέα- τον πληροφορεί στεναχωρημένη πως η κυρά της είναι απελπισμένη από τον παράφορο έρωτα που αισθάνεται για εκείνον.

Μάλιστα είναι αποφασισμένη να πεθάνει για να σώσει την τιμή της και το όνομα των παιδιών της. Η τροφός προτρέπει τον Ιππόλυτο να ανταποκριθεί στο πάθος της, αλλά εκείνος την αποκρούει λέγοντας πως θα φύγει από το παλάτι. Εν τω μεταξύ η Φαίδρα αυτοκτονεί και για να τον εκδικηθεί αφήνει ένα γράμμα στο Θησέα κατηγορώντας τον νέο ότι αποπειράθηκε να την βιάσει. Ο Θησέας τότε επικαλείται τον Ποσειδώνα για να τον θανατώσει και ξεσπά με κατάρες εναντίον του γιου του, που δεν προδίδει το μυστικό της νεκρής. Ο Ιππόλυτος γκρεμίζεται στη θάλασσα από τα αφηνιασμένα του άλογα και τότε εμφανίζεται η θεά Άρτεμις στον Θησέα, λέγοντάς του ότι ο γιος του είναι αθώος. Η ευθύνη πέφτει εξ ολοκλήρου στην Αφροδίτη που προκάλεσε αυτό το πάθος στην Φαίδρα, για να τον εκδικηθεί για την περιφρόνησή του στον έρωτα που η ίδια συμβολίζει.

Το κτίριο Παρνασσός, με την μνημειακή του ομορφιά και κομψότητα, γίνεται ο τόπος όπου οι καλλιτέχνες Δημήτρης Καμαρωτός και Αμαλία Μουτούση μιλούν σαν παραμυθάδες για τον ποιητικό μύθο του Ευριπίδη. Μια τραγωδία για παράφορα συναισθήματα, έρωτα, μίσος, εκδίκηση, άκριτες κατηγορίες και ταπεινές πράξεις σε επίπεδο θεϊκό και ανθρώπινο. Μιλά για την μητρική συνείδηση, την πατρική στοργή όπου λείπει ωστόσο ο ηρωισμός στη κρίση του γονιού, τον σεβασμό προς τον πατέρα.και τη συγχώρεση, την συζυγική τιμή και το ιδανικό τής παρθενικότητας. Η σπουδαία ηθοποιός με αφηγηματική θεατρικότητα και “μουσική λειτουργία” δίνει φωνή στα πρόσωπα της τραγωδίας με τη δική της. “Ο ήχος δίνει ένα δεύτερο επίπεδο στη φωνή χωρίς να την παραμορφώνει, κάπως σαν μια άμεση αλλαγή μάσκας για κάθε πρόσωπο”.

Το ακροατήριο -αν και λίγοι διαθέτουν μουσικές γνώσεις για να εξηγήσουν το μουσικό μέσο που σχεδιάστηκε- ένιωσε και αισθάνθηκε αυτές τις ιδιαίτερες αναπνοές, τις σιωπές που προσδίδουν μέγεθος στο λόγο, τις εντάσεις, το ξάφνιασμα, το μούδιασμα, το κόμπιασμα που μετασχηματίζονται σε ενέργεια και δύναμη υποκριτική. Η ηθοποιός απέδωσε το ερωτικό παραλήρημα της Φαίδρας με ιδιαίτερη ευαισθησία, αγγίζοντας το κοινό.

Εξαιρετική στα λυρικά άσματα του χορού, προκαλεί τη συμπάθεια και την κατανόηση των θεατών καθώς μπαινοβγαίνει από τις πόρτες της αίθουσας αναζητώντας φυγή και διαφυγή. Η Αμαλία Μουτούση ξεπερνά κάθε ερμηνευτική τεχνική δυσκολία έχοντας ισότιμο πρωταγωνιστή την ηχητική δραματουργία, που δεν επισκιάζει βέβαια τον λόγο αλλά γίνεται αδιάσπαστο μέρος και ενσωματώνεται στο κείμενο.

Ο δημιουργός της Δημήτρης Καμαρωτός δεν περιορίζεται μόνο στη μουσική αλλά και αφηγείται παράλληλα με την ηθοποιό, συμβάλλοντας στη θεατρική εξέλιξη. Καθώς ο ήχος μεταμορφώνεται διαρκώς με κάποιες επαναλήψεις για να γίνει ποιο οικείος και “σημαίνων” – το κοινό ακούει δυο κείμενα ταυτόχρονα.

Γεγονός που γεννά την απορία για τον κοινό κώδικα ερμηνείας: είναι η φωνή της ηθοποιού όπου “βηματίζουν” οι νότες ή έκφρασή της πηγάζει από τον ήχο; Πάντως όπως και νάχει , αυτός ο τρόπος διαχείρισης της μουσικής σε σχέση με τον Λόγο, ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία θεάματος – ακροάματος.

Πολύ όμορφη και συγκινητική η στιγμή που μέσα από το μαγικό μουσικό κουτί που κρατά στα χέρια της η πρωταγωνίστρια ξεπηδά η φωνή τής Μεγάλης Κυρίας του θεάτρου μας της Κατίνας Παξινού – Φαίδρας. Μια αξιόλογη παραγωγή της “Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών” πάνω στη μελετημένη μετάφραση του Νίκου Φλέσσα, με τη συμβολή της Σύλβιας Λιούλιου στη δραματουργία, της Εϋας Μανιδάκη στον σκηνικό χώρο, την ενδυματολογική φροντίδα του Άγγελου Μέντη και τους προσεγμένους φωτισμούς του Γιάννη Δρακουλαράκου.

Συντελεστές

Μετάφραση: Νίκος Φλέσσας
Σκηνικά: Εύα Μανιδάκη
Κοστούμια: Άγγελος Μέντης
Φωτισμοί: Γιάννης Δρακουλαράκος
Παίζουν: Αμαλία Μουτούση (κείμενο), Δημήτρης Καμαρωτός (μουσική)
Διάρκεια: 110 λεπτά