«Μαντάμα Μπατερφλάι» του Πουτσίνι στο Ηρώδειο

Παρουσίαση θεατρικών παραστάσεων στο newsbeast.gr

06·06·2017 11:53

Στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών το Ηρώδειο φωτίστηκε, εγκαινιάζοντας την καλοκαιρινή περίοδο με την «Μαντάμα Μπατερφλάι». Το λιμπρέτο των Λουίτζι Ίλικα-Τζουζέπε Τζακόζα, βασισμένο στη νουβέλα του Λούθερ Λονγκ, ενέπνευσε τον Πουτσίνι να γράψει την όπερά του σε τρεις πράξεις.

Γράφει η Χαρά Κιούση

Πρωτοανέβηκε στη σκάλα του Μιλάνου το 1904 ως δίπρακτη γνωρίζοντας χλιαρή υποδοχή για να καθιερωθεί με την οριστική της μορφή το 1907.

Κάπου στο Ναγκασάκι ο Μπένζαμιν Πίνκερτον, υποπλοίαρχος του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ, ετοιμάζεται να παντρευτεί την δεκαπεντάχρονη γκέισα Τσο-Τσο-Σαν ή Μπατερφλάι, που του βρήκε για σύζυγο ο επαγγελματίας προξενητής Γκόρο.

Ο Πίνκερτον εκμυστηρεύεται στον διπλωμάτη Σάρπλες πως δεν σκοπεύει να παραμείνει για πολύ παντρεμένος και κείνος τον αποτρέπει στο να πραγματοποιήσει τον γάμο. Η ερωτευμένη Μπατερφλάι που έγινε στα κρυφά χριστιανή αποκηρύσσεται από την οικογένειά της, που την είδε να επισκέπτεται την χριστιανική ιεραποστολή. Λίγο αργότερα ο Πίνκερτον την εγκαταλείπει στις φροντίδες της υπηρέτριας Σουζούκι, ενώ εκείνη περιμένει παιδί.

Ελπίζοντας στην επιστροφή του, τρία χρόνια αργότερα ο Σάρπλες την ενημερώνει πως ο άντρας της είναι στο Ναγκασάκι. Εκείνη προσμένει την επιστροφή του αλλά εκείνος παρουσιάζεται συνοδευόμενος από την Αμερικανίδα σύζυγό του Κέητ. Οι αρχικές του τύψεις όταν πληροφορείται την ύπαρξη του γιου του υποχωρούν και το μόνο που θέλει είναι το παιδί. Τότε η Μπατερφλάι που «ζει πια χωρίς τιμή» κάνει χαρακίρι με το σπαθί του πατέρα της, πεθαίνοντας με τιμή. Καιρό είχαμε να ακροασθούμε και να δούμε μια παράσταση όπου η μουσική άψογα συντονισμένη με το θέαμα, έδωσαν ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα.

Η ορχήστρα της Λυρικής Σκηνής υπό τη διεύθυνση του Λουκά Καρυτινού απέδωσε μουσικά τον ρεαλισμό και τον λυρικό εξωτισμό του έργου, σε όλες τις κλίμακες έντασης και αντίθεσης των συναισθημάτων, την εσωτερική πάλη και την συντριβή του τέλους. Η μουσική τονίζει την απόσταση, την αντίθεση την αντιπαράθεση ανάμεσα στις αποικιοκρατικές βλέψεις της Δύσης και την «εξωτική» Ανατολή. Οι χορωδοί απέδωσαν τις αρετές της μουσικής του Πουτσίνι με πλούτο φωνητικών και συγκινησιακών αποχρώσεων.

Η εμπνευσμένη σκηνοθεσία του Hugo de Ana -με φόντο τις προβολές ανθισμένων Ιαπωνικών τοπίων και καράβια του Αμερικανικού στόλου στη σκηνή του μνημείου- κινηματογραφεί με καθωσπρεπισμό την κάθε επι μέρους σκηνή και ενότητα στη διαφορετικότητα δυο πολιτισμών.

Η εύστοχη απόδοση των ηρώων με τον προσωπικό τους ψυχολογικό σφυγμό και η λεπταίσθητη ενορχήστρωση με γιαπωνέζικες μελωδίες και Δυτικό ρεαλισμό, προσδίδουν στο έργο αυθεντικό χρώμα. Κεντρικό πρόσωπο η Τσο-Τσο-Σαν (Μπατερφλάι) που παραμένει στη σκηνή από τη στιγμή που εισέρχεται έως το τέλος. Την υποδύεται με υπέροχη ερμηνεία η υψίφωνος Τσέλια Κοστέα. Το σφιχτοδεμένο τραγούδι της, αναβλύζει τρυφερότητα, πάθος, νοσταλγία, πίστη και προσδοκίες.

Η εντυπωσιακή της θεατρικότητα σωματοποιεί τον άδολό της έρωτα, την απελπισία, τη διάψευση των ονείρων, την θλίψη, την ντροπή, την μητρική αγάπη. Το τραγικό της τέλος με χαρακίρι -πράξη τιμής που αποτελούσε σ’ έναν απόγονο των Σαμουράι «πεμπτουσία της ηθικής»- προσδίδει αυθεντικότητα στα άδολα αισθήματά της.

Επιπλέον σε μια κοινωνία όπου αισθάνεται ανεπιθύμητη δίνει τη δυνατότητα στο «Δυτικό» παιδί της να καρπωθεί τα ανώτερα δικαιώματά του. Μια πεταλούδα – ψυχή που προϊδεάζει για τη μοίρα της Μπατερφλάι, για το θάνατό της «καρφιτσωμένη πισώπλατα» στο ερωτικό εντομολόγιο του Πίνκερτον. Τον υποδύθηκε ο τενόρος Stefano Secco. Στον απεχθή του ρόλο σκιαγραφεί τον χαρακτήρα του Αμερικανού Αξιωματικού που εκμεταλλεύεται και χαίρεται τις προσφορές ενός γάμου, σε αντίκρυσμα δολαρίου.

Οι αξιόλογες ερμηνείες των καλλιτεχνών που συμμετέχουν, τα υψηλής αισθητικής κοστούμια, το λιτό και γεωμετρικά αυστηρό Γιαπωνέζικο σκηνικό, οι εξαιρετικές εικόνες της γαμήλιας πομπής έμειναν στη μνήμη του θεατή, που κατέθεσε το θερμό του χειροκρότημα στην υπέροχη αυτή παράσταση.

Τους ρόλους ερμηνεύουν:
Τσο-Τσο-Σαν: Τσέλια Κοστέα (31/5 & 3, 7/6)-

Σάε-Κιουνγκ Ριμ (2, 4/6). Σουτζούκι: Ελένα Κασιάν. Κέιτ Πίνκερτον: Ελένη Βουδουράκη. M. Φ. Πίνκερτον: Στέφανο Σέκο (31/5 & 3/6)- Δημήτρης Πακσόγλου (2, 4, 7/6). Σάρπλες: Διονύσης Σούρμπης.